استراتژی های بازاریابی به مجموعهای از روش هایی گفته می شود که شرکت ها از آن برای افزایش جامعه هدف خود، معرفی بیشتر محصولاتشان و اثربخشی تکنیک های تبلیغاتی استفاده می کنند. همچنین این استراتژی ها به افراد کمک می کنند که برنامه ریزی زمانی درستی داشته باشند و از شرایط و اتفاقات غیرمنتظره اجتناب کنند یا حداقل آمادگی نسبی برای آن داشته باشند.
یک استراتژی بازاریابی معمولاً شامل اطلاعات جمعیتی مشتریان، پیام برند، ارزش های اصلی شرکت و برخی عناصر مهم دیگر است.
برخی افراد استراتژی بازاریابی را با برنامه بازاریابی اشتباه می گیرند. یک برنامه بازاریابی بخش کوچکی از استراتژی بازاریابی است و شامل زمان بندی و فعالیت هایی است که شرکت باید انجام دهد. از سوی دیگر استراتژی بازاریابی حوزه ای بسیار گسترده تر است و دوره طولانی تری دارد که شامل برنامه ها و فعالیت های زیادی برای رسیدن به یک تصویر کلی از شرکت یا مجموعه می شود .
انواع زیادی از استراتژی های بازاریابی وجود دارد و نمی توان همزمان از همه آنها استفاده کرد. اما برای اینکه بتوانید مناسب ترین استراتژی را برای خود و کسبوکارتان پیدا کنید نکاتی وجود دارد که باید آن ها را در نظر بگیرید. برای مثال تعیین و شناخت اهداف کسب وکارتان و همچنین اینکه مخاطبان محصولات یا خدماتی که ارائه می کنید چه کسانی هستند. شناخت این دو اصل برای تعیین یک استراتژی بازاریابی مناسب ضروری است.
گفته می شود در ابتدای راه باید به این 4 نکته توجه کرده و پاسخ آن را بدهید:
پس از پاسخ به این سوالات به سراغ استراتژی های بازاریابی می رویم تا ببینیم کدام یک برای کسب وکار شما مناسب تر است و می توانید بیشترین بازدهی را برایتان داشته باشد.
استراتژی بازاریابی انگیزه ای (cause marketing)
بازاریابی انگیزه ای خدمات و محصولات یک شرکت را به یک انگیزه یا مشکل اجتماعی پیوند می دهد. در بازاریابی انگیزه ای شرکت ها تلاش می کنند از انگیزه های اجتماعی برای افزایش بودجه، گسترش آگاهی و به دست آوردن مزایای بازاریابی مثل مشتریان و وفاداری آن ها به به برند خود در مقابل استفاده کنند . برخی تحقیقات نشان می دهد که تقریباً ۹۰ % از مشتریان می گویند که ترجیح می دهند از شرکت ها و کسب و کارهایی که از انگیزه های اجتماعیشان مانند سرطان سینه، مبارزه با استعمال دخانیات، مبارزه با تبعیض، مقابله با خودکشی و… حمایت می کنند، خرید کنند.
استراتژی بازاریابی رابطه ای(Relationship Marketing)
بازاریابی رابطه ای در واقع هنر و فرایند ایجاد یک رابطه بلندمدت میان فروشنده و ارائه دهنده خدمات با مشتری است و اساساً بر روی ساختن مشتری، افزایش روابط موجود با مشتریان و بهبود وفاداری مشتری متمرکز است. نقطه مقابل آن بازاریابی معامله ای است که تمرکز خود را تنها بر روی فروش یک محصول یا سرویس می گذارد. دلیل اهمیت این نوع استراتژی بازاریابی نیز قدرت یافتن مشتریان طی دهه های اخیر است. با پیشرفت تکنولوژی اهمیت دارد که یک کسب وکار تمرکز خود را بر روی رضایت کامل متشریان بگذارد بنابراین اتخاذ این استراتژی می تواند برای کسب وکارهایی که به دنبال تحقق این هدف هستند بسیار مناسب باشد.
تبلیغات پولی (Paid advertising)
بازاریابی پولی که همچنین با نام بازاریابی دیجیتال نیز شناخته میشود، یک استراتژی بازاریابی است که در آن شرکتها براساس تعامل قبلی مشتریان با برند، هدف و علایق قبلی آنها، مسیر خود را مشخص میکنند. هرچند این یک تکنیک پرهزینه است، اما اگر خوب برنامهریزی کنید، نتایج بهتری به شما میدهد.
کسب و کارها معمولاً از کانالهای مختلفی برای بازاریابی پولی اقدام میکنند؛ مانند پلتفرمهای اجتماعی، صفحات نتیجه موتور جستجوی گوگل، پستهای اسپانسری در رسانههای اجتماعی، استفاده از اینفلوئنسرها، تبلیغات تلویزیونی، بنرهای تبلیغاتی و تبلیغات کلیکی.
استراتژی بازاریابی مخفیانه (Undercover Marketing)
این نوع استراتژی بازاریابی به گونهای بر بازاریابی محصول متمرکز است که مشتریان از اجرای آن استراتژی بازاریابی بیاطلاع هستند. همچنین به عنوان بازاریابی مخفیانه نیز شناخته میشود. در واقع این یک شکل بسیار هوشمندانه از استراتژی بازاریابی است که در آن شرکتها و کسب و کارها محصولات و خدمات یا برند خود را تبلیغ میکنند بدون این که نشان دهند مشغول بازاریابی هستند. برای مثال، بازاریابی مخفیانه در صنعت سینما بسیار رایج است و افراد مشهور تصاویر و ویدیوهای خصوصی خود را از یک منبع ناشناخته منتشر میکنند. وقتی زندگی خصوصی آنها در سراسر رسانهها منتشر می شود آنها طوری رفتار میکنند که انگار چیزی در مورد آن نمیدانند اما در واقع خودشان برای معروفیت بیشتر این کار را کردند.
استراتژی بازاریابی دهان به دهان (Word of Mouth Marketing)
این استراتژی یکی از روشهای قدیمی و باستانی بازاریابی است که زمانی رواج یافت که وسایل ارتباط جمعی و تکنولوژی چندان پیشرفت نکرده بود. این بازاریابی یکی از روشهای جالب بازاریابی کلامی است که بر اساس اصل تاثیر گذاری خوب بر مشتریان شکل میگیرد. اگر مشتریان تجربه خوبی از یک محصول یا خدمات یک شرکت داشته باشند؛ به دوستان، بستگان و آشنایان خود نیز از تجربه خوبشان صحبت میکنند و این چرخه ادامه خواهد داشت. درواقع بازاریابی کلامی یک واکنش زنجیرهای ایجاد میکند که اگر کار کند، یکی از جالبترین تکنیکهای بازاریابی خواهد بود.
بازاریابی اینترنتی (Internet Marketing)
بازاریابی اینترنتی که با نام بازاریابی ابری نیز شناخته میشود، به روشی گفته میشود که در آن یک شرکت یا کسبوکار از اینترنت برای بازاریابی محصول و خدمات خود استفاده میکند. به این صورت که در یک پلفترم و یا چندین پلتفرم محصولات خود را به مشتریان ارائه داده تا پس از بررسی براساس نیاز خود محصول مورد نظر را انتخاب کنند. بهینهسازی موتور جستجو، بازاریابی پولی، پست حمایتی، بنر، تبلیغات ویدیویی و نوشتاری و همچنین بازاریابی ایمیلی برخی از نمونههای اصلی بازاریابی الکترونیکی هستند. شرکت آمازون یکی از نمونههایی است که در فضای اینترنت از این بازاریابی استفاده میکند.
بازاریابی معامله ای (Transactional Marketing)
این نوع بازاریابی دقیقا نقطع مقابل بازاریابی رابطه ای قراردارد. درحالی که در آن نوع بازاریابی اولویت اول فروشنده برقراری یک رابطه بلندمدت با مشتری است تا آن را به محصولات و خدمات خود وابسته کند اما در این نوع فروشنده تنها بر فروش محصولات خود تمرکز دارد و خریدار برای او اهمیت چندانی ندارد. این روش به این دلیل استفاده میشود که در جوامع امروز فروش کار بسیار سختی شده است. خصوصا برای خرده فروشا نکه باید محصولات زیاد و متنوعی را به فروش برسانند. در این روش این فروشندگان عمدتا از روشهای مثل ارائه تخفیفات و یا کوپن بر روی محصولات استفاده میکنند.
بازاریابی تنوع (Diversity marketing)
بازاریابی تنوع همانطور که از نامش پیداست زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که یک کسبوکار با جمعیت متنوعی از مخاطبان سروکار داشته باشد. به این معنی که آن فروشنده یا ارائه دهنده خدمات نیازمند طراحی یک برنامه بازاریابی متفاوت برای انواع مختلف مشتریان براساس نگرش، رفتار، باورها، دیدگاهها و نیازهای آنها است. در این روش یک شرکت با بومیسازی و یکپارچهسازی استراتژیهای بازاریابی مختلف، مخاطبان مختلفی را پوشش می دهد. این استراتژی جنبه های مختلف یک جامعه مانند فرهنگ، باورها، نگرشها، دیدگاهها و دیگر نیازهای خاص را پوشش میدهد.
استراتژی بازاریابی آفلاین (Offline Marketing)
بازاریابی آفلاین که همچنین به نام بازاریابی سنتی نیز شناخته میشود به این معنی است که کسب و کارها و شرکتها کانالهای سنتی بازاریابی را به کار میگیرند. تلویزیون، رادیو، رسانههای چاپی، بیلبوردها، جزوه و تبلیغات روزنامه برخی از نمونههای اصلی بازاریابی آفلاین هستند.
شاید این طور به نظر برسد که در این عصر انقلاب تکنولوژیک و بازاریابی اینترنتی، بازاریابی آفلاین یا سنتی چندان به کار نیامده و مرسوم نباشد اما برندهای پیشرو جهان هنوز به کانالهای بازاریابی سنتی برای رسیدن به مخاطبان بیشتری در کنار بازاریابی الکترونیکی تکیه میکنند. کوکا کولا یکی از کمپانی های بزرگی است که هنوز از این روش استفاده می کند و توانسته نتایج مطلوبی نیز از آن به دست آورد.
استراتژی بازاریابی پایگاه داده / بانک اطلاعاتی (Database Marketing)
بازاریابی پایگاهداده یک روش سیستماتیک برای جمعآوری، تثبیت و پردازش دادههای مصرفکننده است. بازاریابی پایگاهداده نوعی بازاریابی مستقیم است و ممکن است مدیریت ارتباط با مشتری نیز نامیده شود. در این روش از پایگاههای اطلاعاتی مشتریان یا مشتریان بالقوه برای ایجاد ارتباطات شخصی به منظور ارتقا یک محصول یا خدمت برای اهداف بازاریابی استفاده می شود. هدف اصلی بازاریابی از طریق پایگاهداده اطلاعات مشتری استفاده از تمام دادههای مشتری موجود برای ایجاد و حفظ یک رابطه موفق، سودمند و بلندمدت با هر مشتری است. دو نوع اصلی از پایگاه داده های بازاریابی وجود دارد؛ یکی پایگاه داده های مصرف کننده و دیگری پایگاه داده های کسب و کارها. پایگاه داده های مصرف کننده عمدتاً به شرکت هایی که با مصرف کنندگان در ارتباط مستقیم هستند و اغلب به صورت کسب و کار به مشتری فروش خود را انجام می دهند، مربوط می گردد.
استراتژی بازاریابی روابط عمومی (PR Marketing)
بازاریابی روابطعمومی بر ایجاد یک تصویر مثبت برای شرکت متمرکز است و رابطه مثبتی با ذینفعان مختلف ایجاد میکند. در این روش بازاریابان برای به وجود آوردن آگاهی از محصولات و مزایای خود به صورت موثر با رسانه ها ارتباط برقرار می کنند. در بسیاری از موارد که استراتژی های بازاریابی تاثیرگذار نباشد این استراتژی بازاریابی بسیار ضروری و مفید واقع می شود. یکی از نمونه های این روش بازاریابی کنفرانس های مطبوعاتی است که استیو جابز، موسس شرکت اپل برگزار می کرد. این روش هنوز هم ادامه دارد و کمپانی های دیگر نیز از آن استفاده می کنند. در ایران نیز بسیاری از شرکت ها برای معرفی محصولاتشان از رسانه ها دعوت میکنند تا با حضور در مراسم های رونمایی خبر آن را در رسانه ها انعکاس دهند.
استراتژی بازاریابی نمونه رایگان (Free Sample Marketing)
بازاریابی نمونه رایگان اقدام به ارائه محصولات یا خدمات رایگان به مشتریان احتمالی است. این استراتژی به ویژه در صنایع بهداشتی، زیبایی، غذا و نوشیدنی موثر است. شما با استفاده از این روش میتوانید محصول خود را به مخاطبین جدیدی معرفی کنید که با برند شما آشنا نیستند، روابط و وفاداری مشتریان موجود را تقویت کنید، دانش خریداران درباره محصولاتی که ارائه میکنید را گسترش دهید و مشتریان را تشویق کرده و فروش محصولات جدید را افزایش دهید.
استراتژی بازاریابی ویروسی (Viral Marketing)
بازاریابی ویروسی یک تکنیک فروش است که شامل ارائه اطلاعات درباره محصول یا سرویس است به طوری که با سرعت بالایی انتشار یابد. این تکنیک یک استراتژی تجاری است که از شبکههای اجتماعی موجود برای ترویج یک محصول عمدتاً بر روی بسترهای مختلف رسانههای اجتماعی استفاده میکند. نام آن به این اشاره دارد که چگونه مصرف کنندگان اطلاعات را در مورد محصولی به افراد دیگر پخش میکنند به همان روشی که ویروس از یک فرد به فرد دیگر سرایت میکند. اینترنت و ظهور رسانههای اجتماعی، این فرایند را تسریع کرده است.
استراتژی بازاریابی هوش مصنوعی (artificial intelligence marketing)
بازاریابی هوش مصنوعی از فنآوریهای هوش مصنوعی برای تصمیمگیری خودکار براساس داده های جمع اوری شده و تحلیل دادهها استفاده میکند. در واقع به فرآیند استفاده از روشهای هوش مصنوعی و ابزارهایی مانند مدلهای داده، الگوریتمها و یادگیری ماشین برای تولید بینشهایی گفته می شود که بازاریابان میتوانند از آن برای بهینهسازی مخارج، سفارشی کردن محتوا و شخصیسازی تجربه مشتری استفاده کنند.
جمع بندی
امروزه استراتژیهای بیشماری برای بازاریابی در جهان وجود دارد که نمی توان به همه آن ها اشاره کرد. در این مقاله سعی شد که مهم ترین و پر کاربردترین ان ها معرفی شود و شما بدانید که هر استراتژی بازاریابی هدف و کاربرد خاص خود را دارد و مشتریان نیز نیازها و خواستههای متفاوتی در سراسر جهان دارند. اما اگر شما صاحب کسب و کاری هستید و یا خدماتی ارائه می کنید بدانید که محدودیتی وجود ندارد و تنها باید با شناخت جامعه هدف و محصولات و خدمات خود سعی کنید که بهترین و کارآمدترین استراتژی را پیدا کنید و حتی می توانید ان ها را بومی سازی کرده و یا ترکیب کنید. بنابراینُشما باید استراتژی بازاریابی را براساس اهداف بازاریابی و نیازهای مشتریان خود انتخاب و اجرا کنید.