جایگاه شغلی افراد و قالب ذهنی آنها چه ارتباطی با هم دارد؟
مجله مک‌کینزی که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های مشاوره مدیریتی در دنیاست، در مقاله‌ای با عنوان «استعاره‌هایی برای زندگی» مطرح کرده است که دو قالب مهم ذهنی در دنیا وجود دارد. این دو قالب ذهنی یکی‌شان قالب ذهنی شکارچی و دیگری قالب ذهنی کشاورز است. کسانی که در جاده‌ی موفقیت مانند یک شکارچی زندگی می‌کنند تمام لحظات زندگی خودشان را در پی شکار می‌گردند. همه‌چیز از دیدگاه آنها یک فرصت یا یک تهدید است. هر صدایی و نجوایی، هر درخشش نوری، هر مسیر تاریکی می‌تواند در آنها امید یا ترس را ایجاد کند.
شاید شکارچی بودن بد نباشد، شکارچی توانمند می‌داند که شب‌هنگام، شکار در دست به خانه باز خواهد گشت. بر در و دیوار خانه خودش پوست شکارها و شاخ گوزن‌ها و دندان گرازها را نصب می‌کند و هر شب در اندیشه‌ی شکار فرداست. سختی زندگی شکارچی در این است که هر موجود زنده‌ای را یا شکار می‌داند یا شکارچی. اگر آن را شکار ببیند تا دست یافتن به آن و چنگ کشیدن به آن آرامش را تجربه نمی‌کند و اگر یکی دیگر را شکارچی ببیند، سختی رقابت طعم شیرین شکار را برای او تلخ می‌کند. این شکارچی‌ها در محیط کسب‌وکار تمام روز در پی تلاش و موفقیت و رشد و پیشرفت کسب پول هستند و دیوارهای اتاقشان پوشیده از مدارک و تقدیرنامه‌ها و نشانه هاست.
هستند کسانی که در جاده موفقیت مانند یک کشاورز زندگی می‌کنند. بذری می‌کارند و آرام می‌نشینند. می‌دانند روزی این بذر به میوه تبدیل خواهد شد، تا آن روز در انتظار می‌مانند. شاید هرز گاهی آبی بر مزرعه بپاشند و خاک را سیراب کنند. شاید گاهی دستی بر سر و روی نهال‌ها بکشند اما هرچه باشد آرام‌تر از شکارچی‌ها زندگی می‌کنند.
نظریه شکارچی و کشاورز در دنیای کسب‌وکارها
درست مانند شکارچیان در طبیعت، تیپ شخصیتی شکارچیان در حوزه کسب‌وکارها نیز می‌توانند تمرکز خود را از یک «هدف» به هدف دیگر تغییر دهند و انرژی خود را صرف آن کنند. صفاتی همانند توجه داشتن بر کاری در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت، ممکن است به‌عنوان نقطه‌ضعف به نظر آید، حال آنکه می‌تواند به عنوان یک دارایی تلقی شود؛ چراکه شکارچی قادر است روی هدف خود متمرکز شود و در هر زمانی که نیاز باشد تمام توجه و انرژی خود را به یک هدف دیگر معطوف کند.
به‌عبارت‌دیگر، شکارچیان در لحظه زندگی می‌کنند. آنها دارای ذهنی مستقل هستند و وقتی هدفی را تعیین می‌کنند تا زمان دستیابی به هدف، بر روی آن متمرکز می‌شوند. پس از انجام کار، به جای چسبیدن به جزئیات و مقدمه‌چینی، به سمت هدف بزرگ بعدی حرکت می‌کنند.
با توجه به این ویژگی‌ها، شکارچیان برای نقش‌هایی مناسب هستند که به دنبال کردن ایده‌های جدید و بستن قراردادها و فروش منجر می‌شود. این تیپ شخصیتی ممکن است به‌عنوان مدیران توسعه کسب‌وکار و متصدی رسیدگی به حساب مشتریان به کار گرفته شوند. شکارچیان اغلب در بخش فروش خارجی فعالیت دارند، جایی که می‌توان با مشتریان جدید وارد مذاکره شد.
نقش اصلی که یک شکارچی بازی می‌کند، ایجاد ارتباط با کسب‌وکارهای جدید است. در حقیقت، شرکت‌هایی که تازه شروع به کار کرده‌اند، معمولاً تیمی که از شکارچیان تشکیل شده را به خدمت می‌گیرند.
در طرف دیگر، تیپ شخصیتی کشاورزان هم در بستن معامله به اندازه شکارچیان تبحر دارند اما در انجام این کار عجله‌ای ندارند. این تیپ شخصیتی دوست دارد در طول زمان با مشتریان ارتباط برقرار کند. در نتیجه این افراد برای موقعیت‌های فروش داخلی مناسب‌تر هستند. تیپ شخصیتی کشاورزان ترجیح می‌دهند به جای ایجاد ارتباط با شخص جدید، ارتباط خود با مشتریان موجود را عمیق‌تر کنند. کشاورزان بیشتر در بخش مدیر محصول و خدمات مشتری به کار گرفته می-شوند.
زمانی که یک شکارچی از هدفی صرف نظر کرده و توجه خود را بر روی یک هدف دیگر می‌گذارد، تیپ شخصیتی کشاورز می‌تواند وارد شود و یک رابطه بلندمدت با آن مشتری برقرار کند. ارتباطی که بدین‌صورت شکل گرفته به احتمال زیاد قادر است رضایت مشتری فعلی را جلب کند.
ممکن است کشاورزان شبکه ارتباطی گسترده‌ای همانند شکارچیان نداشته باشند اما این بدان معنا نیست که افرادی دوست داشتنی و خوش‌مشرب نباشند. به‌عبارت‌دیگر تیپ شخصیتی کشاورزان در ارتباطشان برنامه‌ریزی‌شده، روشمند و سازمان‌یافته‌تر برخورد می‌کنند.
الگوی سوم؟
عموم مردم در یکی از این دو قفس ذهنی گرفتار می‌شوند. گروه نخست آنچنان دل مشغول رشد و موفقیت می‌شوند که ابعاد دیگر زندگی را فراموش می‌کنند و گروه دوم آنچنان به جست‌وجوی آرامش بر می‌خیزند که شیرینی تنش و تکاپو را به فراموشی می‌سپارند. شاید راه سوم، الگوی ذهنی ماهیگیر باشد، آرامش و سکوت و لذت و انتظار برای فرصت. زمانی که فرصتی دست داد با سرعت و انرژی برای در اختیار گرفتن آن بکوشیم و دوباره در انتظار و آرامش بنشینیم. موفقیت در زندگی نه با آرامش مطلق به دست می‌آید نه با کوشش جان‌فرسا. موفقیت ترکیب مناسبی از این دوتاست. شما کدام یکی از این دو هستید، کشاورز یا شکارچی؟ یا شاید هم مدل درست را انتخاب کرده‌اید و ماهیگیر هستید؟
