در دنیای کسب‌وکارهای پویا و رقابتی امروز، سازمان‌ها دائما به‌دنبال استراتژی‌های نوآورانه و فرصت‌های رشد پایدار هستند و شرکت‌ها برای گذر از پیچیدگی‌های چنین محیطی، معمولا به مشاوره کسب‌وکار روی می‌آورند.
مشاوره کسب‌وکار به‌عنوان رشته‌ای حیاتی ظهور کرده تا راهنمایی کارشناسانه، بینش انتقادی و راه‌حل‌های متناسب برای کمک به کسب‌وکارها به‌منظور رشد و دستیابی به اهداف را ارائه دهد.
در ادامه به این سوال که مشاوره کسب‌وکار چیست پاسخ خواهیم داد و هر آنچه باید در مورد این حرفهٔ مهم بدانید را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مشاوره کسب‌وکار چیست؟
مشاور کسب‌وکار فردی است که برای بهبود عملکرد و کارایی صاحبان و مدیران کسب‌وکار از نزدیک با آن‌ها کار می‌کند.
مشاوره کسب‌وکار شامل کمک به شناسایی، رسیدگی و غلبه بر موانع برای دستیابی به اهداف یک شرکت است.
مشاور کسب‌وکار چه می‌کند؟
مشاوران کسب‌وکار می‌توانند در برآورده ساختن هر نیازی که کسب‌وکار شما داشته باشد، موثر باشند. برخی از مشاوران کسب‌وکار در صنایع خاصی تخصص دارند؛ در حالی که برخی دیگر رویکرد کلی‌تری اتخاذ می‌کنند.
با وجود اینکه خدمات مشاوران کسب‌وکار بسته به حوزه فعالیت شما متفاوت است؛ ولی در حالت کلی خدمات مشاوره کسب‌وکار را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- موانعی که مانع رشد یا کارایی سازمان یا شرکت شما می‌شوند را شناسایی می‌کنند.
- تغییراتی که برای سازمان شما ضروری است را تعیین و در اجرای آن به شما کمک می‌کنند.
- هرگونه آموزش و منابع لازم برای ایجاد تغییرات را می‌شناسند و در ارائه آن بهترین پیشنهادها را می‌دهند.
- در برنامه‌ریزی کسب‌وکار و ایجاد مشاغل جدید کمک می‌کنند.
- در صورت لزوم، در روند ارزیابی کارکنان، استخدام و اخراج آن‌ها به شما راهکار مناسب ارائه می‌دهند.
- در اجرای برنامه‌های جدید کنار شما هستند.
- بودجۀ یک شرکت را تجزیهوتحلیل می‌کنند، تغییرات احتمالی را پیشنهاد می‌دهند و در انجام این تغییرات به شما کمک می‌کنند.
ضرورت مشاوره شروع کسب‌وکار
شروع یک کسب‌وکار می‌تواند اقدامی چالش‌برانگیز باشد؛ به‌ویژه برای کارآفرینانی که تجربه یا دانش کافی ندارند.
اینجاست که ضرورت مشاوره مشخص می‌شود. استفاده از مشاوره کسب‌وکار هنگام راه‌اندازی کسب‌وکار جدید به چند دلیل بسیار اهمیت دارد.
در مرحله اول، مشاوران تخصص و دانش زیادی در جنبه‌های مختلف تجارت، از جمله تحقیقات بازار، روندهای صنعت و بهترین راهکارها دارند. آن‌ها می‌توانند کارآفرینان را در توسعه‌ٔ یک طرح کسب‌وکار خوب، شناسایی بازارهای هدف و درک نیازهای مشتری یاری كنند.
مشاوران با استفاده از بینش خود در به حداقل رساندن خطرات و افزایش شانس موفقیت به کارآفرینان کمک می‌کنند.
ثانیا، مشاوران دیدگاهی عینی در مورد ایده‌ها و استراتژی‌های تجاری دارند. آن‌ها بازخورد بی‌طرفانه و انتقاد سازنده ارائه می‌دهند و به کارآفرینان کمک می‌کنند تا ایده‌های خود را مورد اصلاح قرار دهند و تصمیمات آگاهانه بگیرند.
مشاور کسب‌وکار می‌تواند مشکلات یا ضعف‌های بالقوه در مدل کسب‌وکار را شناسایی کند و به کارآفرینان این امکان را می‌دهد تا به این ضعف‌ها رسیدگی كنند و شانس خود را برای بهبود پایدار بالاتر ببرند.
علاوه‌بر این، مشاوران کسب‌وکار شبکه‌ای از ارتباطات و منابع را در اختیار دارند که می‌تواند برای یک کسب‌وکار نوپا مفید باشد. آن‌ها اغلب با تامین‌کنندگان، سرمایه‌گذاران و سایر متخصصان صنعت در ارتباط هستند.
مشاوران با استفاده از شبکه‌ٔ خود می‌توانند به کارآفرینان کمک كنند تا با افراد مناسب هر حوزه ارتباط گرفته، سرمایه‌گذار پیدا كنند و به منابع ارزشمندی برسند که بدون مشاوره رسیدن به آن‌ها دشوار می‌شد.
در نهایت، مشاوران کسب‌وکار دیدی جدید و نوآورانه در مورد عملیات تجاری ارائه می‌دهند و با آخرین ترندهای صنعت، فناوری‌های نوظهور و تغییراتِ بازار به‌روز می‌شوند.
مشاوران با ترکیب استراتژی‌های پیشرفته و بهره‌گیری از فناوری، می‌توانند به استارتاپ‌ها کمک كنند تا رقابتی باقی بمانند و در بازارِ در حال تغییر، پویا باشند.
چه مشاغلی به مشاوره مدیریت کسب‌وکار نیاز دارند؟
تقریباً هر کسب‌وکاری می‌تواند از یک مشاور کسب‌وکار بهره‌مند شود. اگرچه برخی، مانند موارد زیر، ممکن است مهم‌ترین بهره را از مشاوره کسب‌وکار ببرند.
- استارت‌آپ‌ها برای تکمیل برنامه‌ریزی و شروعی قوی، می‌توانند از مشاوران استفاده كنند.
- کسب‌وکارهایی که برای مدتی فعال بوده‌اند، می‌توانند از دیدگاهی تازه بهره ببرند.
- شرکت‌هایی که کمپین‌های جدیدی را آغاز می‌کنند، می‌توانند از تحقیقات و تخصص مشاوره کسب‌وکار استفاده ببرند.
- کسب‌وکارهایی که بر رشد متمرکز هستند، می‌توانند از مهارت‌های استراتژیک مشاور کسب‌وکار کمک بگیرند.
- سازمان‌هایی که اهداف مالی خود را برآورده نمی‌کنند، می‌توانند برای بررسی موارد مالی خود یک مشاور کسب‌وکار استخدام كنند.
- شرکت‌هایی که بخش جدیدی به سازمان اضافه می‌کنند، می‌توانند برای برنامه‌ریزی، راه‌اندازی و استخدام کارمندان مناسب آن بخش از خدمات مشاور کسب‌وکار بهره ببرند.
مزایای مشاوره کسب‌وکار چیست؟
استخدام مشاور کسب‌وکار می‌تواند مزایای متعددی برای یک شرکت داشته باشد. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- بهره‌گیری از دیدگاه خارجی
- استفاده از بینش و تخصصی که از تجربه و کار کردن با مشتریان و صنایع دیگر گرفته شده است
- دریافت کمک برای شروع پروژه‌ها و همچنین منابع برای تحقق آن‌ها و موارد دیگر
در زیر چند مثال خاص برای درک بیشتر آورده شده است.
مشاوران کسب‌وکار «دید چشم عقاب» را به یک تجارت ارائه می‌کنند و بسیاری از مدیران و صاحبان کسب‌وکار باتجربه می‌توانند با دیدن تصویر کاملی که مشاوران ارائه می‌دهند، به راهکارهای بهتری برسند.
یک مشاور کسب‌وکار ذهن و دیدگاه تازه‌ای دارد و به شما این اجازه را می‌دهد که چیزهایی ببینید که ممکن است به عنوان یک صاحب کسب‌وکار قبلا آن‌ها را ندیده باشید.
مشاوران کسب‌وکار اغلب در صنایع متعدد و با مشتریان مختلف کار می‌کنند؛ به همین دلیل، به بینش و ایده‌های ارزشمندی دسترسی پیدا می‌کنند که به آن‌ها این توانایی را می‌دهد تا از تخصص‌هایی که از سایر صنایع به دست می‌آورند، استفاده کنند و آن‌ها را با صنایع جدید تطبیق دهند.
طراحی کمپین‌ها و طرح‌های تجاری جدید می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و زمان زیادی را صرف کند. مشاوره کسب‌وکار کمک می‌کند تا این برنامه‌ها را سریع‌تر و واضح‌تر توسعه دهید و سپس به شما در مسیر عملی ساختن آن‌ها یاری می‌رساند.
مشاوران کسب‌وکار می‌توانند نقاط قوت و ضعف شرکت شما را که ممکن است به علت روزمرگی از درک آن‌ها دور شده باشید، به شما نشان دهند.
حفظ بودجه برای موفقیت در کسب‌وکار است. مشاوران کسب‌وکار می‌توانند به یافتن ضعف‌های مالی شرکت شما کمک کنند و راه‌حل‌های خلاقانه‌ای برای این حوزه‌ها ارائه دهند.
استفاده از مشاوره کسب‌وکار می‌تواند این فرصت را برای شما فراهم کند تا با تحقیق در مورد مشتری و بازار موردنظرتان، یک برنامه بازاریابی هدفمند برای جذب آن‌ها و افزایش فروش داشته باشید.
بهره گرفتن از مشاوره راه‌اندازی کسب‌وکار، این امکان را به شما می‌دهد که در طول پروژه‌های مختلف از تجربیات فردی آگاه استفاده کنید.
به این ترتیب، قادر خواهید بود تا از منابع خارجی و داخلی بهره بهتری ببرید. منابعی که شما به‌عنوان صاحب کسب‌وکار ممکن است حتی از وجود آن‌ها مطلع نباشید!
هزینه مشاوره کسب‌وکار چقدر است؟
تعیین هزینه و درآمد یک مشاور کسب‌وکار به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان تجربیات و رزومه کاری او، صنایعی که در آن‌ها کار کرد ه‌است و مهارت‌های خاصی که ارائه می‌دهد اشاره کرد.
هزینه‌های مشاوره و قیمت‌گذاری را می‌توان به روش‌های مختلفی ساختاربندی کرد؛ اما مانند اکثر مشاغلی که خدمات ارائه می‌دهند، چالش اول قیمت‌گذاری، پیشنهادات آن‌ها است.
قیمت‌گذاری محصولات ساده‌تر از قیمت‌گذاری خدمات است؛ زیرا در مورد محصولات میتوانید به‌راحتی هزینه‌های تولید را ردیابی کنید. با این حال، برای برآورد کردن هزینه خدمات، تعیین ارزش خدمات (زمان، کارکنان، تخصص)، بسیار ذهنی است.
به همین دلیل است که مشاوران مختلف از تکنیک‌های متفاوتی برای قیمت‌گذاری خدمات خود استفاده می‌کنند. در اینجا به بررسی 2 نوع روش ارائه خدمات مشاوره کسب‌وکار می‌پردازیم.
مشاوره ساعتی
در این روش مشاور بر اساس تجربیات و تخصص خود، به شما مشاوره کوتاه یک‌ساعته یا چندساعته ارائه می‌دهد که هزینه آن از تقسیم درآمد ماهانه او به ساعات کاری به دست می‌آید.
مشاوره پروژه‌ای
مشاوران سطح بالا معمولاً به دلیل نیازهایی که در آغاز یک پروژه یا راه‌اندازی یک کسب‌وکار وجود دارد که شامل برنامه‌ریزی استراتژیک و مشاوره مدیریت است، برای هر پروژه هزینه جداگانه دریافت می‌کنند.
این نرخ با تخمین میزان زمان لازم برای یک پروژه تعیین می‌شود؛ چراکه اکثر پروژه‌ها به چندین مرحله مانند ارزیابی، پژوهش، تحلیل و بررسی، تدوین، پیاده سازی و ارزیابی نیاز دارند.
در نهایت یک مشاور قابل اعتماد به شما این اطمینان را می‌دهد که هیچ هزینه پنهانی از ابتدا تا انتها وجود نخواهد داشت.
استخدام مشاور
مواردی وجود دارد که خدمات مشاور به‌طور مداوم موردنیاز است. در چنین مواردی، قرارداد تمام‌وقت برای شما مناسب‌تر است.
برخی از مشاورانی که به‌صورت مکرر خدمات ارائه می‌کنند، مشاوران حقوقی، مشاوران فناوری اطلاعات و حتی مشاوران مالی هستند.
شما هزینه مشاوره را از قبل پرداخت می‌کنید تا اطمینان حاصل کنید که مشاور شما هر زمان که به مشاوره یا کمک نیاز داشتید، در دسترس خواهد بود.
هزینه‌های استخدام مشاوره تمام‌وقت معمولاً مانند نرخ پروژه محاسبه می‌شود؛ اما قرار دادن مشاور در یک قرارداد ماهانه ممکن است نرخ تخفیفی را هم شامل شود.
قراردادهای ماهانه جریان منظم درآمدی را برای مشاور تضمین می‌کنند؛ بدون اینکه نیازی به هزینه‌های اضافی فروش و بازاریابی برای تضمین پروژه با شما داشته باشند.
اگر قصد استخدام تمام‌وقت مشاور را دارید، بهتر است که ابتدا از مشاوره ساعتی یا پروژه‌ای استفاده کنید و اگر از روند کار راضی بودید، با او قرارداد بلندمدت‌تری ببندید. گاهی برخی از مشاوران فقط برای قراردادهای طولانی در دسترس هستند.
در این مواقع بهتر است درباره پروژه‌های قبلی مشاور کسب‌وکار تحقیق کنید و با توجه به این واقعیت که سرمایه‌گذاری اولیه در کاوش کسب‌وکار و نیازهای آن وجود دارد، به سمت قرارداد و تعهد بلندمدت بروید.
بهترین گزینه این است که براساس ارزشی که مشاور برای کسب‌وکار شما به ارمغان می‌آورد، به او پول پرداخت کنید؛ نه فقط بر اساس زمان صرف‌شده یا راهکارهایی که به‌شما ارائه می‌دهد.
انواع مشاوره کسب‌وکار
مشاوره تجاری در اشکال مختلفی ارائه می‌شود. مشاوران کسب‌وکار به‌طور کلی می‌توانند در ۵ حوزهٔ کسب‌وکار ارزش‌افزوده ایجاد کنند.
مدیریت و استراتژی
مشاوران استراتژی باید درک عمیقی از بازار خاص شما داشته باشند و بهترین شیوه‌ها را در صنعت شما (یا حتی سایر صنایع) ارائه دهند.
اگر به‌دنبال گسترش بازارهای خود از لحاظ جغرافیایی، گسترش سبد محصولات، سازماندهی مجدد شرکت در بازارهای میانی برای ارتقای کارایی و مقرون‌به‌صرفه بودن، خرید رقیب کوچکتر یا افزایش توانایی‌های کلی خود هستید، پس استخدام یک مشاور مدیریت/استراتژی باتجربه می‌تواند کاملا منطقی باشد.
عملیات و اجرا
آیا می‌خواهید کیفیت و کارایی فرآیندهای تولید خود را بهبود بخشید؟ یک مشاور عملیاتی می‌تواند به شما در ایجاد و پیاده‌سازی روش جدیدی برای انجام این کار کمک کند.
برخی از مشاوران در مهندسی مجدد فرآیندهای کسب‌وکار تخصص دارند؛ به این معنی که فرآیندهای موجود شما را ترسیم می‌کنند، فرصت‌های کاهش تعداد مراحل آن فرآیند را با حفظ کیفیت، تجزیهوتحلیل می‌کنند و فرآیندها را به‌گونه‌ای مهندسی مجدد می‌کنند که مراحل کاهش یافته ولی کارآمدتر شوند.
برخی از مشاوران کسب‌وکار در سیستم‌های کنترل کیفیت متخصص هستند و می‌توانند به شما در ایجاد تغییراتی که باعث کاهش عیوب سیستم‌تان می‌شود، کمک کنند.
مشاوره IT
مشاوره کسب‌وکار آی تی به‌سرعت در جهان روبه‌رشد است؛ زیرا تقاضاهای فناوری جدید هر روز بر عملکرد شرکت‌ها تأثیر می‌گذارد.
چه نیاز به توسعۀ یک سیستم جدید داشته باشید یا بخواهید سیستم‌های قدیمی خود را یکپارچه کنید تا با هم کار کنند، یک مشاور فناوری اطلاعات می‌تواند برای شما مفید باشد.
مشاوران فناوری اطلاعات توانایی‌های شما را افزایش می‌دهند و همچنین شما را در رفع نیازهای پویای مشتریان داخلی و خارجی انعطاف‌پذیرتر می‌کنند.
منابع انسانی
آیا باید رضایت کلی کارکنان خود را بهبود بخشید، استعدادهای برتر را جذب کنید و بهترین عملکرد را به دست آورید؟
مشاوران منابع انسانی در توسعه استراتژی‌های جبران خسارت که با اهداف کلی کسب‌وکار، آموزش و توسعه افراد در زمینه‌هایی مانند ارتباطات تجاری و رهبری هماهنگ باشد، تخصص دارند.
آن‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا بازخوردها و ارزیابی‌های عملکرد را برای تیم خود بهبود بخشید و در نتیجه کارایی هوشمندانه‌تری داشته باشید.
بازاریابی
چه به یک لوگوی جدید برای شرکت، یک موقعیت جدید در بازار برای یکی از برندهای خود یا یک استراتژی جدید رسانه‌های اجتماعی برای تعامل با مشتریان نیاز داشته باشید، مشاوران بازاریابی می‌توانند به شما کمک کنند.
مشاوران بازاریابی زمانی که دیگر ایده‌ای به ذهن‌تان نمی‌رسد، می‌توانند ایده‌هایی خلاقانه به شما ارائه دهند و به شما این امکان را می‌دهند که ببینید شرکت‌های دیگر برای جذب مشتریان بیشتر، چه کرده‌اند و تاثیر آن چگونه بوده است.
مشاوران کسب‌وکار از چه ابزارهایی استفاده می‌کنند؟
مشاوره کسب‌وکار به برنامه‌ریزی، تحقیق و سازماندهی زیادی نیاز دارد. استفاده از ابزارهای مناسب برای حمایت از کسب‌وکار شما می‌تواند مزایای بسیاری به همراه داشته باشد.
برخی از مهم‌ترین ابزارهایی که مشاوران کسب‌وکار از آن‌ها استفاده می‌کنند، در ادامه ذکر شده‌اند.
1. نرم‌افزار CRM
نرم‌افزار CRM برای کمک به بهبود روابط شما با مشتری طراحی شده است. این نرم‌افزار به شما امکان می‌دهد تا اطلاعات و تعاملات مشتری را پیگیری کنید، اطلاعات لازم را به اشتراک بگذارید و پیشرفت در رابطه با مشتریان را پیگیری کنید.
نرم‌افزارهای مختلف CRM دارای ویژگی‌های مختلفی هستند؛ بنابراین تعیین آنچه که نیاز دارید، قبل از انتخاب آن بسیار مهم است.
۲. ابزارهای مدیریت پروژه
اکثر مشاوران کسب‌وکار چندین مشتری مختلف را در یک زمان مدیریت می‌کنند. علاوه‌بر این، بسیاری از آن‌ها چندین پروژه را برای هر مشتری انجام می‌دهند. استفاده از ابزارهای مدیریت پروژه به پیگیری پیشرفتِپروژه و سازماندهی پروژه‌ها کمک می‌کند.
۳. ابزار ردیابی زمان
یک مشاور کسب‌وکار معمولاً به‌صورت ساعتی هزینه می‌گیرد؛ بنابراین زمان‌بندی درست یکی از جنبه‌های اساسی مشاوره است.
داشتن یک ابزار ردیابی زمان که نه‌تنها با زمان کار شما مطابقت دارد، بلکه به شما امکان می‌دهد این زمان را برای پروژه‌های مختلف دسته‌بندی کنید، می‌تواند بسیار مفید باشد.
۴. نرم‌افزار اتوماسیون ابری
نرم‌افزار اتوماسیون مانند Accelo می‌تواند گردش کار مشاوران را ساده و انجام پروژه‌ها را تسهیل کند.
با ادغام برنامه‌های فعلی در یک پلتفرم ابری، یک مشاور کسب‌وکار به‌راحتی می‌تواند فروش، پروژه‌ها، ردیابی زمان و موارد دیگر را در یک مکان مدیریت کند.
نتیجه‌گیری
با پاسخ به سوال مشاوره کسب‌وکار چیست متوجه شدیم که این حرفه به‌عنوان کاتالیزوری حیاتی برای موفقیت سازمانی شناخته می‌شود.
مهارت و راهنمایی‌های ارائه‌شده توسط مشاوران به کسب‌وکارها به‌منظور عبور از چالش‌های پیچیده، استفاده از فرصت‌ها و هدایت به سمت رشد پایدار، قدرت می‌دهد.
مشاوران با استفاده از دانش خاص صنعت و بینش استراتژیک خود، به سازمان‌ها در تصمیم‌گیری آگاهانه، بهینه‌سازی عملیات و جلوتر بودن از رقبا کمک می‌کنند.
در فضایی که نوآوری و سازگاری از اهمیت بالایی برخوردار است، مشاوره تجاری سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا پتانسیل کامل خود را آزاد كنند و به اهدافی که دارند دست یابند.
مشاور کسب‌وکار بهبودِ مستمر را تقویت می‌کند، تغییرات تحول‌آفرین را اعمال می‌سازد و به کسب‌وکارها این توانایی را می‌دهد تا در مواجهه با پویایی‌های بازارِ در حال گسترش، چابک بمانند.
چه تفاوتی بین مشاوره کسب‌وکار و مشاوره مدیریت وجود دارد؟
مشاوره کسب‌وکار معمولا بر عملکرد کلی سازمان تمرکز دارد و بهبود فرایندها، استراتژی‌ها و عملکرد کسب‌وکار را هدف می‌گیرد.از طرف دیگر، مشاوره مدیریت معمولا بر جنبه‌های سازمانی مانند ساختار سازمانی، رهبری، توسعه تیم‌ها و فرهنگ سازمانی تمرکز دارد.
چگونه می‌توانم بهترین مشاوره کسب‌وکار را برای سازمان خود پیدا کنم؟
برای انتخاب بهترین مشاور کسب‌وکار، باید به موارد زیر توجه کنید:
● تجربه و تخصص در صنعت مربوطه
● روش کار و فرایند مشاوره
● سوابق کاری و موفقیت‌های قبلی
● شیوه‌ٔ ارتباط و تعامل با مشتریان
آیا مشاوره کسب‌وکار می‌تواند برای شرکت‌های کوچک و استارتاپ‌ها مفید باشد؟
بله؛ مشاوره کسب‌وکار می‌تواند برای شرکت‌های کوچک و استارتاپ‌ها نیز مفید باشد. به این دلیل که مشاوران کسب‌وکار می‌توانند در استراتژی‌ها، شناسایی بازارهای جدید، بهبود فرآیندها و راهبردهای رشد کمک كنند.
شرکت‌های کوچک می‌توانند از طریق مشاوره کسب‌وکار، به بهره‌وری بالا، رقابت‌پذیرتر شدن و رشد پایدار دست یابند.
