مدرک DBA چیست و چه ارزشی دارد؟
طی سال‌های دورتر، تخصص‌ها و مهارت‌های مختلف معمولا از طریق تحصیلات دانشگاهی و دریافت مدرک دانشگاهی به‌دست می‌آمد. اما این در سال‌های گذشته، دورههای تکمیلی و تخصصی جایگزین‌های بسیار مناسب و بعضا بهتری برای تحصیلات دانشگاهی هستند. دوره‌هایی که متمرکز بر یک تخصص خاص برگزار شده و دروس حاشیه‌ای و عیرضروری مرسوم در دانشگاه را شامل نمی‌شوند. همچنین آموزش‌ها در آنها به‌شکل عملی و اجرایی دنبال می‌شوند. دوره دکترای مدیریت کسب‌وکار (DBA) یکی از این دوره‌ها است که اعتبار جهانی داشته و در دانشگاه‌های مختلف برگزار می‌شود. اکنون قصد داریم درمورد دوره DBA و مزایا و جزئیات آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
مدرک DBA چیست؟
مدرک DBA مخفف Doctor of Business Administration است که به معنای دکتری مدیریت کسب و کار است. این مدرک بالاترین سطح مدرک در رشته مدیریت کسب و کار محسوب می‌شود و طی این دوره به دانشجویان آموزش می‌دهند که چگونه مشکلات پیچیده کسب و کار را حل و سازمان‌ها را رهبری کنند. البته این مدرک به افرادی که دارای تجربه و دانش مدیریتی قابل‌توجهی هستند، اعطا می‌شود. برنامه‌ها و آموزش‌های DBA معمولا بر روی موضوعات پیشرفته مدیریت، مانند تصمیم‌گیری استراتژیک، تحقیقات عملیاتی و مدیریت مالی، تمرکز دارند.
دانشجویان DBA اغلب مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ یا کارآفرینان هستند و تجربه کاری قابل توجهی در زمینه مدیریت کسب و کار دارند. اما این مدرک به آنها کمک می‌کند تا دانش و مهارت‌های خود را در زمینه‌های مختلف مدیریت کسب‌وکار بهبود بخشند و برای نقش‌های رهبری در سازمان‌های خود آماده شوند. درواقع مدرک DBA برای افرادی مناسب است که می خواهند در زمینه مدیریت کسب و کار به سطح بالایی از مهارت و دانش دست یابند. باید اضافه کرد که، متقاضیان مدرک DBA بهتر است دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA) باشند.
شرایط دورههای مختلف DBA
دوره های DBA معمولا بیش از ۳ سال و گاهی تا ۶ سال به طول می‌انجامند و شامل ترکیبی از آموزش‌های نظری و عملی است. نکته مهم و متفاوت در این دوره‌ها همین ترکیب آموزه‌ها خواهد بود. دانشجویان DBA دروسی را در زمینه‌های مختلف مدیریت کسب و کار مانند استراتژی، مالی، مارکتینگ، عملیات و منابع انسانی می گذرانند. آنها همچنین باید یک پایان نامه تحقیقاتی را تکمیل کنند که در آن به طور عمیق به یک موضوع مدیریتی خاص پرداخته باشند. دورههای DBA معمولا به صورت تمام‌وقت یا پاره‌وقت ارائه می‌شوند. برنامه‌های تمام‌وقت معمولاً به صورت حضوری هستند، در حالی که برنامه‌های پاره‌وقت ممکن است به صورت حضوری، آنلاین یا ترکیبی از هر دو برگزار شوند.
مزایای مدرک دی بی ای چیست؟
مدرک DBA برای افرادی که می خواهند در پست های مدیریتی ارشد در کسب و کار کار کنند، بسیار ارزشمند است. این مدرک به آنها دانش و مهارت های لازم را برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک و هدایت سازمان ها در موفقیت می‌دهد. بعضی از مزایای متعدد این دوره عبارتند از:
- افزایش فرصت های شغلی
- افزایش حقوق و مزایای بالاتر
- بهبود مهارت های تصمیم گیری و حل مسئله
- توسعه مهارت های رهبری و مدیریت و دست یافتن به به نقش‌های رهبری در سازمان‌های خود
- کسب دانش و بینش عمیق در زمینه مدیریت کسب و کار
- امکان کار در زمینه های تخصصی مدیریت کسب و کار
- افزایش اعتبار در حوزه کاری و بالاتر رفتن اعتبار حرفه‌ای و تخصصی
باید گفت، اگر به عنوان یک مدیر باسابقه یا تازه‌کار، دنبال پیشرفت در زمینه مدیریت کسب و کار هستید، مدرک DBA یک سرمایه گذاری ارزشمند برای شما خواهد بود. این مدرک به شما کمک می کند تا دانش و مهارت های لازم را برای موفقیت در یک حرفه مدیریتی کسب کند.
سرفصل‌های ثابت در تمامی دورههای DBA
گفتیم که اگر به دنبال یک چالش جدید و هیجان انگیز در زمینه مدیریت کسب و کار هستید، مدرک DBA ممکن است گزینه مناسبی برای شما باشد و اگر به‌دنبال مراکز برگزاری DBA به‌صورت حرفه‌ای معتبر هستید باید گفت، این دوره‌ها در ایران، توسط برخی از دانشگاه‌های دولتی و خصوصی برگزار می‌شود. البته تعدادی از دانشگاه‌های خارجی نیز دورههای DBA را به صورت آنلاین یا حضوری ارائه می‌کنند. دورههای DBA شامل طیف گسترده ای از موضوعات مدیریتی هستند، از جمله:
- مدیریت مالی
- مدیریت عملیات
- مدیریت مارکتینگ
- مدیریت استراتژیک
- مدیریت منابع انسانی
- مدیریت فناوری اطلاعات
دانشجویان DBA باید یک پایان نامه یا پروژه تحقیقاتی را تکمیل کنند که به طور معمول بر یک موضوع مدیریتی خاص تمرکز دارد.
تفاوت مدرک DBA و دکترای مدیریت دانشگاهی چیست؟
مدرک DBA (دکترای مدیریت کسب و کار) و دکترای مدیریت (PhD) هر دو بالاترین مدارک دانشگاهی در رشته مدیریت هستند. با این حال، تفاوت های کلیدی بین این دو مدرک وجود دارد. بعضی از این تفاوت‌های کلیدی را می‌توان در موارد زیر بررسی کرد:
تفاوت در هدف DBA و PhD
هدف مدرک DBA آموزش مدیران اجرایی است تا بتوانند دانش و مهارت های لازم را برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک و هدایت سازمان ها در موفقیت کسب کنند. درحالی که هدف مدرک PhD آموزش محققان است تا بتوانند تحقیقاتی انجام دهند که به دانش یا تئوری مدیریت کمک کند.
تفاوت در تمرکز دوره DBA و PhD
مدرک DBA بر کاربرد دانش مدیریت در دنیای واقعی متمرکز است. دانشجویان DBA دروسی را در زمینه های مختلف مدیریت کسب و کار مانند استراتژی، مالی، بازاریابی، عملیات و منابع انسانی می‌گذرانند. آنها همچنین باید یک پایان نامه تحقیقاتی را تکمیل کنند که به طور عمیق به یک موضوع مدیریتی خاص می‌پردازد. در مقابل، مدرک PhD بر توسعه تئوری های جدید مدیریت متمرکز است. دانشجویان PhD دروسی را در زمینه های مختلف نظری مدیریت می‌گذرانند. آنها همچنین باید یک پایان نامه تحقیقاتی را تکمیل کنند که به طور عمیق به یک موضوع مدیریتی خاص می‌پردازد و می‌تواند به دانش یا تئوری مدیریت کمک کند. درواقع DBA بر مهارت های عملی و کاربردی مدیریت کسب و کار تمرکز دارد اما PhD بر تحقیق و توسعه نظریه های مدیریت تمرکز دارد.
تفاوت در متقاضیان دوره DBA و PhD
متقاضیان مدرک DBA معمولا دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA) هستند. آنها همچنین باید تجربه کاری قابل توجهی در زمینه مدیریت کسب و کار داشته باشند. اما متقاضیان مدرک PhD عموما دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌ای مرتبط با مدیریت هستند. آنها همچنین باید مهارت‌های تحقیقی و نوشتاری قوی داشته باشند.
تفاوت مسیر شغلی در DBA و PhD
مدرک DBA برای افرادی که می خواهند در پست‌های ارشد مدیریتی کسب و کارهای مختلف مشغول باشند، بسیار ارزشمند است. این مدرک به آنها دانش و مهارت‌های لازم را برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک و هدایت سازمان‌ها به سمت موفقیت را می‌دهد. اما PhD به دانشجویان کمک می کند تا مهارت های تحقیق و نوشتن خود را توسعه دهند و نظریه‌های جدیدی را در زمینه مدیریت توسعه دهند. درنتیجه مدرک PhD برای افرادی که می خواهند در زمینه تحقیقات مدیریتی کار کنند، بسیار ارزشمند است. این مدرک به آنها دانش و مهارت های لازم را برای انجام تحقیقاتی که به دانش یا تئوری مدیریت کمک می کند، می‌دهد.
در نهایت، انتخاب بین مدرک DBA و دکترای مدیریت به اهداف و علاقه‌های شخصی شما بستگی دارد. اگر می خواهید در زمینه مدیریت اجرایی کار کنید، مدرک DBA یک انتخاب عالی است. اگر می خواهید در زمینه تحقیقات مدیریتی کار کنید، مدرک PhD یک انتخاب عالی است.
با دکترای مدیریت کسب و کار یا DBA به چه مشاغلی می‌توان دست یافت؟
با دکترای مدیریت کسب و کار، میتوانید در جایگاه مدیریت ارشد انواع کسب و کارها مشغول به‌کار شوید. ضمن اینکه می‌تواند در سازمان‌های دولت و سازمان‌های غیرانتفاعی تقاضای افرادی با این سطح علمی و تجربی کم نیست. بعضی از مشاغل خاص که میتوانید با مدرک DBA به آنها بپردازید، عبارتند از:
- مدیر عامل
- مدیر ارشد مالی
- مدیر ارشد بازاریابی
- مدیر ارشد عملیات
- مدیر ارشد منابع انسانی
- مشاور مدیریت
- استاد دانشگاه
- محقق مدیریت
مدرک DBA همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا در مشاغل غیرمدیریتی مانند مشاوره، تدریس و تحقیق نیز موفق شوید.
چرا مدرک DBA بگیریم؟
اگر به دنبال پیشرفت در زمینه مدیریت کسب و کار هستید، مدرک DBA یک سرمایه‌گذاری ارزشمند است. این مدرک به شما کمک می‌کند تا دانش و مهارت‌های لازم را برای موفقیت در یک حرفه مدیریتی کسب کنید. در اینجا برخی از دلایلی که افراد برای دریافت مدرک DBA اقدام می‌کنند، آورده شده است:
- علاقه به پیشرفت در زمینه مدیریت کسب و کار
- تمایل به کار در مشاغل مدیریتی ارشد
- اشتیاق به یادگیری و رشد
- فرصت برای کسب درآمد بیشتر
اگر این دلایل برای شما نیز صادق است، ممکن است مدرک DBA برای شما مناسب باشد.
اعتبار مدرک DBA در ایران در چه حد است؟
اعتبار مدرک DBA در ایران به طور کلی مورد قبول است. با این حال، برخی از کارفرمایان ممکن است مدرک DBA را به عنوان یک مدرک تحقیقاتی بپذیرند و فرد داری این مدرک را مناسب مشاغل مدیریتی ارشد ندانند. آنچه این مدک را مورد قبول‌تر می‌کند، دانشگاه صادر کننده و اعتبار دوره آن دانشگاه است.
در ایران، از بین دانشگاه‌های مختلفی دورههای DBA را برگزار می‌کنند، بعضی از اعتبار بیشتری برخوردارند و مدرک آنها مورد قبول اکثر کارفرمایان است. برخی دیگر از دانشگاه‌ها ممکن است اعتبار کمتری داشته باشند و مدرک آنها مورد قبول همه کارفرمایان نباشد. بنابراین اعتبار مدرک DBA در ایران به دانشگاه صادر کننده مدرک بسیار بستگی دارد. البته مهم است که مرکز، مدرک DBA مورد تایید وزارت علوم را ارائه کند. باید اضافه کرد، سابقه و تجربه کاری پیشین افراد و البته مدارک دیگرشان نیز بر این اعتبار تاثیر خواهد داشت.
بنابراین در هنگام انتخاب دانشگاه برای تحصیل DBA در ایران، باید به اعتبار دانشگاه و استعلام مدرک DBA ارائه شده توسط آن توجه کنید. همچنین، باید دقت کنید که دانشگاه مورد نظر شما دورههای DBA را به صورت تمام‌وقت یا نیمه‌وقت برگزار می‌کند. بعضی از عواملی که می‌توانند بر اعتبار مدرک DBA در ایران تأثیر می‌گذارند، عبارتند از:
- اعتبار دانشگاه ارائه‌دهنده مدرک
- نوع برنامه DBA (تمام‌وقت یا نیمه‌وقت)
- کیفیت آموزش و پژوهش در دانشگاه
- تجربه کاری و مهارت‌های دانشجو
اگر به دنبال دریافت مدرک DBA در ایران هستید، باید تحقیقات خود را انجام دهید و مطمئن شوید که دانشگاه مورد نظر شما از اعتبار کافی برخوردار است. مهم است که وقت و انرژی شما برای دریافت مدرکی که چندان معتبر نیست مصرف نشود.
تفاوت مدرک DBA و MBA
هر دو مدرک دی بی ای (DBA) و ام بی ای (MBA) برای افراد علاقه‌مند به حرفه مدیریت ارائه می‌شوند. با این حال، این دو مدرک تفاوت های کلیدی با یکدیگر دارند. این تفاوت‌ها را به این شکل می‌توان توضیح داد:
MBA مخفف Master of Business Administration بوده و به معنای کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار است. این مدرک یک مدرک حرفه‌ای محسوب می‌شود و برای افرادی که می‌خواهند در مشاغل مدیریتی در کسب و کار کار کنند، طراحی شده است. این دوره طی ۲ سال به پایان می‌رسد و پیش‌نیاز آن کارشناسی مدیریت است.
DBA مخفف Doctor of Business Administration بوده و به معنای دکترای مدیریت کسب و کار است. این مدرک یک مدرک تحقیقاتی محسوب می‌شود و برای افرادی که می‌خواهند در زمینه مدیریت تحقیق کنند، طراحی شده است. این دوره بین ۳ تا ۶ سال برگزار می‌شود و پیش‌نیاز آن کارشناسی ارشد مدیریت یا MBA است.
به‌طور کلی باید گفت، اگر به دنبال پیشرفت در زمینه مدیریت کسب و کار و کسب فرصت های شغلی بهتر هستید، مدرک DBA یا MBA می تواند یک سرمایه گذاری ارزشمند برای شما باشد. با این حال، اگر به دنبال کار در مشاغل مدیریتی ارشد در کسب و کار هستید، نمونه مدرک DBA گزینه بهتری است.
بدون مدرک MBA و کارشناسی ارشد می‌توان در DBA ثبت نام کرد؟
در بیشتر موارد، برای ورود به دورههای DBA داشتن مدرک کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار یا (MBA) ضروری است. این به این دلیل است که مدرک MBA دانش و مهارت‌های پایه‌ای را در زمینه مدیریت کسب و کار فراهم می‌کند که برای موفقیت در برنامه DBA ضروری است. با این حال، برخی از برنامه‌های DBA ممکن است به افراد با مدرک کارشناسی یا حتی بدون مدرک دانشگاهی اجازه دهند که در برنامه ثبت نام کنند. این دوره‌ها معمولا برای افرادی طراحی شده‌اند که تجربه کاری قابل توجهی در زمینه مدیریت کسب و کار دارند. اگر به دنبال ثبت نام در یک برنامه DBA بدون مدرک MBA هستید، باید با دانشگاه مورد نظر خود تماس بگیرید و از شرایط پذیرش آنها مطلع شوید. با این حال، باید توجه داشته باشید که ثبت نام در یک برنامه DBA بدون مدرک MBA می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. شما باید برای موفقیت در برنامه آماده باشید و برای یادگیری مطالب جدید تلاش کنید.
اعتبار گواهینامه DBA ماهان
لازم از به مقایسه بین مدرک و گواهینامه بپردازیم. عموماً مدرک از طرف دانشگاه ها و گواهینامه از طرف مؤسسات خصوصی و مدارس کسب و کار برای دوره های آموزشی ارائه می گردد.
جدول مقایسه مدرک و گواهینامه
ویژگی های گواهینامه DBA مدرسه کسب و کار ماهان
سخن پایانی
درنهایت باید گفت، مدرک DBA می‌تواند یک سکوی پرش موفقیت برای شما به‌عنوان یک مدیر علاقمند به بهبود شرایط کاری باشد. اما برای رسیدن به هدف لازم است، در انتخاب دانشگاه و مرکز برگزار کننده دوره دقت داشته باشیم.
