مروری بر نظریه مدیریت علمی تیلور

از مدیریت سنتی تا مدیریت علمی

یکی از سبک‌های مدیریت و یکی از نگرش‌ها به مدیریت، نظریات سنتی مدیریت یا تفکرات کلاسیک است. کلاسیک‌ها فکر می‌کردند که نظریاتشان جهان‌شمول است یعنی همیشه و همه‌جا صادق است. مدیریت علمی تیلور، بروکراسی وبر، اصول علم اداره‌ی فایول یا همان اصول چهارده‌گانه فایول از جمله مهم‌ترین تفکرات موجود در حوزه‌ی مکتب کلاسیک‌ها بوده است. فرضیه اصلی در نظریه سنتی مدیریت این است که افراد با انگیزه مادی به کار می‌پردازند و فرصت‌های فراهم شده برای خودشان را به‌طور منطقی بررسی می‌کنند و برای به حداکثر رساندن منابع شخصی به هر اقدامی دست می‌زنند.

بیش از یک قرن پیش فردریک تیلور (Fredrick Winslow Taylor) کتاب «اصول مدیریت عملی» را منتشر کرد؛ اثری که طرز نگاه سازمان‌ها به کارکنان و سازمانشان را به‌کلی دگرگون ساخت. در زمان انتشار کتاب تیلور، مدیران معتقد بودند که کارمندان تنبل هستند، عملکرد خوبی نداشته و به‌کندی کارها را انجام می‌دهند تا بتوانند کار را طول داده و شغلشان را حفظ کنند. در این برهه زمانی بود که تیلور راه‌حل انقلابی‌اش را معرفی کرد:

«راه برون‌رفت از این ناکارآمدی به‌جای جستجو در عوامل ناشناخته و یا نیروی کار فوق‌العاده، در مدیریت سیستماتیک نهفته است».

هدف اصلی مدیریت در مدیریت علمی تیلور به حداکثر رساندن کامیابی کارفرما بوده است.

اصول چهارگانه تیلور شامل موارد زیر است:
1- علمی کردن فعالیت‌های هر شغل؛ شامل تدوین استانداردها، قوانین و شرایط کاری مناسب یا به عبارتی جایگزینی قوانین علمی به جای حساب‌های سرانگشتی؛

2- انتخاب دقیق کارکنان برای هر شغل و آموزش آنها و فراهم کردن انگیزه مناسب برای جلب همکاری آنها و انجام علمی کار؛

3- تقسیم‌کار مناسب بین مدیران و کارگران

4- ایجاد همکاری صمیمانه بین مدیران و کارگران و حمایت کارفرما از کارگر

ویژگی اصلی مدیریت علمی تأکید بر حرکت‌سنجی بر اساس تجربه فعالیت‌های یک شغل، مشخص شدن روش‌های کار، تفکیک مدیریت و مالکیت بوده است.