طرح دوپونت، روشی است که از آن برای نمایشِ تأثیرِ عوامل مختلف بر روی شاخصهای مهم عملکرد مالی استفاده میشود. برخی از این شاخصها عبارتند از برگشت به ازای سرمایهگذاری انجامشده (ROCE)، برگشت داراییها (ROA) یا بازده سهام (ROE). هر چند این نسبتها را میتوان با استفاده از یک فرمول ساده هم محاسبه کرد، اما در این مدل اطلاعات بیشتری در خصوص عناصر زیربنایی که این نسبتها را میسازند، به دست میآید.
این روش از آن منظر شبیه به روش تحلیل حساسیت است که با استفاده از آن میتوان اثر تغییر در یک یا چند متغیر ورودی را نیز به دست آورد. استفاده از این ابزار در مدیریت خرید مرسوم است، زیرا اثرات عمدهای که یک خرید اثربخش بر روی سودآوری دارد را هم نشان میدهد.
به شکلهای مختلفی میتوان از این روش استفاده کرد. اول اینکه از این روش میتوان برای بهینهکاوی استفاده کرد. بدین معنا که شرکتهای مختلف در یک صنعت با هم مقایسه میشوند تا مشخص شود که چرا بعضی از شرکتها برگشتهای بهتری نسبت به همتایان خود دریافت میکنند. دوم اینکه میتوان از این روش برای پیشبینی اثرات ناشی از اقدامات مدیریتی ممکن استفاده نمود.
طرح دوپونت نشان میدهد که تفاوتهای عمدهای در بین صنعتهای مختلف وجود دارد. اگر ROE را در نظر بگیریم، امتیاز بالا میتواند ناشی از «کارآیی عملیاتی» یا «کارآیی سرمایه» باشد. صنایعی که گردش مالی بالایی دارند (مثلاً خردهفروشان)، معمولاً حاشیهی سود کمتر، گردش دارایی بیشتر و ضریب سهام متوسط دارند. اما حاشیهی سود در صنایع دیگری همچون مد و پوشاک زیاد است. در بخش مالی، بازده سهام (ROE) اساساً مبتنی بر اهرم بالا و کسب سود زیاد با داراییهای نسبتاً اندک تعیین میشود. نکتهی مهم آنکه برای انجام تحلیل به منظور بهبود در سودآوری یک شرکت خاص باید شرکتهای دیگر به دقت و با احتیاط انتخاب شوند.