تفاوت تورم و حباب قیمت را بهتر بشناسید
تعریف یک واژهی اقتصادی وقتی که مردم آن را با تمام وجود حس کرده و با آن زندگی میکنند چندان کار دشواری نیست. واژهای مثل تورم یکی از آن واژههاست که مردم احساسش کردهاند. به زبان ساده تورم یعنی افزایش سطح عمومی قیمتها؛ اما در برخی مواقع قیمت یک دارایی یا کالایی بهصورت تدریجی و پایدار افزایش مییابد که نسبت به ارزش معمول بازار بهمراتب بالاتر است. زمانی که تقاضای بالایی برای یک کالا یا دارایی به وجود آید –هجوم مردم برای خرید یک کالا یا نایاب شدن آن در بازار- قیمت آن از ارزش واقعی بازار بالاتر رفته و باعث ایجاد حباب قیمت میشود.
به زبان ساده حباب قیمت به تشریح اختلاف غیرمنطقی قیمتها میپردازد. در ادبیات مالی حباب به وضعیتی گفته میشود که قیمت بازار یک کالا با تفاوت فاحشی نسبت به ارزش ذاتی آن معامله میشود، البته آن کالا میتواند یک اوراق بهادار باشد.
ازآنجاییکه تعیین ارزش واقعی یک دارایی یا کالا کاری دشوار است، معمولاً پس از افت ناگهانی قیمت و بهاصطلاح ترکیدن حباب، وجود حباب قیمت مشخص میشود. ویژگی حباب موقتی بودن آن است. قیمتهایی که بهصورت غیرواقعی بالا رفتهاند، موقت خواهند بود و یک روزی حبابشان خواهد ترکید، در این حالت سرمایهگذاران با هجوم بدون توجه به ارزش واقعی بازار یک کالا، اقدام به خرید هیجانی در بازار میکنند که باعث جدا شدن قیمت بازار یک کالا از ارزش واقعی آن میشود. باید در نظر داشت که مفهوم حباب با نوسانات عادی بازار تفاوت جدی دارد.
نمونههایی از حباب قیمت در طول تاریخ
• افزایش قیمت گل لاله در کشور هلند تا 50هزار دلار در نیمه اول قرن هفدهم؛ این اولین حباب قیمت مدرن بود
• افزایش قیمت مسکن در ایالاتمتحده آمریکا در دهه 1920 میلادی پس از رکود بزرگ (Great Depression)
• افزایش سریع قیمت سهام شرکتهای حوزه فناوری در بین سالهای 1995 تا 2000 که با عنوان حباب دات کام (Dot-Com Bubble) شناخته شد
• افزایش قیمت بازار مسکن ایالاتمتحده آمریکا در بین سالهای 2000 تا 2006 که منجر به بحران وامدهی درجهدو (Subprime Lending Crisis) شد