همه شرکتها برای انجام رقابت و ایجاد تمایز بین خود و دیگران، اقدام به ثبت برند میکنند تا به کمک آن، شرکت، خدمات و محصولات خود را به دیگران معرفی کنند. شرکتهای ایرانی و خارجی برای خود برند دارند و معمولا لوگوی خاصی برای آن طراحی کردهاند. این لوگو میتواند در گذر زمان اصلاح شود تا با تغییرات زمان، خود را هماهنگ کند. همراه ما باشید تا شما را با نکات مرتبط با ثبت برند آشنا کنیم.
ثبت برند چیست؟
ابتدا باید با اصطلاح ثبت برند آشنا شوید. منظور از ثبت برند، علامت، کلمه، عبارت یا نماد قابل تشخیصی است که یک محصول خاص را نشان میدهد و از نظر قانونی، سبب تمایز آن با دیگر محصولات میشود. یک علامت تجاری روی یک محصول نشان میدهد که سازنده آن، چه شرکتی است. البته علامت تجاری برند، معمولا از نوع مالکیت معنوی درنظر گرفته میشوند و گاهی ثبت نمیشوند.
چند مثال برای آشنایی بیشتر با ثبت برند و لوگو
اگر به شرکتهای مختلف دنیا نگاه کنید، همه آنها برند و لوگو خاصی دارند که آنها را از دیگری جدا میکند. بهعنوان مثال، شرکت اپل، لوگو سیب گاز زده شده دارد که آن را روی محصولات تولیدی خود حک میکند. هر شخصی با دیدن این لوگو، متوجه خواهد شد که محصول متعلق به شرکت اپل است. سامسونگ و سونی از نام خود برای ثبت برند و تهیه لوگو استفاده کردهاند. دیجیکالا از دو عبارت دیجی مخفف دیجیتال و کالا ساخته شده است. برند متمم نیز حاصل حرف اول عبارت محل توسعه مهارتهای من است.
همانطور که در مثالها نیز دیدید، ثبت برند فقط برای شرکتهای محصولمحور نیست بلکه شرکتهای خدماتی نیز با تهیه برند، خود را از دیگران متمایز میکنند تا در ذهن مخاطب بمانند.
یکی دیگر از ویژگیهای ثبت برند، مالکیت شرکت روی آن نام یا لوگوی تجاری است و دیگران نمیتوانند از نام یا لوگوی مشابه آن استفاده کنند.
ثبت برند تجاری چگونه انجام میشود؟
اگر یک شرکت نوپا دارید، در این بخش، مراحل ثبت برند را برای شما شرح میدهیم تا برای شرکت خود یک برند تجاری ثبت نمایید. ابتدا باید اظهارنامه برند را تکمیل کرده و وارد سایت ثبت اسناد و املاک کشور شوید تا برای مجموعه خود ثبت برند کنید. نیازی به مراجعه حضوری نیست.
مراحل ثبت برند؛ گامهایی که باید بردارید:
شما با طی کردن مراحل زیر، میتوانید علامت تجاری مخصوص به خود را داشته باشید.
گام اول؛ انتخاب نام
شما باید نامی را انتخاب کنید که توسط دیگران انتخاب نشده باشد و موردتایید نظام جمهوری اسلامی ایران باشد؛ بنابراین باید نام را پیش از ثبت، استعلام بگیرید.
گام دوم؛ آماده کردن مدارک موردنیاز
بعد از آنکه نام انتخابی شما توسط سامانه تایید شد، میتوانید نسخه فیزیکی مدارک خود را به اداره تحویل دهید.
گام سوم؛ در اداره مالکیت اظهارنامه خود را ثبت کنید
بخشی از فرایند ثبت نام در سایت، تحویل برگه ارائه شده توسط سایت، به دفترخانه اسناد رسمی است تا گواهی امضا بگیرید و آن را در سایت بارگذاری نمایید. با این کار شما نام کاربری و رمز عبور میگیرید. سپس باید به بخش اظهارنامه برند بروید و مدارک درخواست شده را در آن آپلود نمایید که شامل کپی شناسنامه و کارت ملی، جواز فعالیت و نمونه برند پیشنهادی شما میشود.
گام چهارم؛ هزینه اظهارنامه را در سایت بپردازید.
گام پنجم؛ چاپ آگهی درخواست ثبت برند در روزنامه
اظهارنامه شما در مدت 10 الی 15 روز کاری بررسی میشود و درصورتیکه درخواست ثبت برند شما مشکلی نداشته باشد، آن را به روزنامه رسمی میفرستند تا چاپ شود. این کار برای بررسی عدم اعتراض دیگران نسبت به برند ثبت شده شما انجام میشود.
گام ششم؛ مراجعه حضوری به اداره
درخواست شما معمولا 30 روز بعد از چاپ در روزنامه رسمی و درصورتیکه مشکلی وجود نداشته باشد، توسط کارشناسان تایید میشود و نتیجه از طریق پیامک به اطلاع شما میرسد. بعد از دریافت پیامک باید به اداره مالکیت مراجعه کنید.
گام هفتم؛ پرداخت هزینه ثبت برند
حال که نام تجاری شما موردتایید واقع شده و شما اصل مدارک درخواست شده را همراه با کپی آنها به اداره تحویل دادهاید؛ سایت به شما اجازه پرداخت هزینه ثبت برند را میدهد.
این هزینه برای اشخاص حقیقی 120 هزار تومان است که برای اشخاص حقوقی دوبرابر محاسبه میشود.
گام هشتم؛ پرداخت هزینه چاپ دوم آگهی در روزنامه رسمی
گام نهم؛ دریافت تصدیق 10 ساله برند
برای دریافت سند برند خود، باید یکی از دو روزنامه چاپ شده برای برند خود را همراه با اظهارنامه ثبت برند و نمونه برند به اداره مالکیت ببرید تا سند ثبت برند خود را دریافت کنید.
مدارک موردنیاز برای ثبت برند شخص حقیقی
- کپی شناسنامه و کارت ملی
- ارائه تصویر لوگوی برند
- کپی کارت بازرگانی
- مجوز فعالیت که میتواند جواز کسب باشد.
فرایند ثبت برند چقدر طول میکشد؟
بعداز ارسال اظهارنامه، 30 تا 45 روز کاری طول میکشد تا آگهی روزنامه صادر شود. بعداز انتشار آگهی نیز 30 روز به مردم فرصت داده میشود تا اگر اعتراضی دارند، آن را بیان کنند. سپس گواهی ثبت برند و انتشار دور دوم آگهی 30 روز طول میکشد تا به سرانجام برسد؛ بنابراین کل فرایند ثبت برند حدود 3 ماه و بیشتر به زمان نیاز دارد.
اعتبار گواهی ثبت برند و لوگو 10 سال است و شخص میتواند با پرداخت هزینههای مربوطه، دوباره آن را تمدید کند. البته یک بازه 6 ماهه بعد از اتمام مهلت درخواست تمدید وجود دارد که با پرداخت جریمه تاخیر، همچنان میتوان آن را تمدید کرد.
هزینه ثبت برند شامل چه مواردی است؟
فرقی ندارد که کجای ایران زندگی میکنید. هزینه ثبت برند شامل موارد زیر است:
- هزینه تکمیل و ثبت اظهارنامه برند هنگام تعیین نام و علامت تجاری شرکت
- هزینه صدور آگهی ثبت برند در روزنامه
- هزینه حقالثبت برند
- هزینه انتشار آگهی در روزنامه برای بار دوم
اگر میخواهید برای شرکت خود لوگو ثبت کنید، هزینه پرداختی شما مقداری اضافه میشود زیرا باید هنگام انتشار آگهی از مواد رنگی به جای جوهر سیاه و سفید استفاده کنید.
دانستنیهای حق ثبت برند
شما میتوانید برند ثبت شده خود را به دیگری بفروشید. نمونه این کار را شرکتهای بزرگ برای توسعه بخشهای مختلف کسبوکار خود انجام میدهند.
البته گاهی ممکن است یک برند اجازه استفاده از محصولات خود را به دیگری بدهد؛ نمونه آن برند لگو است که اجازه استفاده از لگو را در فیلمهای مختلف ساخته شده توسط شرکتهای فیلمسازی داده است. معاملهای که به سود هر دو طرف است.
ثبت برند به شرکتها کمک میکند تا بازاریابی بهتری برای فروش بیشتر محصولات خود داشته باشند. از سوی دیگر، به ایجاد هویت و برندسازی موفق کمک میکند.
گاهی یک برند بهقدری خوب و کاربردی در یک بخش عمل میکند که به جای نام محصول از برند آن استفاده میکنند. نمونه خارجی آن، دستمال کاغذی شرکت کلینکس است که مردم هنگام مراجعه به فروشگاه بهجای درخواست دستمال کاغذی، از مسئول فروش، کلینکس میخواهند.
تفاوت ثبت برند با حق احتراع و حق چاپ
معمولا حق اختراع به شخص دارنده اجازه میدهد تا مدت زمان مشخصی (حدود 20 سال) یک محصول در انحصار او باشد. با اتمام مدت زمان تعیین شده، دیگران نیز میتوانند همان محصول را تولید کرده و بفروشند. حق ثبت اختراع در شرکتهای نوآوری و داروسازی بسیار رایج است.
حق چاپ معمولا به صاحبان معنوی کالا اجازه میدهند تا از طریق فروش و ارائه خدمات خود کسب درآمد کنند. حق چاپ مانع کپی و انتشار غیرقانونی اثر افراد میشود. مدت زمان حق چاپ، معمولا 70 سال پس از مرگ فرد است. البته آرم، نام تجاری و شعار شامل حق چاپ نمیشود. موسیقی، هنر، فیلم و نرمافزار مواردی هستند که شامل حق چاپ میشوند.
سخن پایانی
اگر به فکر ثبت برند هستید و میخواهید یک شرکت جدید تاسیس کنید تا از طریق هویتسازی و برندینگ در بین رقبا دیده شوید؛ از یک کارشناس خوب و مشاور باتجربه کمک بگیرید. اگرچه میتوان لگو و برند ثبتشده خود را تغییر داد اما این کار هزینه و زمان زیادی میبرد؛ بنابراین بهتر است از همان ابتدا مسیر را بهدرستی طی کنید. ما در این مقاله نحوه ثبت برند را برای شما شرح دادیم. اگر سوالی دارید، از ما بپرسید.