تاریخچه دیجیتال مارکتینگ چیست؟

به‌زبان ساده، دیجیتال مارکتینگ، تبلیغ محصولات از طریق اینترنت یا هر رسانه الکترونیکی است. به گفته Digital Marketing Institute، «بازاریابی دیجیتال استفاده از کانال‌های دیجیتال برای تبلیغ یا بازاریابی محصولات و خدمات به مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارهاست». حالا تاریخچه دیجیتال مارکتینگ چیست و از چه زمانی مردم به آن روی آوردند؟

امروزه، مردم هر روز محتوای دیجیتال را مورد استفاده قرار می‌دهند. در آینده‌ٔ نزدیک، پلتفرم‌های بازاریابی سنتی ناپدید می‌شوند و بازار دیجیتال به‌طور کامل کنترل را در دست می‌گیرد.

در این مطلب شما را بیشتر با تاریخچه دیجیتال مارکتینگ آشنا خواهیم کرد.

مزایای دیجیتال مارکتینگ چیست؟

پیش از آنکه به تاریخچه دیجیتال مارکتینگ بپردازیم، بهتر است کمی با مزایا و ماهیت این روش بازاریابی آشنا شوید. با دیجیتال مارکتینگ، می‌توانید در مدت زمان کوتاه‌تری به مخاطبان بیشتری دست پیدا کنید.

پیشرفت‌های تکنولوژیکی منجر به کاهش قابل توجهی از پایگاه مشتریان آژانس‌های سنتی و بخش‌های بازاریابی شده است. مردم به‌سمت تبلت، تلفن و رایانه‌ها روی آورده‌اند.

تلفن همراه، حوزه‌ای است که بازاریابان دیجیتال بیشترین جایگاه را در آن به‌دست آورده‌اند. SEO، رسانه‌های اجتماعی، پرداخت به ازای کلیک (PPC)، بهینه‌سازی و تحلیل دیجیتال از تکنیک‌های دیجیتال مارکتینگ هستند.

با این حال، ماهیت دیجیتال مارکتینگ چیست؟ هر رسانه دیجیتالی که توسط یک کسب‌وکار یا شرکت برای بازاریابی یا تبلیغ محصولات و خدمات به مصرف‌کنندگان استفاده می‌شود، دیجیتال مارکتینگ نامیده می‌شود.

بازاریابی دیجیتال از وب‌سایت‌های مختلف، دستگاه‌های تلفن همراه، رسانه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو و کانال‌های مشابه استفاده می‌کند.

دیجیتال مارکتینگ چقدر موفق است؟

با دیجیتالی شدن تبلیغات، دیده شده که نرخ خرید در بازارهای سنتی به‌تدریج کاهش یافته و در حال حاضر افراد بیشتری به خرید آنلاین برای خود و خانواده خود روی آورده‌اند.

بر همین اساس، برای تبلیغ کسب‌وکار آنلاین شما شرایط خوبی فراهم است؛ زیرا می‌خواهید به مخاطبان مناسب دسترسی پیدا کنید و مخاطبان شما نیز در فضای آنلاین هستند.

می‌توانید در مدت زمان کمتری به مخاطبان بیشتری دسترسی پیدا کنید. پیشرفت‌های تکنولوژیکی منجر به کاهش قابل توجهی در پایگاه مشتریان آژانس‌ها و بخش‌های بازاریابی سنتی شده است. مردم به‌سمت تبلت‌ها، تلفن‌ها و رایانه‌ها رفته‌اند که رایج‌ترین مقاصد برای بازاریابان دیجیتال است.

تاریخچه دیجیتال مارکتینگ در جهان

حال می‌رسیم به تاریخچه دیجیتال مارکتینگ تا بدانیم این روش بازاریابی از چه زمانی مورد استفاده قرار گرفته است. اصطلاح بازاریابی دیجیتال اولین بار در دهه ۱۹۹۰ استفاده شد.

عصر دیجیتال با ظهور اینترنت و توسعه پلتفرم وب 1.0 آغاز شد. پلتفرم Web 1.0 به کاربران اجازه می‌داد اطلاعات مورد نظر خود را پیدا کنند؛ اما نمی‌توانستند آن اطلاعات را در اینترنت به اشتراک بگذارند.

تا آن زمان، بازاریابان در سراسر جهان هنوز در مورد انتخاب پلتفرم دیجیتال مطمئن نبودند. آن‌ها مطمئن نبودند که استراتژی‌هایشان جواب می‌دهد یا خیر؛ زیرا اینترنت هنوز گسترده نشده بود.

در سال ۱۹۹۳ اولین بنر قابل کلیک منتشر شد و پس از آن هات وایرد چند بنر تبلیغاتی را برای شرکت خود خریداری کرد. این اتفاق آغاز گذر از بازاریابی سنتی به عصر دیجیتال بود. با توجه به این تغییر تدریجی، فناوری‌های جدید در سال ۱۹۹۴ وارد بازار دیجیتال شدند. یاهو نیز در همان سال راه‌اندازی شد.

یاهو که مانند جری یانگ، موسس آن به‌عنوان «راهنمای جری برای وب جهانی» شناخته می‌شد، در سال اول نزدیک به ۱ میلیون بازدیدکننده داشت.

این موضوع منجر به تغییرات عمده در فضای دیجیتال مارکتینگ شد و شرکت‌ها وب سایت‌های خود را برای دستیابی به رتبه‌های بالاتر در موتورهای جستجو بهینه می‌کردند.

در سال ۱۹۹۶، چندین موتور جستجو و ابزار برای دیجیتال مارکتینگ ظاهر شدند. از جمله:

• HotBot
• LookSmart
• Alexa

تاثیر تولد موتورهای جستجو در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ

در سال ۱۹۹۸ گوگل متولد شد. مایکروسافت موتور جستجوی MSN را راه‌اندازی کرد و یاهو جستجوی وب یاهو را به بازار عرضه کرد. ۲ سال بعد، حباب اینترنت ترکید و تمام موتورهای جستجوی کوچک‌تر رها یا تعطیل شدند و فضای عظیمی برای غول‌های صنعت باقی ماند.

دنیای دیجیتال مارکتینگ اولین رونق خود را در سال ۲۰۰۶ مشاهده کرد؛ زمانی که گزارش شد ترافیک موتورهای جستجو در یک ماه به حدود ۶.۴ میلیارد رسیده است. مایکروسافت، MSN را پشت سر گذاشت و جستجوی زنده را برای رقابت با گوگل و یاهو معرفی کرد.

سپس وب 2.0 آمد که مردم را فعال‌تر از کاربران منفعل کرد. وب 2.0 به کاربران اجازه می‌داد تا با سایر کاربران و مشاغل ارتباط برقرار کنند. در همین زمان، برچسب‌هایی مانند «اخبار بزرگ» شروع به اعمال در اینترنت کردند.

در نتیجه، حجم اطلاعاتی که جریان یافت (از جمله کانال‌های مورد استفاده بازاریابان دیجیتال) چندین برابر افزایش پیدا کرد و در سال ۲۰۰۴، در ایالات متحده فقط تبلیغات اینترنتی و تجارت حدود ۲.۹ میلیارد دلار درآمد داشته است.

ظهور شبکه‌های اجتماعی در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ

طولی نکشید شبکه‌های اجتماعی شروع به ظهور کردند. MySpace اولین شبکه اجتماعی بود که وارد دنیا شد و کمی پس از آن فیسبوک به دنیا آمد.

بسیاری از شرکت‌ها متوجه شدند تمام این وب‌سایت‌های پاپ‌آپ جدید می‌توانند برای تبلیغات آن‌ها موثر باشند و شروع به باز کردن درهای جدیدی برای بازاریابی محصولات و برندهای خود کردند.

شبکه‌های اجتماعی راه‌های جدیدی برای کسب‌وکار باز کرد و آغاز فصل جدیدی را برای تجارت رقم زد. با این منابع جدید، شرکت‌ها به راه‌های جدیدی برای تبلیغ برندها و استفاده از پلتفرم شبکه‌های اجتماعی نیاز داشتند.

کوکی‌ها در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ

کوکی نقطه عطف مهم دیگری در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ بود. تبلیغ‌کنندگان شروع به جستجوی راه‌های دیگری برای استفاده از فناوری‌های جدید کردند. یکی از این روش‌ها، نظارت بر الگوهای کلی مرور و استفاده کاربران اینترنت جهت تنظیم تبلیغات و بازاریابی مطابق با سلیقه آن‌ها بود.

اولین کوکی برای ثبت عادات کاربر طراحی شد. استفاده از کوکی‌ها در طول سال‌ها تغییر کرده است و امروزه کوکی‌ها برای ارائه راه‌های مختلف به یک دیجیتال مارکتر جهت جمع‌آوری کلمه‌به‌کلمه داده‌های کاربر کدگذاری می‌شوند.

محصولاتی که به‌صورت دیجیتال فروخته می‌شوند، اکنون همیشه در دسترس مشتریان هستند. آمارهای گردآوری شده توسط Marketingtechblog در سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهند که انتشار پست در رسانه‌های اجتماعی برترین فعالیت آنلاین مردم در ایالات متحده است.

یک آمریکایی به‌طور متوسط ​​۳۷ دقیقه در روز را در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کند. ۹۹٪ از بازاریابان دیجیتال از فیسبوک، ۹۷٪ از توییتر، ۶۹٪ از پینترست و ۵۹٪ از اینستاگرام برای دیجیتال مارکتینگ استفاده می‌کنند.

٪۷۰ از بازاریابان B2C مشتریان را از طریق فیسبوک جذب می‌کنند. ۶۷٪ از کاربران توییتر تمایل بیشتری به خرید از برندهایی دارند که در توییتر دنبال می‌کنند. ۸۳.۸٪ از برندهای لوکس در پینترست هستند. ۳ شبکه اجتماعی برتر مورد استفاده بازاریابان لینکدین، توییتر و فیسبوک هستند.

رشد سئو در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ

Archie، اولین موتور جستجو، در اوایل دهه ۱۹۹۰ شروع به کار کرد و تولد جستجو را نوید داد. از همان زمان، سئو یا بهینه‌سازی موتور جستجو به‌سرعت دنبال شد. اولین بنرهای تبلیغاتی قابل کلیک در سال ۱۹۹۴ معرفی شدند.

اولین سایت شبکه اجتماعی در سال ۱۹۹۷ راه‌اندازی شد و ۳.۵ میلیون کاربر داشت. در دهه ۱۹۹۰، تعداد زیادی سایت در حال استفاده بودند و گوگل و یاهو نیز در سال ۱۹۹۸ شروع به کار کردند.

تاریخچه دیجیتال مارکتینگ در قرن بیست و یکم

یک حباب بزرگ اقتصادی در قرن جدید رشد کرد؛ اما اوج و ترکیدن این حباب بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ به بسیاری از شرکت‌ها آسیب زد. در دهه ۲۰۰۰، زمانی که اقتصاد از رکود خارج شد، بسیاری از سایت‌های جدید معرفی شدند؛ از جمله این سایت‌ها، لینکدین است که در سال ۲۰۰۲ به دنیا معرفی شد.

مای اسپیس و وردپرس در سال ۲۰۰۳، و فیسبوک در سال ۲۰۰۴ به‌وجود آمدند. البته می‌توان گفت در اوایل دهه ۲۰۰۰، بازاریابی پیام‌های متنی تلفن همراه همچنان محبوب‌تر بود.

در نیمه دوم دهه، بازاریابی و فروش افزایش یافت و فروش تجارت الکترونیک آمازون به بیش از ۱۰ میلیارد دلار رسید. طی چند سال بعد، فرهنگ استفاده از اپلیکیشن موبایل با معرفی واتساپ، اینستاگرام و اسنپ چت به دنیای دیجیتال گسترش یافت.

تاریخچه دیجیتال مارکتینگ در زمان حال

امروزه، ۶۵ درصد از زمانی که یک فرد با رسانه‌های دیجیتال سپری می‌کند، با گوشی دستگاه تلفن همراهش است. ارزش صنعت تبلیغات دیجیتال در حال حاضر ۲۰۰ میلیارد دلار است و Google Ad Words به میزان ۹۵٪ درصد از درآمد این شرکت را تشکیل می‌دهد.

شبکه‌های اجتماعی با بیش از ۳.۱ میلیارد کاربر آنلاین، پرچمدار انقلاب دیجیتال مارکتینگ هستند. ظهور وبلاگ‌ها و اینستاگرام، صنعتی ۱ میلیارد دلاری از اینفلوئنسرها ایجاد کرده است که انتظار می‌رود بیش از این پیشرفت کند.

انتظار می‌رود دیجیتال مارکتینگ در سال‌های آینده با نوآوری‌ها و تغییرات بسیاری در این صنعت هیجان‌انگیز رشد کند.

۵ بعد دیجیتال مارکتینگ

۵ بعد بازاریابی دیجیتال به شرح زیر است:

ابزارهای دیجیتال

مردم تقریبا هر روز از ابزارهای دیجیتال استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال، تلفن‌های همراه و لپ‌تاپ‌ها نوعی ابزار دیجیتال هستند.

محتوای پلتفرم دیجیتال

پلتفرم دیجیتال، پلتفرم‌هایی هستند که کاربران اغلب با آن‌ها در تعامل هستند و می‌توان از آن‌ها برای تبلیغات استفاده کردد. به‌عنوان مثال، رسانه‌های اجتماعی را در نظر بگیرید.

رسانه‌های اجتماعی

از کانال‌های رسانه اجتماعی می‌توان برای دستیابی به مخاطبان هدف استفاده کرد. این کانال‌ها شامل مواردی مانند تبلیغات اینترنتی و بازاریابی رسانه‌های اجتماعی هستند.

داده‌های دیجیتال

داده‌های مربوط به مخاطبان هدف شما که برای دستیابی به بازار هدف استفاده می‌شوند، داده‌های دیجیتال نامیده می‌شوند. به‌طور کلی، می‌توانید از طریق نظرسنجی‌های اپلیکیشن و سایر روش‌ها، داده‌های مربوط به مخاطبان هدف خود را جمع‌آوری کنید.

تکنولوژی دیجیتالی

فناوری دیجیتال، استفاده از فناوری برای دستیابی به هدف بازاریابی است. هوش مصنوعی (AI)، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) چند نمونه از این تکنولوژی‌ها هستند.

انواع دیجیتال مارکتینگ

در زیر برخی از انواع مختلف بازاریابی دیجیتال آورده شده است که در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ رشد کرده‌اند:

• ارتقای محتوا

بازاریابی محتوایی نوعی بازاریابی دیجیتال است که بر ایجاد و توزیع محتوا برای مخاطبان خاص تمرکز دارد.

• بازاریابی موتورهای جستجو (SEO)

بهینه‌سازی موتورهای جستجو که معمولاً به‌عنوان SEO شناخته می‌شود، فرآیند دریافت ترافیک با کیفیت بالا از نتایج موتور جستجوی رایگان یا ارگانیک است.

• بازاریابی موتورهای جستجو (SEM)

این اصطلاح، به دریافت پول از موتورهای جستجو اشاره دارد.

• بازاریابی رسانه‌های اجتماعی (SMM)

به‌طور خلاصه، بازاریابی رسانه‌های اجتماعی راهی برای جذب افراد و توجه بیشتر از طریق رسانه‌های اجتماعی است.

• بازاریابی وابسته

بازاریابی وابسته این روزها راهی محبوب برای افراد جهت کسب درآمد آنلاین است.

• بازاریابی ایمیلی

استفاده از ایمیل برای تبلیغ محصولات یا خدمات را بازاریابی ایمیلی می‌نامند.

• پیامک‌های تبلیغاتی در واتساپ یا از طریق سیم‌کارت موبایل

ماهانه ۱.۵ میلیارد نفر در سراسر جهان از واتساپ استفاده می‌کنند و پس از آن فیسبوک قرار دارد. تمامی افرادی که گوشی موبایل دارند نیز پیامک دریافت می‌کنند و اکثر آن‌ها به محتوای پیامک‌شان اهمیت می‌دهند.

تاریخچه دیجیتال مارکتینگ در ایران

دهه هشتاد را می‌توان تاریخ تولد دیجیتال مارکتینگ در ایران نامید. پرشین بلاگ اولین سایتی بود که مردم تبلیغات خود را در آنجا منتشر می‌کردند. این سایت از سال ۱۳۸۱ شروع به کار کرد.

پس از آن، با رشد دنیای دیجیتال و گسترش کاربران اندروید در سال ۱۳۸۹، دیجیتال مارکتینگ وارد رشد تصاعدی خود شد. برنامه‌ای مثل «بازار» که توسط متخصصان ایرانی تولید شده است، زمینه‌ساز رشد بیشتر استفاده از فضای مجازی و شروع تبلیغات مجازی درون اپلیکیشنی بود.

پس از آن با همه‌گیر شدن وایبر، واتساپ و اینستاگرام، مردم عادی نیز از فضای مجازی برای تبلیغات و دیجیتال مارکتینگ استفاده کردند.

آینده دیجیتال مارکتینگ

با توجه به آمار و نمودار‌های متخصصان در این زمینه می‌توان گفت که آینده دیجیتال مارکتینگ در ایران بسیار روشن است و انتظار داریم که تا چند سال آینده حداقل ۹۰٪ کسب‌وکار‌ها از فضای مجازی برای تبلیغات خود استفاده کنند.

نتیجه‌گیری

در این مطلب، درباره تاریخچه دیجیتال مارکتینگ در ایران و جهان با شما صحبت کردیم و همه ابعاد آن را به شما گفتیم. اکنون می‌دانید بازاریابی دیجیتال سفر خود را از کجا آغاز کرده است و در ایران چه سرانجامی خواهد داشت.

می‌توانید نظر خود در مورد دیجیتال مارکتینگ را در بخش نظرات، با دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.