ممکن است در حرفه کاری خود به نقطه‌ای رسیده باشید که کارمندان به شما گزارش دهند. چنین جایگاهی نشانه‌ٔ موفقیت حرفه‌ای است! بسیاری از افراد تفاوت‌های مدیر با رئیس را نمی‌دانند و به دلیل آنکه در لغت نامه این دو شباهت بسیاری با یکدیگر دارند، حتما باید انجام کار آنها به صورت مشابه باشد، اما سخت در اشتباهید زیرا مدیران بیشتر گوش داده و برای کارمندان خود، ارزش قائل است اما رئیسان بیشتر صحبت می‌کنند و توجهی به بازخورد کارکنان خود ندارند. به عبارتی دیگر می‌توان گفت مدیران به کارکنان خود حق اختیار و قدرت می‌دهند، تا با این کار اعتماد به نفس نیروهای خود را افزایش دهد اما رئیس دائما به کارکنان خود دستور می‌دهد و در صورت نافرمانی کردن، توبیخ می‌کند.
حالا که به چنین موقعیتی دست یافته‌اید، سوالی که مطرح می‌شود، این است که برای ارتباط با تیم خود می‌خواهید از چه سبکی استفاده کنید؟ می‌خواهید مدیر باشید یا رئیس؟ یا در نهایت، تفاوت مدیر و رئیس چیست؟ در این مقاله از مدرسه کسب و کار ماهان به سوالات بالا و دیگر سوالات مرتبط با تفاوت مدیران پاسخ خواهیم داد.
تفاوت های مدیر با رئیس در چارت سازمانی
آیا به تفاوت بین مدیریت و ریاست یا تفاوت‌های مدیر با رئیس توجه کرده‌اید؟ این واژه‌ها آیا درست به کار برده می‌شوند؟ این ۲ واژه در عمل با هم تفاوتی دارند یا خیر؟ در ادامه این 2 موقعیت شغلی را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.
رئیس
در تفاوت‌های مدیر با رئیس، مدیر و رئیس یک مفهوم رایج وجود دارد که رؤسا نقشی منفی در یک سازمان دارند؛ به‌ویژه با نیروی کار جوان.
نقش مایکل اسکات (Michael Scott) با بازی استیو کارِل (Steve Carrell) در سریال «The Office» ممکن است به وجههٔ رؤسا آسیب زده باشد؛ اما این فیلم تمام واقعیت را نشان نمی‌دهد. به صورت کلی سازمانی که به وسیله یک رئیس کنترل می‌شوند با سازمانی که یک مدیر آن را کنترل می‌کند، کاملا متفاوت است. سازمان‌هایی که به وسیله مدیر هدایت می‌شوند برابری را مشاهده می‌کنید و افراد با توجه به شایستگی که دارند، سمت می‌گیرند. اما کارمندانی که به وسیله رئیس کنترل می‌شوند، به صورت مو به مو از رئیس دستور می‌گیرند و به هیچ عنوان تصمیم گیرنده نخواهند بود.
ویژگی‌های یک رئیس
از ویژگی‌های یک رئیس می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- توانایی انجام کارها
یک رئیس برخوردی یک‌طرفه با هر مکالمه‌ای دارد و با کارمندان به حالت دستوری صحبت می‌کند؛ اما گاهی اوقات این کار را برای عملی شدن امور انجام می‌دهد.
البته این مسئله به نیروی کار نیز بستگی دارد؛ زیرا این رویکرد برای نیروی کار جوان کافی نبوده است، اما در مورد نسل‌های قدیمی‌تر، می‌توان روی این رفتار مدیریتی حساب کرد.
- توانایی کنترل و فرماندهی
رؤسا، بنا به مسئولیت خود، طلب‌کار و درخواست‌کننده هستند. آنها به‌نوعی کمال‌گرایانِ وسواسی محسوب می‌شوند که می‌خواهند همه‌چیز درست باشد؛ اما امروزه، کارمندان دوست دارند توسط فردی هدایت شوند که پذیرای ایده‌های جدید بوده و دیدگاهی مشابه آنها داشته باشد.
مدیر
به‌بیان ساده در تفاوت مدیر و رئیس، شخص مدیر مسئول هدایت و راهنمایی افراد برای رسیدن به نتایج بهینه است.
اکثر مدیران سازمان‌دهندگانی هستند که سعی می‌کنند موانع را برطرف كنند و مایل به یافتن موثرترین راه‌حل برای مشکل موجود هستند.
نقطه ضعف یک مدیر این است که آنها آنقدر روی «حال» تمرکز دارند که فراموش می‌کنند چشم‌اندازی برای آینده‌ٔ سازمان داشته باشند.
ویژگی‌های یک مدیر
- تمرکز روی نقاط قوت کارمندان
یک مدیر خوب روی نقاط قوت کارکنان تمرکز دارد و به افزایش بهرهوری و حفظ کارمندان در سازمان کمک می‌کند. علاوه‌بر این، یک مدیر براساس فرهنگ محل کارِ مبتنی بر نقاط قوت کار می‌کند که کارایی و تخصیص منابعی موثر دارد.
- ارتباط صادقانه با کارکنان
بهترین ویژگی یک مدیر این است که پشت سپر قدرت پنهان نمی‌شود و بازخوردی مستقیم ارائه می‌کند که در نهایت، به بهبود تلاش‌های کاری و دستیابی به نتایج دلخواه منجر می‌شود.
تفاوت مدیرکل با مدیرعامل چیست؟
با اینکه مدیران کل و مدیران عامل هر 2 پشتیبانی مدیریتی و نظارت کلی برای شرکت و کارمندان خود ارائه می‌کنند، این ۲ نقش نیز مانند موارد اشاره‌شده در بخش تفاوت‌های مدیر با رئیس، با یکدیگر متفاوت هستند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
تحصیلات
به‌طور کلی، هم مدیرکل و هم مدیرعامل تحصیلات دانشگاهی دارند؛ البته استثنا نیز وجود دارد.
اکثر مدیران کل دارای مدرک لیسانس در زمینه‌هایی مانند تجارت، مدیریت بازرگانی، اقتصاد یا رشته‌های مشابه هستند.
در طرف مقابل، مدیران عامل اغلب مدارک پیشرفته دارند که معمولا کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی است و دوره MBA را نیز گذرانده‌اند. برخی در صنعت خود گواهینامه‌ها یا آموزش‌های بیشتری دریافت می‌کنند.
تجربه
هم مدیران کل و هم مدیران عامل معمولا کارمندان باتجربه‌ای هستند که مراحل اولیه‌‌ٔ ورود به حرفه‌ٔ خود را پشت سر گذاشته‌اند. در اغلب موارد، مدیران کل جوان‌تر هستند و تجربهٔ کمتری نسبت به مدیران عامل دارند.
از آنجایی که مدیرعامل بالاترین رتبه در یک سازمان است، اغلب قبل از کار در این پست، تجربهٔ کاری قابل‌توجهی دارند یا دوره مدیرعامل حرفه‌ای را در مدرسه‌ای شناخته‌شده گذرانده‌اند.
دستمزد
یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌های مدیران کل و مدیران عامل، دستمزد آن‌هاست. برای اکثر سازمان‌ها، مدیران عامل طیف وسیع‌تری از وظایف شغلی در سطوح بالاتر نسبت به مدیران کل دارند.
به همین دلیل و به‌خاطر تحصیلات عالی و تجربهٔ کاری بیشتر و گسترده‌تر، مدیرعامل معمولا حقوق بسیار بیشتری نسبت به مدیرکل دریافت می‌کند.
تمرکز شغلی
مدیران کل و مدیران عامل هر ۲ با ارائهٔ نظارت و راهنمایی برای سایر کارکنان شرکت به سازمان‌ها در رسیدن به اهداف کمک می‌کنند.
با این حال، دامنه و تمرکز نقش آنها کاملا فرق دارد:
- مدیرکل: در بیشتر موارد، مدیرکل وظایف مدیریتی و نظارت را برای گروه منتخبی از کارکنان (در یک واحد، اداره یا فروشگاه) انجام می‌دهند.
آنها برنامه‌ریزی و نظارت روزانه را در کنار برخی از مسئولیت‌های استراتژیک بلندمدت انجام می‌دهند. - مدیرعامل: مدیرعامل روی کل سازمان (از جمله مدیرکل) نظارت دارد. این افراد پشتیبانی و نظارت بلندمدت و سطح بالایی را در صورت نیاز، به همه‌ٔ افراد سازمان ارائه می‌دهند.
آنها ممکن است در برنامه‌ریزی یا نظارت‌های روزانه شرکت کنند؛ اما در بیشتر موارد، روی رشد و توسعه بلندمدت سازمانی تمرکز می‌کنند.
تفاوت مدیر و مدیریت چیست؟
به‌جز تفاوت مدیر و رئیس، در دنیای تجارت، اصطلاحات «مدیر» و «مدیریت» اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند. با این حال، تفاوت‌هایی بین این ۲ وجود دارد.
مدیر فردی است که وظیفه‌ٔ نظارت و هماهنگی کار گروهی افراد را برعهده دارد. در طرف دیگر مدیریت، فرایند برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل کار دیگران به‌منظور دستیابی به اهداف خاص است.
در اصل، مدیر کسی است که کار مدیریت را انجام می‌دهد. مدیر کسی است که برای دستیابی به اهداف خاص، کار دیگران را برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل می‌کند. به‌عبارت دیگر، «مدیر کسی است مدیریت می‌کند.»
می‌توان گفت مدیریت، توانایی کنترل افراد برای انجام کار است. به‌طور کلی، مدیریت مانند اداره کردن (فرایند مدیریت موثر یک سازمان) نیست. مدیریت، هدایت و کنترل سازمان را در نظر می‌گیرد؛ در حالی که اداره کردن وظایف برنامه‌ریزی و سازماندهی سازمان را برعهده دارد.
مدیریت کسب‌وکار فرایندی سیستماتیک برای نظارت بر عملیات یک شرکت یا سازمان است. «برنامه» مهم‌ترین جنبه‌ٔ مدیریت است و به‌دنبال آن، سیاست‌ها و رویه‌ها قرار دارند. وظایف مدیریتی یک سازمان نیز از طریق اداره کردن چارچوبِ اساسی آن انجام می‌شود.
بررسی تفاوت های مدیر با رئیس
رئیس فردی بالاتر از همه در سلسله مراتب شرکت است؛ در حالی که مدیر کسی است که سطحی از کنترل یا مسئولیت را در شرکت یا سازمان دارد. رئیس شخصی است که بر همه نظارت می‌کند. در برخی موارد ممکن است این شخص مدیر نیز باشد.
رئیس شخصی است که مسئول ارزیابی کار افراد و تایید تصمیمات خاص است. بسته به موقعیت فرد در سازمان، رئیس ممکن است عنوان متفاوتی مانند مدیر یا معاون رئیس داشته باشد.
مدیر فردی است که در یک سازمان دارای سطحی از کنترل است. آنها می‌توانند وظایفی مانند تدوین برنامه، سازماندهی امور مالی یا آموزش کارکنان جدید داشته باشند. همچنین آنها ممکن است در مدیریت ریسک، حل تعارض و مدیریت برند دخیل باشند.
تفاوت مدیر و سرپرست
مدیر در یک سازمان در سطح بالاتری نسبت به یک سرپرست قرار دارد. با این که سرپرستان بر کمک به اطمینان از انجام به موقع، مؤثر و مطابق با الزامات کیفیت کار تیم متمرکز هستند؛ مدیران روی کارهایی که باید انجام شوند تمرکز دارند.
همانطور که از نامش پیداست، مدیران مدیریت می‌کنند.
مدیران مسئول تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه کاری، چه زمانی و توسط چه کسی باید انجام شود، هستند.
آنها ساختار مناسبی را ایجاد می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که کار به کارآمدترین و مولدترین شکل ممکن انجام می‌شود.
آنها در مورد آنچه که برای دستیابی به اهداف سازمانی باید انجام شود، تصمیم می‌گیرند.
مدیران به عنوان یک مجرای ارتباطی مهم بین سایر بخش‌ها و اغلب بین منابع کلیدی خارجی مانند فروشندگان، مشتریان و شرکای تجاری عمل می‌کنند.
سرپرستان و مدیران از این که هر دو سمت مسئول رهبری دیگران و ایجاد انگیزه در تیم‌ها برای دستیابی به اهداف و مقاصد هستند، شبیه به یکدیگرند.
آنها هم وظایف را به زیردستان محول می‌کنند و هم مسئول برنامه‌ریزی فعالیت‌های تیمی برای دستیابی به اهداف هستند. هر دو نقش نیز در سطح بالاتری نسبت به کارمندان خط مقدم قرار دارند؛ بنابراین، برای مسئولیت‌های چالش‌برانگیزتر نیز خود دستمزد بالایی دریافت می‌کنند.
تفاوت سرپرست و مدیر چیست؟
فرق اصلی مدیر و سرپرست در سطح اختیارات، مسئولیت‌ها، اهداف و دستمزد آن‌هاست. به‌طور معمول، مدیران، رهبرانِ سطح بالاتر و با دستمزد بیشتر در سازمان هستند و مسئولیت برنامه‌ریزی استراتژیک، تعیین هدف و مدیریت تیم را بر عهده دارند.
در طرف دیگر، سرپرستان به وظایف روزمرهٔ تیم خود نزدیک‌تر هستند تا از دستیابی به اهداف مدیر اطمینان حاصل كنند.
در ادامه تفاوت‌های اصلی بین مدیران و سرپرستان را در 4 دسته بررسی خواهیم کرد:
سطح اختیار
مدیر کارمندی بالارده در یک شرکت است. یک سرپرست در مورد پیشرفت‌های مربوط به محصولات، خدمات و کارکنانی که تحت هدایت او کار می‌کنند، به مدیر گزارش می‌دهد.
یک شرکت ممکن است چندین ناظر داشته باشد که بسته به اندازه‌ٔ آن به مدیر گزارش می‌دهند و اگر در نقش فعلی خود برتر باشند، می‌توانند یک کارمند را به سِمَت مدیریت ارتقا دهند.
یک مدیر به رئیس، معاون یا هیئت‌مدیرهٔ یک بخش (یا سازمان) گزارش می‌دهد.پ
به‌عنوان مثال، مدیر یک بخش فروشگاه مواد غذایی ممکن است با مدیر صحبت کند تا وضعیتِ عملیات سازمان را به‌روزرسانی کند.
مسئولیت‌ها
سرپرستان روی وظایف روزانه کار می‌کنند تا خروجی کارمندان خود را مدیریت کرده و بخش خود را برای موفقیت در موقعیت موردنظر هدایت کنند.
سرپرستان، وظایف کارکنانی که با آنها کار می‌کنند، میزان کاری که انجام داده‌اند و تاثیر عملکرد آنها بر سازمان را مورد بررسی قرار می‌دهند.
مدیران ممکن است به سرپرستان دستور دهند تا پس از ارائهٔ بازخورد در مورد عملکرد هر یک از کارمندان، نتایج بررسی عملکرد آنها را ارائه دهند.
همچنین، همانطور که در بخش تفاوت مدیر و رئیس اشاره کردیم، مدیران ارتباطی صادقانه با کارمندان دارند. مدیران با سرپرستان ملاقات می‌کنند تا در مورد بخش و کارمندان آن بحث كنند.
مدیران از سرپرستان انتظار دارند تا با دستیابی به اهداف خود، وضعیت بخش را برجسته كنند و مشکلاتی که ممکن است عملکرد بخش را تغییر دهند، یادداشت كنند.
مدیران در جلسات تیم رهبری ارشدِ سازمان خود شرکت می‌کنند و روی بودجه نظارت دارند.
اهداف
مدیران و سرپرستان اهداف متفاوتی دارند که باید به آنها برسند. اهداف یک سرپرست تمرکز داخلی دارد؛ به این معنی که آنها با کارمندان بخش خود هماهنگ می‌شوند تا مطمئن شوند که وظایف فعلی خود را به پایان می‌رسانند.
سرپرست، آموزش کارکنان را تسهیل می‌کند؛ بنابراین می‌دانند که چگونه کار خود را به‌درستی انجام دهند و زمان صرف‌شده برای وظایف را کاهش دهند.
به‌عنوان مثال، سرپرستی که در بخش فناوری اطلاعات کار می‌کند، می‌تواند با یک کارمند در مورد حل کردن مشکل کامپیوترش کار کند.
هنگامی که سرپرست، رایانهٔ آن کارمند را تعمیر می‌کند، از او می‌پرسد که در حال انجام چه کارهایی است و به او کمک می‌کند تا پروژه‌های خود را سریع‌تر انجام دهد.
اهداف یک مدیر، تمرکز بیرونی دارد؛ زیرا او برای عملکرد شرکت در خارج از بخش پاسخگو است.
تمرکز خارجی به او اجازه می‌دهد تا پیشرفت بخش خود را بدون درگیر شدن با تکمیل وظایف فردی، ببیند.
مدیر زمانی را برای طراحی استراتژی به‌منظور دستیابی به سود بلندمدت و پایداری شرکت اختصاص می‌دهد.
او قبل از ارسال این استراتژی به تیم مدیریت ارشد برای تایید، مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار می‌دهد.
در ادامه چند نمونه اهداف سرپرست آمده است:
- افزایش بهرهوری کارمندان در ماه آینده تا ۱۰%
- افزایش نرخ نگهداری کارمندان تا ۱۵% در سال آینده
- آموزش ۳ کارمند و ارائهٔ بررسی عملکرد ۳ ماهه هر کارمند
در ادامه چند نمونه از اهداف مدیران را خواهیم گفت:
- تکمیل استراتژی سال بعد تا پایان ماه آینده
- واگذاری ۳ پروژه تا پایان هفته به سرپرستان
- تنظیم بودجه‌ٔ سازمان و ارسال آن به مدیر ارشد برای تایید
نتیجه‌گیری تفاوت های مدیر با رئیس
به‌طور خلاصه، تفاوت‌های مدیر با رئیس از دید کارمندان در این است که «رئیس» به‌نوعی مسئول محسوب می‌شود و «مدیر» کسی است که به او احترام می‌گذارند و این احترام و موقعیت رهبری را از طرف کارمندان به‌دست آورده است.
باید تصمیم بگیرید که در شرکت یا سازمان خود دوست دارید رئیس باشید یا مدیر. هر کدام از این موقعیت‌های شغلی در بین کارمندان معنای خاص خود را دارند و از نظر رفتار متقابل با کارمندان نیز متفاوت هستند.
فکر می‌کنید مدیر بودن بهتر است یا رئیس بودن؟
یک مدیر رئیس است یا رهبر؟
رهبران، رهبری می‌کنند و روسا، فشار می‌‌آورند.
روسا به‌جای اینکه کارمندان را راهنمایی کنند، تمایل دارند که آنها را تحت فشار قرار دهند.
برای آشنایی بیشتر با تفاوت مدیر و رئیس و رهبر، این مطلب را مطالعه کنید.
تفاوت رئیس و رهبر چیست؟
یک رئیس مدیریت کارمندان خود را برعهده دارد؛ در حالی که یک رهبر آنها را به نوآوری، تفکر خلاق و تلاش برای کمال ترغیب می‌کند.
هر تیم یک رئیس دارد؛ اما آنچه که مردم به آن نیاز دارند، رهبری است که به آنها کمک کند تا بزرگ‌تر شوند و رشد پیدا کنند.
مدیر بالاتر است یا رئیس؟
اگر شما کارمند هستید، پس مدیر شما همان رئیس است. اگر مدیر هستید، پس معاونِ شرکت رئیس شماست.
رئیس کسی خواهد بود که روی عملکرد شما نظارت می‌کند و ممکن است مسئول ارزیابی کار شما یا تایید تصمیمات خاص باشد.
