طرح بازاریابی یا مارکتینگ پلن، جزئیات کمپین‌های تبلیغاتی و روابط عمومی را که در یک دوره زمانی اجرا می‌شوند، از جمله اینکه چگونه شرکت اثربخشی این طرح‌ها را اندازه‌گیری می‌کند، نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید بدانید مارکتینگ پلن چیست، در ادامه با ما همراه باشید.
اجزای مارکتینگ پلن چیست؟
کارکردها و اجزای یک مارکتینگ پلن عبارتند از:
- تحقیقات بازاریابی برای حمایت از تصمیمات قیمت‌گذاری و نوآوری‌ها
- قالب‌بندی پیام‌های تبلیغاتی براساس نقشه‌ها و موقعیت‌های جغرافیایی
- انتخاب پلتفرم‌ها برای تبلیغ محصولات و خدمات، مثل رسانه دیجیتال، رادیو، اینترنت، مجلات تجاری و ترکیبی از این پلتفرم‌ها برای هر کمپین.
- معیارهایی که نتایج تلاش‌های بازاریابی و جدول زمانی گزارش آن‌ها را اندازه‌گیری می‌کند.
در واقع، طرح بازاریابی براساس استراتژی بازاریابی کلی شرکت تعیین می‌شود.
دستاورد اصلی مارکتینگ پلن چیست؟
یک طرح بازاریابی، استراتژی را توصیف می‌کند که یک شرکت برای بازاریابی محصول خود به مشتریان استفاده می‌کند.
این طرح، بازار هدف، ارزش پیشنهادی برند یا محصول، کمپینی که قرار است راه‌اندازی شود و معیارهای مورد استفاده برای تعیین اثربخشی بازاریابی را مشخص می‌سازد.
مارکتینگ پلن، باید براساس یافته‌های معیارهایی که نشان می‌دهند کدام مداخلات مؤثر هستند و کدام‌ها مؤثر نیستند، به‌طور مستمر تنظیم شود. بازاریابی دیجیتال نتایج تقریباً لحظه‌ای ارائه می‌دهد؛ در حالی که تبلیغات تلویزیونی برای دستیابی به هر سطحی از نفوذ در بازار نیاز به تغییر دارد.
طرح بازاریابی بخشی از طرح کسب‌وکار شما است و تمام جنبه‌های مهم کسب‌وکار شما مانند اهداف، ارزش‌ها، بیانیه ماموریت، بودجه و استراتژی شما را توصیف می‌کند.
درک برنامه‌های بازاریابی
اصطلاحات مارکتینگ پلن و استراتژی بازاریابی اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند؛ زیرا یک برنامه بازاریابی براساس چارچوبی استراتژیک و کلی توسعه می‌یابد.
در برخی موارد، استراتژی و برنامه را می‌توان در یک سند ترکیب کرد؛ به‌خصوص برای شرکت‌های کوچکی که ممکن است یک یا ۲ کمپین بزرگ در سال اجرا کنند.
این طرح، فعالیت‌های بازاریابی را به‌صورت ماهانه، ۳ ماهه یا سالانه مشخص می‌کند؛ در حالی که استراتژی بازاریابی ارزش پیشنهادی کلی را مشخص می‌کند.
انواع مارکتینگ پلن چیست؟
برنامه‌های بازاریابی متفاوتی وجود دارد که متناسب با شرکت‌های مختلف و نیازهای مختلف تجاری ایجاد می‌شود:
- معرفی محصول جدید: این طرح، یک مارکتینگ پلن است که توضیح می‌دهد محصول جدید چگونه وارد بازار می‌شود، چه کسانی را هدف قرار می‌دهد و چگونه تبلیغ می‌شود.
- رسانه‌های اجتماعی: یک طرح بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر استراتژی‌های تبلیغاتی در پلتفرم‌های مختلف رسانه‌های اجتماعی و نحوه تعامل با کاربران در آن پلتفرم‌ها تمرکز دارد.
- برنامه زمانی: برنامه‌های بازاریابی مبتنی بر زمان، مانند برنامه‌هایی که به‌صورت ماهانه یا سالانه اجرا می‌شوند، بر زمان، شرایط فعلی کسب‌وکار و بهترین استراتژی‌ها برای آن زمان تمرکز دارند.
چگونه یک برنامه بازاریابی بنویسیم؟
برای نوشتن مارکتینگ پلن باید چند مورد را به‌وضوح مشخص کنید که در ادامه توضیح می‌دهیم.
هدف و ارزش پیشنهادی
یک مارکتینگ پلن به ارزش پیشنهادی کسب‌وکار می‌پردازد. پیشنهاد ارزش وعده‌ای کلی از ارزش محصولات و خدمات به مصرف‌کنندگان است؛ بیانیه‌ای که در معرض نمایش و در مرکز سایت یا بسته‌بندی محصولات یک شرکت ظاهر می‌شود.
ارزش پیشنهادی باید نشان دهد که چگونه محصول یا برند، مشکل مشتری را حل می‌کند. مزایای محصول یا برند چیست و چرا مشتریان باید از این شرکت خرید کنند و نه از شرکت دیگری؟ در حقیقت، یک مارکتینگ پلن براساس ارزش محصولات و خدمات به مشتری تعیین می‌شود.
تنظیم KPI-ها
ایجاد شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) به شما این امکان را می‌دهد تا موفقیت طرح بازاریابی خود را در رابطه با ارزش پیشنهادی شرکت خود اندازه‌گیری کنید. به‌عنوان مثال، اگر هدف شما هدف قرار دادن فقط یک نفر در یک منطقه است، میتوانید اطلاعات بازدید او از رسانه‌های اجتماعی و سایت‌ها را ردیابی کنید.
شناسایی بازار هدف
یک مارکتینگ پلن، بازار هدف را برای یک محصول یا برند تعریف می‌کند. تحقیقات بازار اغلب مبنای تصمیم‌گیری در مورد بازار هدف و کانال‌های بازاریابی است. به‌عنوان مثال، اینکه آیا شرکت در رادیو، رسانه‌های اجتماعی، تبلیغات آنلاین یا در تلویزیون محلی تبلیغ کند.
دانستن اینکه می‌خواهید به چه کسی بفروشید و چرا این فرد باید محصول شما را خریداری کند، یکی از اجزای بسیار مهم هر برنامه بازاریابی است.
این مسئله، به شما اجازه می‌دهد تا کسب‌وکار خود را متمرکز و موفقیت آن را اندازه‌گیری کنید. جمعیت‌شناسی‌های مختلف، سلیقه‌ها و نیازهای متفاوتی دارند. دانستن اینکه بازار هدف شما چیست، به شما کمک می‌کند برای آن‌ها بازاریابی کنید.
استراتژی و اجرا
مارکتینگ پلن شامل منطق این تصمیمات است. این طرح باید بر ایجاد، زمان‌بندی و قرار دادن کمپین‌های خاص متمرکز باشد و معیارهایی را شامل شود که نتایج تلاش‌های بازاریابی را اندازه‌گیری می‌کند. مثلاً در رادیو یا شبکه‌های اجتماعی تبلیغ می‌کنید؟ اگر هدف تبلیغات در رادیو یا تلویزیون است، چه زمانی باید آن را اجرا کنید؟
تنظیم بودجه
مارکتینگ پلن هزینه دارد. دانستن بودجه‌تان برای یک برنامه بازاریابی به شما این امکان را می‌دهد تا برنامه‌ای مناسب در آن زمینه ایجاد کنید، به آن پایبند باشید و از هزینه‌های مکرر و اضافی جلوگیری کنید؛ همچنین، مشخص کردن بودجه، به شما کمک می‌کند تا بخش‌های مختلف را به برنامه بازاریابی خود اختصاص دهید.
سفارشی‌سازی مارکتینگ پلن چیست؟
برنامه بازاریابی را می‌توان در هر زمان براساس نتایج اندازه‌گیری‌ها اصلاح کرد. به‌عنوان مثال، اگر تبلیغات دیجیتال بهتر از حد انتظار عمل کنند، می‌توان بودجه کمپین را برای تأمین بودجه یک پلتفرم با عملکرد بالا تنظیم کرد یا شرکت می‌تواند بودجه جدیدی را تنظیم کند.
چالش پیش روی مدیر مارکتینگ این است که اطمینان حاصل کند هر پلتفرم زمان کافی برای نشان دادن نتایج دارد.
بدون معیارهای مناسب برای اندازه‌گیری تأثیر اقدامات توسعه و بازاریابی، یک سازمان نمی‌داند کدام کمپین‌ها را تکرار کند و کدام را کنار بگذارد. حفظ ابتکارات ناکارآمد، هزینه‌های بازاریابی را به‌طور غیر ضروری افزایش می‌دهد.
در مدل آمیخته بازاریابی سنتی، طرح بازاریابی تحت دسته «ترفیع» قرار می‌گیرد که یکی از چهار اصل آن است، اصطلاحی که نیل بوردن برای توصیف آمیخته بازاریابی محصول، قیمت، تبلیغ و مکان ابداع کرده بود.
تفاوت طرح کسب‌وکار با مارکتینگ پلن چیست؟
یک طرح تجاری توضیح می‌دهد که چگونه یک کسب‌وکار در طول زمان عمل می‌کند. طرح کسب‌وکار نقشه راهی برای یک کسب‌وکار است. این طرح، شامل اهداف، ماموریت‌ها، ارزش‌ها، امور مالی و استراتژی‌هایی است که شرکت در عملیات روزانه خود و برای دستیابی به اهداف خود استفاده می‌کند.
یک طرح کسب‌وکار شامل خلاصه‌ای اجرایی، محصولات و خدماتی که قرار است فروخته شوند، تجزیه‌وتحلیل بازاریابی، استراتژی بازاریابی، برنامه‌ریزی مالی و بودجه است.
همانطور که گفته شد، طرح کسب‌وکار شامل یک مارکتینگ پلن است که بر ایجاد یک استراتژی بازاریابی در مورد چگونگی شناخته‌شدن محصولات یا خدمات شرکت شما به عموم، نحوه دستیابی به بازار هدف و نحوه ایجاد فروش تمرکز دارد.
نمونه طرح بازاریابی یک شرکت
در این نمونه، کوروش فردی است که می‌خواهد محصولی را مناسب مردان مسن و بازنشسته تولید کند. کوروش یک ایده تجاری جدید ارائه کرده که به اعتقاد او پیشنهادی منحصربه‌فرد در بازار است.
او تصمیم می‌گیرد یک کسب‌وکار راه‌اندازی کند و اولین قدم او ایجاد یک طرح کسب‌وکار است که تمام اهداف، مقاصد، ارزش‌ها، مشکلات و امور مالی شرکتش را شرح دهد.
کوروش می‌تواند به اندازه کافی از دوستان و خانواده خود پول جمع کند تا شروع به کار کند؛ به استخدام چند کارمند بپردازد و در نهایت، محصول خود را تولید کند. اکنون او باید محصول خود را بفروشد تا کسب‌وکارش رونق پیدا کند.
برای این کار، کوروش با کمک یک شرکت بازاریابی، برنامه بازاریابی خود را ایجاد می‌کند. مارکتینگ پلن شامل تحقیقات بازار است که بازار هدف محصولات کوروش، یعنی مردانی که اخیراً بازنشسته شده بودند را شناسایی می‌کند.
سپس برنامه بازاریابی بهترین راه‌ها را برای دستیابی به بازار هدف توسعه می‌دهد. براساس تحقیقات بازار، مارکتینگ پلن بر رادیو و تلویزیون در رسانه‌های اجتماعی تأکید دارد؛ زیرا مردان مسن و بازنشسته کمتر از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.
تبلیغات برای بازار هدف ساخته می‌شود و نشان می‌دهد که محصول کوروش چه سودی برای زندگی آن‌ها خواهد داشت.
این طرح سایر روش‌های بازاریابی را با هم مقایسه می‌کند. پس از اجرای استراتژی بازاریابی، تیم بازاریابی چگونگی تبدیل تلاش‌ها به فروش را تجزیه‌وتحلیل می‌کند.
قالب مارکتینگ پلن چیست؟
الگوی برنامه بازاریابی سندی است که فرد می‌تواند از آن برای ایجاد یک طرح بازاریابی استفاده کند. قالب مارکتینگ پلن شامل تمامی عناصر مهم و زبان‌های مختلف مورد نیاز با فضاهای خالی است. کاربر می‌تواند اطلاعات شخصی مربوط به کسب‌وکار خود را در قسمت خالی وارد کند تا طرح بازاریابی خود را ایجاد کند.
خلاصه اجرایی در مارکتینگ پلن چیست؟
خلاصه اصلی طرح‌های بازاریابی نمایی کلی از تمام استراتژی‌های بازاریابی ارائه می‌دهند. خلاصه اجرایی شامل نتایج اصلی تحقیقات بازار، اهداف شرکت، اهداف بازاریابی، مروری بر روندهای بازار، شرح محصول یا خدمات در حال بازاریابی، اطلاعاتی در مورد بازار هدف و نحوه کسب درآمد خواهد بود.
استراتژی بازاریابی از بالا به پایین چیست؟
استراتژی بازاریابی از بالا به پایین یک استراتژی بازاریابی سنتی است. اینجاست که کسب‌وکار تعیین می‌کند که به چه کسی و چگونه بفروشد. پایگاه مشتری عمدتاً منفعل و باانگیزه است تا پس از شنیدن یک آگهی اقدام کند.
به‌عنوان مثال، یک استراتژی بازاریابی از بالا به پایین شامل تبلیغات در رادیو یا تلویزیون است. استراتژی‌های بازاریابی از بالا به پایین معمولا توسط مدیران شرکت تعیین می‌شوند. این استراتژی، معمولاً مشخص می‌کند که شرکت می‌خواهد چه کاری انجام دهد و سپس چگونه آن را انجام دهد.
استراتژی بازاریابی از پایین به بالا چیست؟
یک استراتژی بازاریابی از پایین به بالا بر کشف استراتژی موثر و سپس ساختن روی آن استراتژی، برای ایجاد یک کمپین تبلیغاتی تاثیرگذار تمرکز دارد.
مصرف‌کننده امروزی می‌خواهد با یک محصول یا خدمات به شیوه‌ای معنادار ارتباط برقرار کند و یک استراتژی بازاریابی از پایین به بالا برای این کار مناسب‌تر است. یک استراتژی بازاریابی از پایین به بالا باید بر بازار هدف شما و چگونگی ایجاد ارزش بهتر برای آن‌ها تمرکز کند.
نتیجه‌گیری
مارکتینگ پلن، یک استراتژی تبلیغاتی است که کسب‌وکار برای فروش محصول یا خدمات خود آن را اجرا می‌کند. یک برنامه بازاریابی به تعیین اینکه بازار هدف چه کسی است، بهترین راه برای دستیابی به آن‌ها، محصول یا خدمات به چه قیمتی باید فروخته شود و شرکت چگونه تلاش‌های خود را می‌سنجد، کمک می‌کند.
نظارت و تنظیم مداوم برنامه بازاریابی بخش مهمی از مدیریت کسب‌وکار است؛ زیرا نشان می‌دهد که بهترین و بدترین راه برای فروش کدام است. بدون برنامه بازاریابی موفق، یک کسب‌وکار ممکن است نتواند برای مدت طولانی به فعالیت خود ادامه دهد.
