دیجیتال بیزینس چیست و چرا جزء موضوعات داغ این روز‌ها است؟

دیجیتال بیزینس چیست؟ دیجیتالی شدن به معنای تبدیل هر کسب‌و‌کاری به یک کسب‌و‌کار دیجیتال با استفاده از فناوری است. هدف اصلی دیجیتالی شدن، ایجاد درآمد بیشتر و فرصت‌های جدید برای ارزش افزایی است. در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها در مرحله‌ی دیجیتالی شدن هستند و این در حالی است که کسب‌و‌کارهای برتر قبلاً این تکنیک را انجام داده‌اند و در زمینه‌های اقتصادی، مالی و رضایت مشتری بسیار موفق عمل کردند.

دیجیتال بیزنس از فناوری به‌منظور ایجاد ارزش جدید در مدل‌های تجاری، تجربیات مشتریان و قابلیت‌ها، استفاده می‌کند. اصطلاح دیجیتال بیزنس هم برندهای دیجیتالی و هم سنتی‌ای را در بر می‌گیرد که کسب‌و‌کار خود را با فناوری‌های دیجیتال متحول می‌کنند.

پیگیری آخرین به‌روز‌رسانی‌ها و حقایق در مورد دیجیتالی شدن برای هر کسی که می‌خواهد کسب‌و‌کار خود را راه‌اندازی کند یا تجارت خود را به دیجیتال تبدیل کند، بسیار مهم است.

برخی از محبوب‌ترین فناوری‌های دیجیتال شامل هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)، فراگیری ماشین (Machine Learning)، واقعیت مجازی (Virtual Reality) و واقعیت افزوده (Augmented Reality)، اتوماسیون فرآیند رباتیک (RPA) (Robotic Process Automation)، محاسبات کوانتومی (Quantum Computing)، محاسبات لبه (Edge Computing)، بلاک‌چین (Blockchain)، 5G، اینترنت اشیا (IoT) (Internet of Things) و غیره هستند.

تعریف درست دیجیتال بیزنس در دنیای امروز

در دنیای کار از خانه‌ی امروزی (انجام پروژه‌ها به‌صورت دورکاری و بدون نیاز به حضور فیزیکی کارمندان)، احساس می‌شود که همه به نوعی در حال اداره‌ی یک تجارت دیجیتال هستند. اما واقعیت این است که رهبران تجاری برتر تعاریف متفاوتی از معنای دیجیتالی شدن دارند. در نتیجه، اولویت‌ها در مورد پذیرش و تحول فناوری متفاوت است.

به‌طور کلی، کسب‌و‌کارهای دیجیتال برای فعالیت و رشد به فناوری تکیه می‌کنند. بسته به صنعت شما، دیجیتال بیزنس ممکن است به صورت زیر باشد:

استفاده از برنامه‌های بهره‌وری و سیستم‌های مدیریتی برای خودکارسازی گردش کار
استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود تجربه‌ی مشتری
جمع‌آوری داده‌ها برای بهبود هوش تجاری

اما دقت کنید که فقط دانلود چند برنامه کسب‌و‌کار شما را به یک تجارت دیجیتال تبدیل نمی‌کند. تحول دیجیتال واقعی، روند آهسته‌ی دور شدن از فرآیند‌های دستی و نزدیک شدن به یک مدل کسب‌و‌کار مشتری و فناوری محور است.

چه شد که جهان به سمت دیجیتال بیزنس روی آورد؟

امروزه، مردم ترجیح می‌دهند که پول بیشتری را به صورت آنلاین خرج کنند و همین امر موجب شده است تا تمرکز کسب‌و‌کار به منابع و کانال‌های دیجیتال معطوف شود. رشد دیجیتال بیزنس مردم را با محصولات و خدمات بیشتری آشنا کرده است که در نتیجه‌ی آن، شرکت‌ها را به دنبال مزیت‌های رقابتی جدید در فضای دیجیتال سوق داده است.

اما امروزه دیجیتال بیزنس به چیزی بیش از فروش آنلاین تبدیل شده است. طبق گفته‌ی Accenture، «کسب‌و‌کار‌های دیجیتالی بر اساس ترکیب منحصر‌به‌فرد منابع دیجیتالی و فیزیکی، مزیت‌های رقابتی ایجاد می‌کنند. دیجیتال بیزنس کارهایی را انجام می‌دهد که دیگران نمی‌توانند و به روش‌هایی آن‌ها را پیش می‌برد که مزیت نسبی ایجاد می‌کند».

عناصر متداول دیجیتال بیزنس

نظرات متعددی در مورد تعریف دقیق کسب‌و‌کار دیجیتال وجود دارد. گارتنر (Gartner) معتقد است که دیجیتال بیزنس ایجاد زنجیره‌های ارزشی جدید و فرصت‌های تجاری است که کسب‌و‌کار‌های سنتی نمی‌توانند آن‌ها را ارائه دهند. مک‌کینزی (McKinsey) تأکید می‌کند که «دیجیتال را باید کمتر به‌عنوان یک چیز و بیشتر به‌عنوان راهی برای انجام کار‌ها در نظر گرفت».

اکثر مشاغل دیجیتال با یک یا هر دوی این نکات مطابقت دارند. آنها بر ایجاد ارزش در مرزهای جدید تمرکز می‌کنند یا از فناوری دیجیتال برای افزایش رشد، درآمد و بهبود عملکرد به روش‌هایی استفاده می‌کنند که با مدل‌های سنتی غیرممکن بود.

البته ممکن است برای شرکت‌ها بررسی عناصر رایج کسب‌و‌کار دیجیتال مفید باشد زیرا می‌توانند آن‌ها را با مدل‌های تجاری خود مقایسه کنند. در واقع همین موارد است که موجب می‌شود دیجیتال بیزنس از فرآیند‌های سنتی متمایز شود. پس توصیه می‌شود به موارد زیر دقت کنید:

از فناوری‌های موجود استفاده کنید

از فناوری‌های موجود برای کاهش هزینه‌ها، جمع‌آوری داده‌ها و ایجاد تجربه‌ی بهتر برای مشتری استفاده کنید. کسب‌وکارهای دیجیتال چه از طریق کاهش هزینه‌ها و چه ارائه‌ی ارزشی جدید به مشتریان بر مزیت‌های رقابتی که فناوری برای آن‌ها ایجاد می‌کند، تمرکز می‌کنند.

ایده‌ها را با آغوش باز مورد بررسی قرار دهید

مفهوم تحول دیجیتال و تغییرات فرهنگی‌ای که متعاقب با آن نیاز است را بپذیرید. پیاده‌سازی و مدیریت خدمات دیجیتال می‌تواند نیاز به بازسازی سازمانی داشته باشد، به‌ویژه زمانی که نقش‌های جدید ایجاد می‌شود و اطلاعات بیشتری در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک مورد نیاز است.

مدل‌های کسب‌و‌کار جدید را بررسی کنید

مدل‌های کسب‌وکار جدیدی را کاوش کنید که تجربه‌ی مشتری را بهبود ببخشند. مردم اغلب مایلند برای یک تجربه‌ي استثنایی هزینه بیشتری بپردازند، که همين امر موجب تمايز يك كسب‌و‌كار در بازار رقابتي مي‌شود. مدل‌های کسب‌وکار سنتي که با تمرکز بیش از حد بر رضایت مشتری هماهنگ هستند، در نهایت بر خدمات دیجیتال متمرکز خواهند شد، زیرا دیجیتال به طور فزاینده‌ای تجربه‌ای است که مردم ترجیح می‌دهند.

نمونه‌هایی از دیجیتال بیزنس موفق

گارتنر شش گام کلیدی برای ایجاد یک تجارت دیجیتال موفق را شناسایی می‌کند و معتقد است:

«کسب‌و‌کار دیجیتال در حال تغییر تفکر سازمان‌ها و نحوه‌ي استفاده‌ي فناوری است و فناوری را از یک بازیگر حامی به یک بازیگر پیش‌رو در نوآوری، درآمد و رشد بازار تبدیل می‌کند».

در ادامه به بررسی چند نمونه از شرکت‌های موفق در حوزه‌ی دیجیتال بیزنس می‌پردازیم:

اوبر (Uber) به‌عنوان دیجیتال بیزنس موفق در حوزه‌ی تاکسی‌رانی

اوبر توانست از توسعه تلفن‌های هوشمند بهره ببرد و از یک مدل کسب‌وکار دیجیتال استفاده می‌کند که به آن‌ها اجازه می‌دهد سرمایه‌ی خود را حفظ کنند و آن را افزایش دهند.

یک شرکت تاکسیرانی سنتی علاوه بر این‌که باید به فکر مهیا کردن وسایل نقلیه باشد، همواره باید هزینه‌هایی را برای نگهداری و استخدام و مدیریت کارمندان در نظر بگیرد.

یک نسخه‌ی دیجیتال بیزنس در این حوزه، به مشتریان این امکان را می‌دهد که از طریق این اپلیکیشن درخواست یک تاکسی را به‌صورت آنلاین ثبت کنند و حتی بتوانند سفرهای گذشته‌ی خود را مشاهده کنند.

اوبر جایگاه خود را به‌عنوان یک دیجیتال بیزنس تثبیت می‌کند زیرا در هسته‌ی خود پلتفرمی است که مردم و رانندگان را در مقیاس وسیع از طریق اینترنت به هم متصل می‌کند و در عین حال تجربه‌ای را ایجاد می‌کند که آنچه قبلاً در دسترس مردم بود را بهبود می‌بخشد.

نتفلیکس (Netflix) به‌عنوان دیجیتال بیزنس موفق در حوزه‌ی فروشگاهی

نتفلیکس نمونه‌ی خوبی از شرکتی است که از کسب‌و‌کار الکترونیکی به تجارت دیجیتالی روی آورده است. در اصل، نتفلیکس از فناوری برای مدیریت یک سیستم و ارسال دی‌وی‌دی برای افراد استفاده و اگرچه تجربه‌ای راحت‌تر را ارائه می‌کرد، اما در نهایت تقریباً شبیه به فروشگاه‌های اجاره‌دهنده‌ی فیلم به کاربران بود.

با این حال، هنگامی که نتفلیکس برای مشتریان خود امکان پخش ویدئو‌های مورد نیاز‌شان را ایجاد کرد، دید مردم را نسبت به رسانه‌های فیلم و تلویزیون، تغییر داد. توانایی مشاهده‌ی فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی در هر زمان یا مکان بدون دسترسی گسترده به اینترنت، در آن زمان تقریبا غیرممکن بود و این دقیقا ًهمان وجه تمایز نتفلیکس با سایرین بود که نتفلیکس توانست از طریق دیجیتال بیزنس نیاز مردم را به این صورت برطرف کند.

دیزنی (Disney) به‌عنوان دیجیتال بیزنس موفق در حوزه‌ی تفریحی

دیزنی یکی از مشاغل سنتی است که از به کار بردن فناوری دیجیتال به‌منظور افزایش رضایت مشتریان در پارک‌های خود استقبال کرده است. هدف از تولید دستبند‌های پلاستیکی MagicBand، که در واقع مچ بندي است که از فناوری RFID استفاده می‌کرد و برای پرداخت هر نوع وجهی درون دیزنی لند و ثبت سایر اطلاعات مورد استفاده قرار می گرفت. اما با توجه به این‌که این نوع دست‌بند‌ها مشکلاتی داشتند، در حال حاضر دیزنی بر آن شد تا با راه اندازی یک سیستم به نام Disney Magic Mobile و فقط با یک بار احراز هویت در اپلیکیشن خود به نام My Disney Experience کار را برای کاربران خود راحت‌تر کند.

مزایای دیجیتال بیزنس

تبدیل یک کسب‌و‌کار به یک دیجیتال بیزنس مزایای زیادی دارد. به‌عنوان مثال می‌تواند اثربخشی و کارایی سازمان‌ها را بهبود بخشد. علاوه بر این، موجب افزایش بهره وری می‌شود. در ادامه برخی از مزایای کسب‌و‌کار دیجیتال را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

بهره‌وری را افزایش می‌دهد

خودکارسازی فرآیندهای دستی، تأثیر بسیاری بر کسب‌و‌کار شما دارد. زیرا با خودکارسازی اشتباهات انسانی به حداقل می‌رسند، ضمن این‌که روند نیز سریع‌تر خواهد بود.

هزینه‌های عملیاتی کمتر

هدف اصلی هر کسب‌و‌کاری صرفه جویی در زمان و هزینه است. انجام فرآیند‌ها و وظایف به‌صورت دستی بسیار وقت‌گیر و نسبتاً کندتر از تکنیک‌های خودکار است. علاوه بر این، شما باید حقوق کارگران را به‌صورت ماهیانه یا ساعتی بپردازید که این امر مستلزم پول زیادی است.

ثابت شده است که فرآیندهای ناکارآمد می‌تواند تا 25 درصد از درآمد شرکت‌ها را صرف هزینه‌ها کند. هنگامی که فرآیندها به‌صورت دستی انجام می شوند، احتمال اشتباهات بالاتری وجود دارد. در چنین مواردی، دیجیتالی کردن سازمان، کارآمدتر بوده و هزینه‌ی کمتری خواهد داشت.

یک واقعیت جالب در مورد دیجیتالی شدن این است که می‌تواند تا 90 درصد از هزینه‌های عملیاتی شرکت‌ها را صرفه جویی کند.

کیفیت بالا و سازگاری

مزیت اصلی داشتن یک دیجیتال بیزنس این است که می‌تواند تضمین کند که تمام عملیات‌ها به طور مداوم انجام می‌شوند و خروجی‌هایی با کیفیت بالا ارائه می‌دهد.

قابل اطمینان بودن

سرویس‌های خودکار بسیار سازگار هستند و کاربران را قادر می‌سازند تا به آن‌ها اعتماد کنند.

امکان تصمیم‌گیری بهتر

مدیریت و دیجیتالی کردن اطلاعات در تصمیم‌گیری بهتر بسیار موثر است. تجزیه و تحلیل اطلاعات منجر به افزایش دانش و افزایش دانش منجر به تصمیم‌گیری بهتر می‌شود.

چگونه یک دیجیتال بیزنس موفق بسازیم؟

با ذکر مزایای بسیار زیاد برای راه اندازی یک تجارت دیجیتال، ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید: «چگونه شروع کنم؟»

چه کسب‌و‌کار سنتی خود را وارد دنیای دیجیتال کنید یا یک شرکت را از ابتدا بر مبنای الکترونیک راه‌اندازی کنید، در اینجا پنج نکته برای کمک به شما به عنوان اموزش دیجیتال بیزنس به صورت خلاصه بیان می‌کنیم:

روند انجام کار‌ها به صورت خودکار را طراحی کنید

کسب‌و‌کا‌رهای دیجیتال موفق یک چیز مشترک دارند: آنها همه چیز را خودکار می‌کنند. چرا وقت خود را برای انجام کارهای روزمره‌ای که هوش مصنوعی می‌تواند برای شما انجام دهد، تلف کنید در حالی که می‌توانید آن زمان را صرف رشد کسب‌و‌کار خود کنید؟

پس پیشنهاد می‌کنیم فرآیند‌های خود را بررسی و تا جایی که ممکن است شروع به خودکارسازی کنید.

تیم خود را آموزش دهید

رضایت کاربران اساس هر کاری است که انجام می‌دهید پس روی ارتقاء مهارت تیم خود سرمایه‌گذاری کنید تا آن‌ها با استفاده از فناوری جدید احساس اطمینان کنند. آن‌ها به شما کمک می‌کنند تا با رشد کسب‌وکارتان راه‌های جدیدی برای پذیرش فناوری بیابید.

پویا بمانید

تحول دیجیتال زمان‌بر است و پویا ماندن یکی از مفاهیم اساسی دیجیتال بیزنس است. با ایجاد تنظیمات خرد در استراتژی کسب‌و‌کار دیجیتالی خود، محصول نهایی رضایت بخش‌تری خواهید داشت. تحول خود را به‌طور مکرر ارزیابی کنید و تا جایی که می توانید داده‌ها را جمع آوری نمایید تا به شما کمک کند تصمیمات بلندمدت درستی بگیرید.

در بازاریابی دیجیتال سرمایه‌گذاری کنید

شما می‌توانید کارآمدترین سازمان را در جهان داشته باشید، اما اگر مشتری نداشته باشید هیچ سودی برای شما نخواهد داشت. روی یک استراتژی بازاریابی دیجیتال هوشمند برای سازمان خود سرمایه‌گذاری کنید. تیم بازاریابی خود را در مورد بهترین استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال برای بازار امروز (از بهینه سازی موتور‌های جستجو SEO تا مدیریت رسانه‌های اجتماعی و فراتر از آن) آموزش دهید.

از بزرگ شدن نترسید

کسب‌وکارهای دیجیتال فضای زیادی برای رشد دارند، بنابراین چشم‌انداز خود را خیلی پایین در نظر نگیرید. نمی‌توان پیش‌بینی کرد که این فناوری جدید شما را به کجا خواهد برد.

بهترین روش برای برای ایجاد یک دیجیتال بیزنس موفق

کسب‌و‌کار‌ها باید رویکرد‌های خاصی را برای ایجاد یک دیجیتال بیزنس دنبال کنند. در زیر برخی از بهترین موارد ممکن آورده شده است:

ایجاد یک ذهنیت قوی

دیجیتالی کردن یک کسب‌و‌کار فقط به معنای پیاده‌سازی فناوری‌های جدید نیست، بلکه به معنای دارا بودن طرز فکر مناسب برای توسعه‌ی سازمان است. دارا بودن یک ذهنیت قوی و متمرکز اولین و مهم‌ترین چیزی است که یک صاحب کسب‌و‌کار قبل از هر چیز دیگری باید داشته باشد. اهداف باید قوی و قابل دستیابی باشند.

رهبری صحیح

نکته بعدی که باید در نظر داشت دارا بودن مهارت‌های مناسب مانند رهبری است. شرکت‌ها باید کارکنانی را استخدام کنند که دارای مهارت‌های مدیریت زمان باشند. این نوع طرز فکر بسیار سریع‌تر به رشد سازمان کمک می‌کند. رهبران موفق به کارکنان خود انگیزه می‌دهند و همین امر بر بهره‌وری آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

مدیران باید مشکلات مربوط به کار کارگران خود را بشنوند و سعی کنند در اسرع وقت آن‌ها را برطرف کنند. علاوه بر این، داشتن توانایی‌های مدیریتی عالی یکی از موارد بسیار مهمی است که باید برای موفقیت در تجارت دیجیتال خود داشته باشید.

راه‌اندازی COE

یک منبع عالی برای ورودی کسب‌و‌کار دیجیتال COE است. COE مخفف Centers of Excellence است که شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا با یکدیگر همکاری کنند و استراتژی‌ها و قابلیت های بازاریابی دیجیتال را تقویت نمایند. پس پیشنهاد می‌کنیم با تجزیه و تحلیل کسب‌و‌کار خود شروع و نقاط قوت و ضعف را یادداشت کنید.

ایجاد کانال‌های جدید برای دیجیتال بیزنس

شیوه‌های سنتی در دنیای تکنولوژیک مدرن امروز کافی نخواهد بود. بنابراین، شرکت‌ها باید کانال‌ها و برنامه‌های نوآورانه‌ای را به‌منظور یادگیری، ایجاد و راه‌اندازی کنند. غوطه‌ور شدن در فناوری‌های جدید شرکت را قادر می‌سازد تا عملکرد موثرتری داشته باشد. ایجاد کانال‌ها جریان فرآیند را بهبود می‌بخشد و کسب‌وکارها را به خوبی سازماندهی می‌کند.

در انتهای این مقاله به‌طور خلاصه به 2 سوال مهم درباره‌ی دیجیتال بیزنس پاسخ می‌دهیم: