در حوزه بازاریابی، همواره نام و معرفی فیلیپ کاتلر به عنوان نویسنده، مشاور و استاد دانشگاه بیش از دیگران به گوش می‌رسد. کاتلر که خدمات قابل توجهی را در زمینه بازاریابی و مدیریت ارائه کرده است به سبب تخصص و دانشی که دارد، لقب “پدر بازاریابی مدرن” را به او نسبت داده‌اند؛ چرا که موقعیت او به عنوان یکی از تأثیرگذارترین چهره‌ها در این حوزه از مدیریت و مارکتینگ تثبیت شده است.
پروفسور کاتلر بیش از 80 کتاب در مورد موضوعات مختلف بازاریابی، ازجمله پرکاربردترین کتاب درسی بازاریابی با عنوان “مدیریت بازاریابی” را تألیف و به چاپ رسانده است که در دانشگاه‌های مختلف در سراسر جهان تدریس می‌شوند.
کاتلر به این مسئله معتقد بود که بازاریابی را نه فقط برای محصولات، خدمات و تجربیات می‌توان به کار برد بلکه در مورد علل، ایده‌ها، افراد و مکان‌ها نیز می‌توان از آن بهره جست.
بنابراین، با توجه به نام‌آشنا بودن فیلیپ کاتلر در حوزه بازاریابی، قصد داریم در ادامه مطلب، بیوگرافی کاملی از معرفی فیلیپ کاتلر، سرگذشت و کتاب‌هایی که تا به الان تألیف کرده است را ارائه کنیم.
فیلیپ کاتلر کیست؟
فیلیپ کاتلر که در 27 مه 1931 در شیکاگو، ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد، در دنیای بازاریابی، به طور گسترده به عنوان پیشگام بازاریابی مدرن شناخته می‌شود. ایده‌ها و مفاهیم نوآورانه و استراتژی‌های بازاریابی او ازجمله اقداماتی بود که شیوه رویکرد کسب و کارها را به طور مؤثری متحول کرد.
مشارکت‌های کاتلر در زمینه‌های مختلف مدیریت و بازاریابی، تمجیدها و جوایز متعددی را برای او به ارمغان آورد و موقعیت او را به عنوان یک رهبر فکری در بازاریابی محکم کرد؛ به گونه‌ای که انجمن بازاریابی آمریکا نیز او را به عنوان اولین پیشگام تفکر بازاریابی انتخاب کرد و در کتاب راهنمای تفکر مدیریت نیز در معرفی فیلیپ کاتلر از او با عنوان بنیان‌گذار مدیریت بازاریابی مدرن یاد شده است.
اما یکی از تأثیرگذارترین مشارکت‌های عنوان شده در معرفی فیلیپ کاتلر، تعریف متفاوت او از آمیخته بازاریابی (Marketing Mix) است. او معتقد بود که بازاریابی فقط فروش محصولات نیست بلکه درک و رفع نیازهای بازارهای هدف است. این باعث شد که او مفهوم چهارگانه 4P در بازاریابی را که شامل چهار عنصر محصول (Product)، قیمت (Price)، مکان و کانال توزیع (Place) و ترویج یا تبلیغ (Promotion) است، توسعه دهد. به طوری که این عناصر، پایه و اساس استراتژی‌های بازاریابی را تشکیل دادند و به کسب و کارها کمک کردند تا پیشنهادات خود را با خواسته‌ها و نیازهای مشتریان هدف هماهنگ کنند.
ایده‌های کاتلر، همچنین فراتر از شیوه‌های بازاریابی سنتی بود. او اهمیت بازاریابی اجتماعی و مسئولیت اجتماعی را تشخیص داد و از کسب و کارها حمایت کرد تا رفاه مشتریان و جامعه را به عنوان یک کل در نظر بگیرند. او مفهوم بازاریابی اجتماعی را به گونه‌ای معرفی کرد که از اصول بازاریابی برای تأثیرگذاری بر تغییر رفتار به نفع افراد و جامعه استفاده شود.
علاوه بر این، او اصطلاح بازاریابی زدایی (Demarketing) را ابداع کرد که بر نیاز به کاهش تقاضا زمانی که از عرضه فراتر می‌رود یا آسیب احتمالی ایجاد می‌کند، تأکید می‌کرد.
تا اینجای مطلب به خوبی متوجه شدید که فیلیپ کاتلر کیست و در چه زمینه‌ای فعالیت می‌کند. در ادامه با شرح حال بیشتری از زندگی و معرفی فیلیپ کاتلر در دوران جوانی و تحصیل و همچنین دستاوردهای او آشنا می‌شوید.
معرفی فیلیپ کاتلر در دوران جوانی و تحصیلی
اشتیاق فیلیپ کاتلر به بازاریابی را می‌توان در همان سال‌های اولیه زندگی‌اش جستجو کرد. او که از والدین مهاجر اوکراینی خود (بتی و موریس کاتلر) متولد شده بود، در شیکاگو بزرگ شد.
کاتلر پس از گذراندن دو سال در دانشگاه دی پاول، مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه شیکاگو دریافت کرد. او سپس تحصیلات خود را در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) ادامه داد و در آنجا مدرک دکترای خود در رشته اقتصاد را گرفت.
کاتلر در دوران تحصیل خود در MIT از این امتیاز برخوردار بود که زیر نظر اقتصاددانان بزرگی مانند میلتون فریدمن، پل ساموئلسون و رابرت سولو تحصیل کند. این درگیری کاتلر و قرار گرفتن او در مجموعه‌ای از تئوری‌های اقتصادی نوین، مشارکت‌های او در بازاریابی را در سال‌های آینده شکل داد.
کاتلر همچنین، در مقطع فوق دکترا به تحصیل در رشته ریاضیات دانشگاه هاروارد و علوم رفتاری در دانشگاه شیکاگو ادامه داد.
این تلاش و پشتکاری که در معرفی فیلیپ کاتلر برای ادامه تحصیل وجود داشت، سبب بسیاری از موفقیت‌های آینده او شد. کاتلر تدریس بازاریابی را در سال 1962 در دانشکده مدیریت کلوگ، دانشگاه نورث وسترن آغاز کرد. او معتقد بود، بازاریابی بخش مهمی از اقتصاد است و تقاضا را نه تنها تحت تأثیر قیمت بلکه تحت تأثیر تبلیغات، نحوه فروش، مدیر فروش و واسطه‌های مختلف (نمایندگان، خرده‌فروشان، عمده‌فروشان و غیره) می‌دانست.
معرفی فیلیپ کاتلر و دستاوردهای او
فیلیپ کاتلر، استاد برجسته بازاریابی بین‌المللی در طول دوران کاری درخشان خود سهم قابل توجهی در زمینه ارائه مباحث بازاریابی مدرن داشته است.
او بیش از 80 کتاب در طیف وسیعی از موضوعات بازاریابی، تألیف و ارائه کرده است. یکی از کتاب‌های بازاریابی او که “مدیریت بازاریابی” نام دارد، به طور گسترده مورد تمجید و تشویق قرار گرفته است و به عنوان پرکاربردترین کتاب درسی بازاریابی در دانشکده‌های مختلف تدریس می‌شود. کتاب‌های کاتلر از اصول بازاریابی گرفته تا بازاریابی شبکه‌های اجتماعی و برندینگ، مورد توجه بسیاری از خوانندگان و طرفداران او قرار گرفته است.
توانایی کاتلر در آمیختن تئوری با عمل و ارائه بینش‌های عملی باعث شده است تا معرفی فیلیپ کاتلر و نام او در میان متخصصان بازاریابی و دانشگاهیان بسیار پر رنگ جلوه کند.
او همچنین کتاب‌هایی در زمینه‌هایی مانند مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، آموزش، محیط زیست، بازاریابی دولتی، مراقبت‌های بهداشتی، مهمان‌نوازی، نوآوری، موزه‌ها، هنرهای نمایشی، بازاریابی مکان، فقرزدایی، خدمات حرفه‌ای، نهادهای مذهبی، گردشگری، سرمایه‌داری و دموکراسی نوشته است.
تأثیر کاتلر فراتر از آثار مکتوب او است. او با ارائه مشاوره‌های کاربردی به شرکت‌های مشهوری مانند IBM، General Electric و Bank of America، تخصص خود را در استراتژی بازاریابی و برنامه‌ریزی برای دستیابی به موفقیت بیشتر به این شرکت‌ها عرضه کرده است. علاوه بر این، او به سازمان‌ها نیز پیشنهاداتی ارائه کرده است که چگونه بتوانند شرکت‌های خود را برای رقابت جهانی آماده کنند و در این زمینه بر اهمیت استفاده مؤثر از مهارت‌ها و منابع تأکید کرده است.
پروفسور کاتلر همچنین، جوایز مهمی ازجمله جایزه مدرس بازاریابی ممتاز از انجمن بازاریابی آمریکا (AMA) و جایزه مربی ممتاز از آکادمی علوم بازاریابی را کسب کرد و در سن 75 سالگی با تمبر پستی یادبود از اندونزی تجلیل شد.
مدیران فروش و بازاریابی بین‌المللی (SMEI)، در معرفی فیلیپ کاتلر از او به عنوان بازاریاب سال یاد کردند و انجمن بازاریابی آمریکا نیز عنوان “تأثیرگذارترین بازاریاب تمام دوران” را برای توصیف کاتلر به کار برده است.
اما معرفی فیلیپ کاتلر و دستاوردهای او به اینجا ختم نمی‌شود؛ چرا که او بیش از 150 مقاله در مجلات معتبر نیز منتشر کرده است.
از طرف دیگر، پروفسور کاتلر پس از پیتر دراکر، بیل گیتس و جک ولش، در نظرسنجی از 1000 مدیر اجرایی از 25 کشور مختلف در رتبه‌بندی فایننشال تایمز در سال 2005، به عنوان چهارمین نویسنده بازاریابی/ مدیریت تأثیرگذار انتخاب شد.
او همچنین، پس از گری همل، توماس ال. فریدمن، بیل گیتس، مالکوم گلادول و هوارد گاردنر در سال 2008 توسط وال‌استریت ژورنال، عنوان ششمین متفکر تأثیرگذار بازاریابی را برای معرفی فیلیپ کاتلر کسب کرد.
سایر فعالیت‌های کاتلر در زمینه بازاریابی
زمینه فعالیت‌های کاتلر بسیار وسیع است که در ادامه به برخی از این موارد می‌پردازیم:
- کاتلر در سال 2014، وبلاگی را در سایت fixcapitalism.com راه‌اندازی کرد و در آن مقالات زیادی برای بهبود دانش سرمایه‌داری افراد منتشر می‌کرد.
- او در سال 2016، با کریستین سرکار، مجله The Marketing Journal را تأسیس کرد که یک سایت آنلاین برای به اشتراک‌گذاری بینش‌ها و ایده‌های نوین در بازاریابی بود.
- در سال 2017، کاتلر زندگی‌نامه خود را منتشر کرد. او در این زندگی‌نامه، از ماجراهای خود در بازاریابی، تجربیات خود از مسیر زندگی تا تبدیل شدنش به پدر بازاریابی نوین، دیدگاه‌های خود در مورد موضوعاتی مانند بازاریابی زدایی، فعالیت برندینگ، بازاریابی هنر، بازاریابی مکان و همچنین چالش‌های پیش روی سرمایه‌داری، دموکراسی و سایر موارد دیگر سخن گفته است.
- او در سال 2018 با همکاری دیوید هول و جیسون ووس، یک اتاق فکر به نام موسسه ساراسوتا (The Sarasota Institute) تأسیس کرد. این اتاق فکر TSI از جلسات عمومی حمایت می‌کرد و مقالاتی را در ده زمینه فناوری، سیاست عمومی، منابع طبیعی، بازاریابی و رسانه، هوش، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش، دموکراسی، تغییرات آب و هوا، و اقتصاد منتشر می‌کرد.
- در سال 2019، کریستین سارکار و کاتلر یک پروژه متن‌باز برای مدل‌سازی اساسی‌ترین مشکلات جهان را ایجاد کردند. پروژه Wicked7 با هدف ایجاد یک جنبش آنلاین از افراد و مؤسسات علاقه‌مند به یافتن “راه‌حل‌های فوری اساسی” برای مشکلات شدید جامعه بود.
- سرانجام در سال 2021، کاتلر به همراه انریکو فوگلیا و کریستین سارکار، مؤسسه بازاریابی احیا کننده (Regenerative Marketing Institute) را تأسیس کردند.
تأثیر کاتلر در صنعت بازاریابی
معرفی فیلیپ کاتلر و مشارکت‌هایی که در زمینه بازاریابی داشته است، بی‌تأثیر نبوده است. او در طول زندگی حرفه‌ای خود، جوایز و افتخارات متعددی را دریافت کرد که نشان دهنده تأثیر بینش او بر صنعت بازاریابی بوده است. کتاب‌ها و آموزه‌های او به منابع ضروری در آموزش بازاریابی تبدیل شده‌اند و تأثیر او در سال‌های آینده، همچنان به شکل‌گیری صنعت ادامه خواهد داد.
اما نفوذ کاتلر فراتر از حوزه بازاریابی است. در نظرسنجی‌هایی که توسط فایننشال تایمز و وال‌استریت ژورنال در سال‌های مختلف برای رتبه‌بندی بزرگان صنعت بازاریابی انجام شد، نتایج آن نشان داد که کاتلر مورد احترام و حمایت بسیاری از مدیران اجرایی و رهبران فکری در سراسر جهان قرار گرفته است.
از طرف دیگر، این ایده‌ها و مفاهیم نوین کاتلر بود که شیوه رویکرد کسب‌وکارها به استراتژی‌های بازاریابی را شکل داد و به این صورت بر بازاریابان و رهبران بی‌شماری تأثیر گذاشت.
فیلیپ همچنین، یک انجمن بازاریابی استراتژیک را برای تضمین ادامه راه بازاریابی و پیشرفت اقتصادی راه‌اندازی کرد. به عنوان بخشی از این ابتکار، هر ساله اجلاس‌ها و کنفرانس‌های بازاریابی در سرتاسر جهان برگزار می‌شود که به عنوان منبعی از ذهن‌های جوان عمل می‌کند.
معرفی فیلیپ کاتلر در چشم‌انداز آینده
همان‌طور که در معرفی فیلیپ کاتلر و دستاوردهای او بیان کردیم، علیرغم این دستاوردهای بی‌شماری که او در زمینه بازاریابی، تقدیم جامعه کرده بود، کاتلر همچنان توانایی این را داشت که مرزها را جابجا کند و وضعیت موجود را به چالش بکشد.
او در سال‌های اخیر، توجه خود را به عدالت اقتصادی و کاستی‌های سرمایه‌داری معطوف کرد و به این صورت از طریق تألیف کتاب‌هایی مانند “مقابله با سرمایه‌داری” و “دموکراسی در حال زوال” راه‌حل‌های واقعی برای پرداختن به مسائلی که سیستم اقتصادی ما را آزار می‌دهد، ارائه داد.
کاتلر همچنان از کسب‌وکارها حمایت می‌کند تا فراتر از مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها قدم بگذارند و از فعالیت‌های برندینگ استقبال کنند تا در نهایت از نفوذ و منابع خود برای مقابله با مشکلات جهانی استفاده کنند.
معرفی فیلیپ کاتلر و خانواده او
در معرفی فیلیپ کاتلر و خانواده او می‌توان گفت که او دو برادر به نام‌های میلتون و نیل کاتلر دارد. فیلیپ با نانسی در رادکلیف (هاروارد) آشنا شد و در سال 1955 ازدواج کرد. در حال حاضر آن‌ها دارای سه دختر به نام‌های امی، ملیسا و جسیکا و 9 نوه هستند.
کاتلر همچنین، یک کلکسیونر نتسوکه (تندیس‌های زیبای ژاپنی) و شمشیرهای ژاپنی است. او و همسرش نانسی از کلکسیونرهای اصلی شیشه‌های هنری نیز هستند. آن‌ها بخش عمده‌ای از این مجموعه آثار شیشه‌ای خود را به موزه هنر رینگلینگ در ساراسوتا، فلوریدا اهدا کردند. کاتلرها و کوویل‌ها، بودجه ساختمان غرفه شیشه‌ای موزه را نیز تأمین کردند.
جمع‌بندی
سفر معرفی فیلیپ کاتلر از یک پسر جوان در شیکاگو به پدر بازاریابی مدرن، گواه بر علاقه، تخصص و تعهد او به این حوزه از مدیریت و بازاریابی است. او از طریق ایده‌های نوآورانه و تعهد خود به پایداری، طرز فکر ما را در مورد بازاریابی تغییر داد. کتاب‌ها، آموزه‌ها و مشارکت‌های او، آثاری همیشه ماندگار در حوزه بازاریابی بر جای گذاشت که میراث و الهام‌بخش نسل‌های جدید بازاریابان خواهد بود.
همان‌طور که دنیای بازاریابی در حال تکامل است، تأثیر معرفی فیلیپ کاتلر برای کسانی که به دنبال مفاهیم مختلف در زمینه بازاریابی هستند، از میان نخواهد رفت.
