کسب‌وکارهای امروزی بیش از آنکه به رئیس نیاز داشته باشند نیازمند مدیر و رهبری توانمند با قابلیت‌های منحصربه‌فرد هستند که بتواند در بازار رقابتی این روزهای دنیای کسب‌وکار با شاخصه‌های رفتاری، عملکردی سازمانش به خوبی آشنا باشد و آن‌را به سمت مسیری هدایت کند که نتیجه حصول شده نهایی عایدی بالایی برای سازمان و کسب و کار داشته باشه تا وجه تمایزی باشد در مقابل رقبا؛ هرچند تفاوت است بین یک رهبر و یک مدیر زیرا که رهبر مشی کلی یا به‌عبارتی ریل‌گذاری یک سازمان را به بهترین شکل ممکن و با توجه به شرایط مختلف اکوسیستم کسب‌وکار انجام می‌دهد درحالی‌که یک مدیر توانمند می‌کوشد در مسیر مشخص‌شده و چشم‌انداز ایجادشده برنامه عملیاتی مناسب را تهیه کند و هرکدام از کارکنان و کارمندان سازمان را به گونه‌ای هدفمند مدیریت کند که که بازده نهایی ایجاد شده بالاترین حد ممکن باشد که این کار با مشخص کردن وظایف تک تک افراد در گروه حاصل میشود.
بعضی از واژه‌ها و عبارت‌ها ضمن ساده بودن بسیار غنی و پرمحتوا هستند که به دلیل سادگی ظاهری، به محتوای باطنی آنها کمتر توجه شده است مانند واژه‌های پر محتوای مدیریت، مدیریت منابع انسانی، وظایف تیم مدیریت منابع انسانی، مدیریت مارکتینگ که درونی عمیق و ناشناخته دارند در عین سادگی کلمه. بله امروزه مشخص شده است که تمایز، اکسیژن کسب وکار هاست در غیر اینصورت در دنیای بی‌کران تجارت و کسب و کار محو خواهید شد.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید یکی از فاکتور‌هایی که باعث میشود کشورهای توسعه یافته در ساخت کیک اقتصادی کشورشان یا همان تولید ناخالص ملی موفق‌تر باشند بحث نیروی انسانی است زیرا در این کشورها غالبا افراد دخیل در کسب و کار‌ها و شرکت‌های تولیدی و خدماتی نیروی انسانی متخصص و کارامد‌تری هستند از کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته. با توجه به اهمیت نیروی انسانی و عملکردشان می‌توان به اهمیت وظایف تیم مدیریت منابع انسانی نیز پی‌برد.
در ادامه مقاله کاملا به وظایف تیم مدیریت منابع انسانی یک سازمان اشاره شده است.
معرفی تیم مدیریت منابع انسانی
مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management) در واقع سلسله اقداماتی است که بایستی در یک سازمان یا شرکت انجام گیرد تا با گذر زمان یک سازمان به اهداف از پیش طراحی شده خود نزدیک‌تر شود. اما چطور این اتفاق می‌افتد؟ با مدیریت مهم‌ترین منابع و سرمایه سازمان یعنی افراد شاغل در آن. به طور خلاصه‌تر برای به حداکثر رساندن بازدهی و عملکرد افراد و تبدیل استعدادهای بالقوه به بالفعل کارکنان برای رسیدن به اهداف و مقاصد و چشم اندازهای استراتژیک سازمان تیم مدیریت منابع انسانی وارد کار میشود که این نقش مهم و استراتژیک و خطیر را برعهده می‌گیرد.
یکی از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی، مدیریت افراد درون سازمان در جهت سیاست‌های کلی سازمان و سیستم‌های مبتنی بر آن است. تیم مدیریت منابع انسانی چرخه زندگی کارکنان در سازمان را از جذب، استخدام و آموزش گرفته تا اخراج کارکنان را بر عهده دارد. در شرایط بحرانی نقش تیم مدیریت منابع انسانی نیز پررنگ‌تر میشود تا انگیزه را در پرسنل افزایش‌دهند. برای‌مثال باید برای افراد اهداف معینی را مشخص کنند، به انعطاف‌پذیری و تعادل بین کار و زندگی پرسنل اهمیت دهند و برای افزایش بهره‌وری از افراد بازخورد بگیرند و برای خدمات ارایه شده پاداش تعیین کنند و از همه مهم‌تر که در شرایط محیطی با انگیزه پایین، تیم مدیریت منابع انسانی میتواند انجام دهد پیشنهاد ایجاد محیط کاری در خور و شایسته کارمندان است.
اهداف تیم مدیریت منابع انسانی
یکی از مهم‌ترین اهداف و وظایف تیم مدیریت منابع انسانی، افزایش بهره‌وری از طریق جذب تعداد کافی نیروی انسانی ماهر و کارآمد و متخصص و حفظ آنها برای شرکت است. یک مدیر منابع انسانی خوب باید دائما مشکلات احتمالی ناشی از فضای کار را تجزیه و تحلیل کند و در صدد رفع آنها برآید و بتواند به پرسنل بیشترین کمک را بکند.
همه مشاغل برای شروع فعالیت به سرمایه نیاز دارند، به‌طور مثال برای اجاره ساختمان، خرید تجهیزات یا پرداخت هزینه برق به سرمایه نیاز است. اما قطعا ضروری‌ترین و مهم‌ترین نیاز برای توسعه یک کسب و کار، سرمایه انسانی است.
کارمندانی که برای راه اندازی و توسعه یک شرکت استخدام می‌شوند می‌توانند برگ برنده سازمان در ادامه مسیر باشند. تیم مدیریت منابع انسانی نه تنها به دنبال مدیریت این سرمایه‌گذاری مهم است، بلکه بدنبال حصول اطمینان از توسعه و پایداری آنها نیز است. وظایف تیم منابع انسانی و در راس آن مدیر منابع انسانی که اهداف روشنی را برای مدیریت نیروی کار شرکت خود تعیین می‌کند، گام های بلندی است در جهت تضمین موفقیت شرکت.
برای سرعت بخشیدن به فرایند استخدام، تیم مدیریت منابع انسانی بایستی یک برنامه کلی و جامعی برای پرسنل خود تهیه کند که شامل نقش هر یک از اجزا و پرسنل در آن به خوبی مشخص شده باشد و همچنین بهتر است درک روشنی از شخصیت‌های به کار گرفته شده در سازمان داشته باشد تا بتواند در مواقع تصمیم گیری بهتر با انها تبادل نظر داشته باشد زیرا در هر سازمانی پیدا می‌شوند افرادی که به اصطلاح بد قلقی می‌کنند که بهتر است اینگونه افراد به‌جای اخراج با رفتاری مناسب مدیریت شوند.
یکی دیگر از نقش‌ها و وظایف تیم مدیریت منابع انسانی حفظ سرمایه‌های انسانی نخبه و توانمند درون سازمان است. حفظ نیروی کار ماهر باید یک تمرکز کلیدی در تیم مدیریت منابع انسانی باشد باشد زیرا کارمندان ارزشمندترین سرمایه کسب و کار هستند. کارمندانی که پاداش‌های دوره‌ای و فصلی مناسب دریافت می‌کنند از رضایتمندی بیشتری نیز برخوردارخواهند بود که این در رشد کسب‌وکار حائز اهمیت است. همچنین داشتن برنامه‌های متعدد آموزشی جهت ارتقا پرسنل میتواند در نهایت منجر به ارتقا سازمان شود که این امر نیز یکی از نقش‌های مهم تیم مدیریت منابع انسانی است.
همچنین بهتر است بدانید که کارکنان بازخوردهای مکرر از سمت مدیر و رهبری سازمان را دوست دارند. آنها مایلند بدانند که آیا وظایف خود را به خوبی انجام می‌دهند یا خیر. بایستی نقاط ضعف و قوت کارکنان مورد پایش قرارگیرد و کارگروهی نیز تقدم یابد بر کار فردی. این امر نیز از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی است که بتوانند کانالی را برای ارتباط بین پرسنل و مافوق خود ایجاد کنند.
شرکت‌ها زمانی خوب عمل می‌کنند که کارکنان با بالاترین بهره‌وری کار می‌کنند و به‌عنوان بخش مهمی از سازمان مهم و باارزش تلقی می‌شوند. درکنار مدیریت، وظایف تیم مدیریت منابع انسانی توسعه و تقویت یک فرهنگ سازمانی است که در آن کارکنان احساس مشارکت، اشتیاق، ارزشمندی و مفیدبودن داشته باشند تا نتیجه این عملکرد منجر به دستیابی به اهداف کلان شرکت شود. در واقع همه اجزا باید نسبت به اهمیت نقش خود واقف باشند و آن را با ارزش و مهم تلقی کنند.
هر سازمانی باید مجموعه‌ای از سیاست‌ها، خط مشی‌ها و رویه‌ها را ایجاد و حفظ کند. تیم منابع انسانی اغلب خالق این سیاست‌ها است.از کارکنان انتظار می‌رود که خود را با این سیاست‌ها منطبق کنند. با این حال، انطباق تنها در صورتی حاصل میشود که کارکنان از الزامات آگاه باشند و انتظارات شرکت را درک کنند.
وظایف و اهداف تیم مدیریت منابع انسانی
وظایف تیم مدیریت منابع انسانی
1. جذب
استخدام یک پرسنل جدید یا سرمایه انسانی جدید از اساسی‌ترین و اولین چیزهایی است که توسط تیم مدیریت منابع انسانی انجام میشود. جذب افراد جدید در سازمان بخش بسیار مهم و فرایند پیچیده‌ای است که اگر به درستی انجام شود منجر به همگرایی اهداف سازمان و رشد وارتقا سازمان میشود و اگر این کار به‌درستی انجام نگیرد میتواند هزینه‌هایی به‌دنبال داشته باشد. بنابراین یکی از مهم‌ترین وظایف تیم مدیریت منابع انسانی ایجاد سازوکاری خاص برای فرایند جذب است که میتواند شامل ارزیابی نیاز شرکت یا سازمان و انتخاب براساس معیار و متناسب با نیازها باشد. بسیاری از بزرگان علم مدیریت معتقدند که کارمند مناسب میتواند برای شرکت معجزه کند.
از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی شکار نیروهای متخصص است در نتیجه باید در بهترین جاها به‌دنبال آنها بگردد. که این‌کار با ارسال آگهی‌های شغلی به بهترین پلتفرم‌های کاریابی شروع میشود و با بررسی درخواست‌های ارسال شده از جانب کارجوها بایستی بهترین انتخاب صورت گیرد.
3. پرداخت حقوق و دستمزد
از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی کسر مالیات از حقوق ناخالص و همچنین اضافه کردن سایر مزایا و اضافات ایجاد شده به حقوق است. تیم منابع انسانی باید مراقب فعالیت های حقوق و دستمزد پرسنل شرکت باشد تا سوابق مالی آنها را همواره شفاف نگه دارد. این بخش یکی از مهم‌ترین وظایف تیم مدیریت منابع انسانی محسوب میشود زیرا رابطه مستقیمی انگیزه کارکنان دارد که در ادامه توضیح داده شده.
4. طراحی و به‌روز رسانی سیاست های موجود شرکت
گاهی ممکن است سیاست‌های قدیمی‌تر جوابگوی نیازها‌ی امروز نباشد و یکی از نقش‌های مهم تیم مدیریت منابع انسانی شناخت همین نقطه ضعف‌ها و رفع آنها است. گاهی‌اوقات به‌دلیل رفتارنامناسب کارکنان سیاست‌ها به نتیجه نمی‌رسند. شاید این رفتار کارکنان به‌دلیل پیچیده‌بودن خط‌مشی‌ها باشد که از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی به‌روزرسانی و طراحی مجدد سیاست‌ها است.
6. نگهداری سوابق و اطلاعات کارکنان
از آنجایی که افراد زیادی در شرکت مشغول به کار هستند، تیم منابع انسانی باید از همه کارمندان اطلاعات کافی داشته باشد و سوابق آنها را بایگانی کند.
7. برنامه مستمر توسعه و آموزش کارکنان
همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد رشد و ارتقا سازمان ارتباط تنگاتنگی با رشد و ارتقا کارکنان آن سازمان دارد در نتیجه هرچقدر در این قسمت هزینه شود چندین برابر عایدی شرکت خواهد بود. از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی است که آموزش‌های مورد نیاز را متناسب با اهداف سازمان شناسایی کند و برای اجرا و عملیاتی کردن این آموزش‌ها برنامه جامعی طراحی کند.
8. نظارت بر عملکرد کارکنان
تجزیه و تحلیل عملکرد کارکنان برای بررسی پیشرفت کارمندان، از زمانی که استخدام می‌شوند بسیار مهم است. تجزیه و تحلیل عملکرد کارکنان میتواند باعث ایجاد ردپای کلی فعالیت‌ها در سازمان شود. که این امر میتواند نقاط ضعف و قوت را بهتر برای تیم منابع انسانی روشن کند و باعث ارتقا کارکنان و سازمان شود.
9. حل اختلافات درونی بین کارکنان
یکی از وظایف تیم مدیریت منابع انسانی یافتن تعارضات و حل آنها است. مدیریت اختلاف مدیریتی استراتژیک است که میتواند به حل اختلافات و حفظ نیروی انسانی باارزش تبدیل شود. در این مواقع تیم منابع انسانی باید سریع وارد عمل شده و حتی راه‌کارهایی از کارمندان در جهت رفع مشکل بگیرد. بهتر است در این موارد به‌دلیل اختلاف نظرها و سلیقه‌ها بین کارکنان از در اقتدار وارد نشوید بلکه گفتگو میتواند بهترین راه‌حل در این موارد باشد.
10. پرداخت پاداش ها و تشویقی‌ها
دلیل اصلی کارمندان برای انجام وظیف به بهترین شکل ممکن گاها میتواند به پشتوانه انگیزه‌های مالی باشد لذا بهتر است تیم منابع انسانی به پشتوانه مدیریت مجموعه مشوق‌های مالی و غیرمالی درخورر شایستگی‌های آنها در نظرگیرد تا هم کارمندان از مزایای شرکت برخوردارشوند و هم سازمان از مزایای موثر کارمندان برخوردار شود. بهتر است تیم منابع انسانی با تلاش‌های افراد در جهت وظایف محوله آشنا باشند تا بهتر بتوانند افراد مفید و پرتلاش را شناسایی کنند و به معنی واقعی کلمه شایسته‌سالاری را حکم‌فرما کنند. همچنین پیاده‌کردن برنامه‌های جانبی مثل طرح‌های مختلف بیمه و مرخصی استعلاجی نیز میتواند منجر به افزایش انگیزه و رضایت‌بخشی در بین پرسنل شود.
کلام آخر
در این مقاله با وظایف تیم مدیریت منابع انسانی، اهداف و چشم‌اندازهای این تیم به خوبی آشنا شدید. اگر در هریک از فرایندهای مدیریتی منابع انسانی مثل برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و نظارت بر انجام کار خللی ایجاد شود می‌توان مطمئن بود که نتیجه این خلل میتواند در کوتاه‌مدت یا در خوشبینانه‌ترین حالت در درازمدت برای سازمان شما مشکلاتی از قبیل فاصله‌گرفتن سیاست‌های کلی سازمان با اهداف موردنظر را ایجاد کند. در واقع تیم منابع انسانی سازنده علت‌هایی است که میتواند منجر به معلول‌های درخشان یا بازنده در شرکت شود. به طور کلی مقدمه دستیابی به موفقت‌های بزرگ و پیوسته و همچنین حفظ این موفقیت‌ها در سازمان می‌توان ناشی از تیم منابع انسانی و اهمیت این تیم باشد.
این را هم باید در نظر گرفت که مدیران و کارشناسان منابع انسانی با چالش‌های مختلفی در سازمان روبرو هستند و همانند سایر مشاغل که به مهارت‌های سخت و نرم زیادی احتیاج دارند مدیران منابع انسانی نیز بایستی همواره بر مهارت‌های خود بیفزایند و خود را به‌روز نگه دارند. انگیزه بالا، توانمندی و همچنین قدرت علمی بالای تیم منابع انسانی میتواند بر سایر بخش‌ها اثر بگذارد و آنها را تحت تاثیر خود قراردهد. در نتیجه وظایف تیم مدیریت منابع انسانی میتواند همواره پرچالش باشد.
امیدوارم با خواندن این مقاله جواب تمامی سوالات خود در زمینه منابع انسانی را گرفته باشید.
