با توجه به گستردگی گرایش‌های مختلف مدیریت کسب‌وکار در دنیا، همواره این سوال برای داوطلبان مطرح است که بهترین گرایش کارشناسی ارشد مدیریت کسب‌وکار یا دوره MBA چیست؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا می‌بایست ابزارهایی را که برای متمایز کردن خود به‌عنوان یک فرد حرفه‌ای و شایسته با مهارت‌های MBA نیاز دارید، کشف کنید.
حتی قبل از همه‌گیری COVID-19، تغییرات تکنولوژیکی، بی‌ثباتی سیاسی و وابستگی متقابل اقتصادی، دنیای تجارت را مختل کرده بود. در حال حاضر، اصطلاحات و کلمات اختصاری خاصی برای توصیف دنیای مدرن ما وجود دارد، مانند: نوسان، عدم قطعیت، پیچیدگی و ابهام.
تغییر رادیکال اکنون به‌عنوان چالشی حیاتی برای سازمان‌ها در سطح جهانی در نظر گرفته می‌شود؛ اما این اتفاق یک فرصت نیز محسوب می‌شود.
برنامه‌های MBA به دانش‌پذیران می‌آموزند که چگونه با پذیرش سازگاری و انعطاف‌پذیری، برای دنیای تجارت آماده شوند. پس جای تعجب نیست که تقاضا برای تحصیل در رشته MBA همچنان در حال افزایش باشد.
83% از شرکت‌ها در سال گذشته استخدام فارغالتحصیلان MBA را ترجیح می‌دادند که نسبت به آمار 92 درصدی در سال قبل از آن، کاهش یافته است اما همچنان بالاتر از سال‌های گذشته است.
فارغالتحصیلان MBA و انقلاب صنعتی چهارم
MBA رشته‌ای است که به تحلیل محیط کسب‌وکار می‌پردازد و علل موفقیت و شکست کسب‌وکارها را در بخش‌های مختلف استراتژی و برنامه‌ریزی، استفاده بهینه از امکانات، مدیریت منابع‌انسانی، روش‌های فروش و بازاریابی ارزیابی میکند.
در دنیای امروز، موفقیت در کسب‌وکار مانند موفقیت در هر رشتهٔ دیگری به تخصص نیاز دارد. متخصصان MBA تحت‌تاثیر هیجانات و احساسات تصمیم نمی‌گیرند. آن‌ها اذعان دارند که برای موفقیت باید به علمِ مدیریت مجهز بود.
در حال حاضر درآمد این رشته در گرایش‌های مختلف بسیار بالاست و جزو ۵ رشته پول‌ساز دنیا به شمار می‌رود. همین عامل نیز صرف هزینه دوره MBA را اقدامی هوشمندانه میکند.
در انقلاب صنعتی پیش‌رو و با تحولاتی که همه‌گیری در دنیا ایجاد کرده است، هوش مصنوعی (AI)، واقعیت افزوده و مجازی، بلاک‌چین، پهپادها، اینترنت اشیا (IoT)، رباتیک و چاپ سه‌بعدی مدام در حال افزایش هستند و آیندهٔ کسب‌وکارها را مشخص خواهند کرد.
مدارس کسب‌وکار دنیا با توجه به این تغییرات، موضوعاتی مانند تحلیل داده‌ها، تحلیل کسب‌وکار و برنامه‌نویسی را به‌منظور پاسخ به خواسته‌های دانشجویان در برنامه‌های درسی خود گنجانده‌اند.
هدف لزوما تربیت فارغ‌التحصیلانی نیست که به این مهارت‌ها مسلط باشند؛ بلکه هدف آموزش آن‌ها برای کار و مدیریت افرادی است که به این مهارت‌ها مسلط هستند.
یک نظرسنجی از رهبران مدارس کسب‌وکار نشان داد که ۹۵% معتقدند که گنجاندن کلان‌داده‌ها در برنامه‌های درسی بسیار مهم است.
پس از آن یادگیری تجربی با ۹۴%، دیجیتالی شدن با ۹۳%، هوش مصنوعی با ۸۶% و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با ۸۳% قرار گرفتند.
همچنین در دوران همه‌گیری با کاهش طول دوره MBA، دورههای MBA پاره‌وقت، انعطاف‌پذیر و آنلاین محبوب‌تر شده‌اند؛ اما به‌طور کلی تغییراتی که در محیط‌های کسب‌وکار در 2 سال گذشته پیش آمد، باعث شد تا محبوبیت MBA در سرتاسر جهان افزایش یابد.
بهترین گرایش MBA کدام است؟
پاسخ این سوال آن‌قدرها واضح نیست و بستگی به علاقه، تجربیات، انتظارات شغلی و زمان شما دارد.
در حال حاضر 6 گرایش پرطرفدار MBA در بیشتر مدارس کسب‌وکار و دانشگاه‌های معتبر دنیا وجود دارد که کاربردی‌تر هستند.
البته نباید از خاطر برد که بازار کار MBA در هر کدام از این گرایش‌ها متفاوت است و شما قبل از انتخاب بهترین گرایش MBA باید این مسئله را مدنظر داشته باشید. برخی از مهمترین گرایش‌های MBA عبارتند از:
- گرایش مدیریت مالی
- گرایش مدیریت استراتژیک
- گرایش مدیریت مارکتینگ
- گرایش مدیریت منابع انسانی
- گرایش مدیریت پروژه
- گرایش فناوری
گرایش مالی
این گرایش از پرطرفدارترین گرایش‌های MBA است. با توجه به بازار کار پرتقاضای آن و کاربرد گسترده در انواع کسب‌وکارها، بسیاری از داوطلبان این گرایش را انتخاب می‌کنند.
فارغالتحصیلان گرایش بازار سرمایه MBA می‌توانند در شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، مالی، بانکداری، ارزیابی، بیمه و غیره مشغول به کار شوند یا به‌صورت مشاور با کسب‌وکارها همکاری کنند.
این گرایش در خارج از کشور نیز بسیار مورد استقبال است و می‌تواند فرصت خوبی برای اشتغال و کسب درآمدِ بالا باشد.
گرایش بازاریابی
یکی دیگر از گرایش‌های پرطرفدار در سراسر دنیا، بازاریابی است. متخصصان بازاریابی با برخورداری از دانش تحلیل بازار، مذاکره، ارتباطات و تبلیغات به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا بهترین نتیجه را در فروش خدمات و محصولات خود کسب کنند.
بازار کار این گرایش نیز بسیار گسترده است و در سراسر جهان فرصت اشتغال و پول‌سازی برای این متخصصان فراهم است.
فارغالتحصیلان این گرایش می‌توانند به‌عنوان مدیر بازاریابی و فروش، مدیر برند و مشاور در کسب‌وکارهای مختلف فعالیت کنند.
در حال حاضر گرایش بازاریابی دیجیتال یا حتی استراتژیست بازاریابی دیجیتال فرصت‌های جدیدی هستند که برای فارغالتحصیلان این گرایش فراهم شده‌اند.
گرایش استراتژی
یکی دیگر از گرایش‌های پرطرفدار MBA گرایش استراتژی است.
این گرایش به‌ویژه به کسانی که قصد راه‌اندازی کسب‌وکار خودشان را دارند، استارتاپ‌ها و کسانی که به مفاهیم برنامه‌ریزی و تعیین استراتژی علاقه‌مندند، کمک میکند تا با مفاهیم روز این موضوع آشنا شوند و از همان ابتدا چشم‌انداز و استراتژی‌های کسب‌وکارشان را با قدرت تعیین کنند.
فارغالتحصیلان این گرایش به دلیل برخورداری از دیدی کلی‌تر می‌توانند در تعیین استراتژی شرکت‌ها به‌عنوان مشاور نقش داشته باشند یا در مقام مدیر و رهبر موفق عمل کنند.
این گرایش برای کسانی که به تحلیل کسب‌وکارها علاقه‌مندند یا از ارتباطات اثربخش لذت می‌برند، بسیار جذاب خواهد بود.
گرایش فناوری و IT
در سال‌های اخیر که بیشتر کسب‌وکارها به سمت دیجیتالی‌شدن پیش رفته‌اند، آگاه بودن از دانش فناوری بسیار ضروری است؛ به همین دلیل یکی از گرایش‌های پرطرفدار در دنیا، گرایش فناوری محسوب می‌شود.
صنعت دیجیتال بیش از پیش به متخصصان ماهر و متخصصی نیاز دارد که به جز مهندسی، به اصول بازاریابی، استراتژی و فروش نیز مجهز باشند.
فارغالتحصیلان گرایش فناوری اطلاعات MBA می‌توانند در مدیریت پروژه‌های IT و مدیریت فناوری به کسب‌وکارها کمک کنند تا با برنامه‌ریزی درست، طراحی و انتخاب روش‌های کارآمد و اجرای صحیح پروژه‌های IT، موفقیت بیشتری داشته باشند.
گرایش مدیریت پروژه
یکی دیگر از گرایش‌های محبوب MBA در دنیا، گرایش مدیریت پروژه است که روزبهروز محبوبیت آن افزایش پیدا میکند.
دانشجویان این رشته معمولا از رشته‌های مهندسی وارد این گرایش می‌شوند و پس از کسب اطلاعات به‌روز، آمادگی لازم برای مدیریت پروژه‌ها را کسب می‌کنند.
مدیریت پروژه در واقع به‌کارگیری دانش، مهارت، ابزارها و تکنیک‌هایی است که در اجرا و موفقیت پروژه‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کنند.
گرایش مدیریت منابع انسانی
این گرایش که نیروی انسانی را یکی از اولویت‌های مهم موفقیت شرکت‌ها قرار می‌دهد، از گرایش‌هایی است که روزبهروز محبوب‌تر می‌شود.
متخصصان منابع انسانی علاوه‌بر استخدام و جذب نیروی مناسب، با تبیین استراتژی‌ها و برنامه‌هایی بر عملکرد آن‌ها نیز نظارت دارند. آن‌ها همچنین تلاش می‌کنند محیطی مناسب برای رشد و بالندگی کارمندان فراهم کنند.
چالش‌هایی که در دنیای امروز به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا پیش آمد و با دورکار شدن کارمندان، اهمیت مدیریت منابع انسانی بسیار بارزتر شد.
افزایش بهره‌وری کارمندان هر شرکت و سازمانی منوط به داشتن برنامه‌های موفق مدیریت منابع‌انسانی است. حتی نحوه اخراج کارمندان اگر به‌درستی صورت نگیرد، می‌تواند ساعت‌ها زمان و هزینهٔ صرف‌شده روی برندینگ و بازاریابی بگذارد.
گرایش منابع انسانی MBA به فارغالتحصیلان کمک خواهد کرد تا به بهترین شکل ممکن به این مهارت‌ها دست پیدا کنند.
حرکت به سمت دورههای آنلاین MBA
چالش‌هایی که بعد از همه‌گیری برای کسب‌وکارها ایجاد شد، بسیاری از متخصصان و مدیران شرکت‌ها را به سمت استفاده از دورههای آنلاین MBA سوق داد.
این دوره‌ها 9 ماه تا یک سال طول می‌کشند و هزینهٔ کمتری نسبت به دورههای حضوری دارند.
دورههای آنلاین به شما این فرصت را می‌دهند تا فورا آموخته‌های خود را در حرفهٔ خود و در زمان واقعی اعمال کنید.
همچنین این موضوع به این معنی است که میتوانید به‌طور مداوم مجموعه مهارت‌هایی کسب کنید و با آموزش مداوم با گذراندن دورههای آنلاین، دانش خود را در حوزهٔ کسب‌وکارتان به‌روز نگه دارید.
با توجه به شناخت کاربردهایی که دانش مدیریت کسب‌وکار در دنیای امروز پیدا کرده است، دورههای MBA در حال محبوب‌شدن هستند.
با افزایش تقاضا برای مهارت‌های مدیریتی، تجاری و یادگیری آنلاین، مدارس کسب‌وکار هر روز تلاش می‌کنند تا موانع ورود را کاهش دهند تا متخصصان با زمینه‌های مختلف بتوانند به‌راحتی به مهارت‌های ارائه‌شده در برنامه‌های MBA دسترسی داشته باشند.
نتیجه‌گیری
انتخاب بهترین گرایش‌های MBA تصمیمی شخصی است و به عوامل مختلفی مانند اهداف شغلی، ترجیحات شخصی و نقاط قوت و پیشنهادات خاصِ هر برنامه بستگی دارد.
با این حال، هنگام ارزیابی گرایش‌های MBA، جنبه‌های خاصی وجود دارد که می‌توانند در تصمیم‌گیری آگاهانه به شما کمک كنند.
در نتیجه، بهترین گرایش MBA برای شما به نیازها و خواسته‌های شخصی شما بستگی دارد و قبل از تصمیم‌گیری باید عوامل مختلفی مانند اعتبار، برنامه‌ٔ درسی، اساتید، فرصت‌های شبکه‌سازی، یادگیری تجربی، مکان و منابع آن به‌طور کامل تحقیق و ارزیابی شوند.
به یاد داشته باشید که شما باید به دنبال گرایشی باشید که با نیازهای فردی شما هماهنگ باشد و اهداف و ترجیحات خود را در نظر بگیرید.
بهترین گرایش MBA چیست؟
از آنجایی که افراد می‌بایست با توجه به نیاز خود و سازمان متبوع‌شان، گرایش MBA خود را انتخاب کنند، هیچ یک از این گرایش‌ها را نمی‌توان بهترین گرایش MBA در نظر گرفت.
پرطرفدارترین گرایش MBA چیست؟
در حال حاضر 6 گرایش پرطرفدار MBA در بیشتر مدارس کسب‌وکار و دانشگاه‌های معتبر دنیا وجود دارد که عبارتند از:
گرایش استراتژی؛ گرایش مالی؛ گرایش بازاریابی؛ گرایش منابع انسانی؛ گرایش فناوری و اطلاعات و گرایش مدیریت پروژه.
