Data-driven marketing چیست؟

بازاریابی داده محور یا همان data-driven marketing به شیوه‌ای از بازاریابی گفته می‌شود که بهینه‌سازی ارتباط برند بر اساس اطلاعات و داده‌های به دست آمده از مشتریان انجام می‌گیرد. به این صورت که مدیران بازاریابی از این اطلاعات استفاده می‌کنند تا نیازها و رفتار جامعه هدف را پیش‌بینی نمایند. این کار بستری را فراهم می‌آورد تا صاحبان کسب و کارها بتوانند استراتژی‌های بازاریابی را توسعه داده و فروش خود را افزایش دهند.

بازگشت سرمایه در بازاریابی داده محور در بالاترین حد قرار دارد؛ به همین دلیل این روش توانسته طرفداران پروپاقرصی را به خود اختصاص دهد. اگر می‌خواهید بدانید که Data-driven marketing چیست؟ و چه نقشی در توسعه کسب و کار دارد؟ این مقاله را از دست ندهید و تا انتها همراه ما باشید.

تعریف Data-driven marketing به زبان ساده

بازاریابی داده محور چیست؟ Data-driven marketing روشی است که برنامه‌ریزی کلیه فعالیت‌های بازاریابی بر اساس اطلاعات موثقی که از مشتریان به دست می‌آید، انجام می‌گیرد. یعنی کلیه مراحل تبلیغات از چیدن استراتژی گرفته تا مدیریت کمپین‌ها با توجه داده‌هایی که از مخاطبان و بازار هدف به دست می‌آید، صورت می‌پذیرد.

هدف از به دست آوردن اطلاعات آن است که نیازها و خواسته‌های مشتریان پیش‌بینی شده و مطابق با آن بهترین استراتژی برای رونق کسب و کار مورد استفاده قرار گیرد. این داده‌ها مواردی مانند سن و جنس مشتریان، موقعیت جغرافیایی و حتی الگوهای رفتاری آ‌ن‌ها را شامل می‌شود.

تفاوت بازاریابی داده محور با روش‌های سنتی بازاریابی

بطور کلی هدف اصلی تمام روش‌های بازاریابی از سنتی گرفته تا مدرن جذب مشتری بیشتر است. به بیان بهتر تمام روش‌های بازاریابی سعی دارند که درباره محصولات و خدمات به جامعه هدف اطلاع‌رسانی کرده و آن‌ها را نسبت به خرید تشویق نمایند. اما بازاریابی داده محور با روش‌های سنتی تفاوت‌هایی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. در بازاریابی سنتی معمولاً اطلاع‌رسانی درباره محصولات از طریق کانال‌هایی همچون بیلبوردهای تبلیغاتی، تلویزیون، چاپ تراکت و مواردی از این قبیل انجام می‌گیرد. معمولاً در این روش اینترنت نقشی نداشته و  جذب مخاطب از طریق کانال‌های آفلاین صورت می‌پذیرد. در صورتی‌که در  Data-driven marketing  این اطلاعات هستند که تعیین می‌کنند از طریق کدام کانال مشتریان هدف قرار داده شوند. حال این کانال‌ها ممکن است که تلویزیون یا بیلبورد باشند یا این‌که انواع سوشال مدیا را دربرگیرند.
2. مورد دیگر این است که بازاریابی سنتی به صورت آزمون و خطا و بر اساس تجربیات قبلی صاحبان مشاغل پیش می‌رود. اما در بازاریابی داده محور مدیریت کلیه کمپین‌ها بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده و آنالیز آن‌ها انجام می‌گیرد.
3. سومین تفاوت نیز هزینه‌هایی است که این دو روش برای صاحبان کسب و کارها به همراه دارند. بازاریابی سنتی در عین حال که گران تمام می‌شود، حاشیه سود کمی دارد. درست برعکس آن بازاریابی داده محور ارزان‌تر است و بازدهی مطلوبی را برای کسب و کار به ارمغان می‌آورد.

مزایای بازاریابی داده محور برای کسب و کارها

بدون داشتن اطلاعات در مورد مشتریان همه جوانب بازاریابی گنگ و تاریک به نظر می‌رسد. در واقع داده‌ها هستند که این مسیر تاریک را روشن می‌کنند تا بتوانید به طور اصولی و در جهت درست پیش بروید. بازاریابی داده محور همان‌طور که از اسم آن مشخص است، بر اساس دیتاها و داده‌ها انجام می‌گیرد. بنابراین مزایای فراوانی برای کسب و کارها به دنبال دارد که مهم‌ترین آن‌ها در ادامه ذکر می‌شوند:

امکان شخصی‌سازی محتواهای بازاریابی

در بازاریابی داده محور پس از گردآوری اطلاعاتی همچون سن، جنس، تحصیلات، نیازها، میزان درآمد و موقعیت مکانی مشتریان می‌توانید محتوایی کاملا شخصی‌سازی شده برای گروه‌های هدف آماده کنید. از این طریق شانس بسیار بیشتری برای جذب مشتری جدید و حفظ مشتریان قبلی خواهید داشت. این شخص‌سازی تا آنجا پیش می‌رود که حتی به خوبی می‌دانید رنگ و طرح تبلیغات خود را به چه صورت انتخاب نمایید یا دکمه کال تو اکشن را در کدام قسمت صفحه فرود قرار دهید.

تجربه ثابت کرده که مخاطبان معمولاً از پیام‌هایی که به صورت انبوه فرستاده می‌شوند؛ استقبال نمی‌کنند. در حالی‌که پیام‌های شخصی‌سازی شده نرخ تبدیل به مشتری را به میزان زیادی افزایش می‌دهند. آمارها نشان داده که پیام‌ها و محتواهای تبلیغاتی شخص‌سازی شده حتی قادرند که میزان بازگشت سرمایه را تا ۸ برابر هم بالا ببرند.

هدف‌گیری اصولی مخاطبان

دیگر اهمیت بازاریابی داده محور برای کسب و کارها این است که به آن‌ها کمک می‌کند، جامعه هدف و ویژگی‌های بارز آن‌ها را به طور دقیق شناسایی نمایند. بسیاری از بیزینس‌ها علی‌رغم این‌که بودجه زیادی را به بازاریابی اختصاص می‌دهند، باز هم با چالش‌هایی مانند عدم جذب مشتری مواجه می‌شوند. دلیل این امر نشناختن ویژگی‌های مخاطبان و درک نیازها و علایق آن‌ها است.

اما به لطف این روش نوین و با آنالیز اطلاعات به دست آمده به خوبی می‌دانید که مخاطبان شما چه کسانی هستند و باید از چه کانال‌هایی با آن‌ها تعامل داشته باشید.

شناسایی بهترین کانال‌های بازاریابی

در طول فرآیند بازاریابی داده محور این امکان برای‌تان فراهم است که الگوهای رفتاری مشتریان را زیر نظر بگیرید. سپس با توجه به آن‌ها بهترین کانال‌های بازاریابی را شناسایی کرده و بودجه تبلیغات را به این موارد اختصاص دهید.

تولید محتوای مرتبط با جامعه هدف

حتماً برای شما نیز پیش آمده که از خواندن محتوای غیرمرتبط با نیازهای خود اجتناب کرده‌اید. این مسئله در مورد تمام مشتریان مصداق دارد؛ به طوری‌که به محض روبرو شدن با مطالبی که با نیازهای‌شان همخوانی نداشته باشد، کانال‌های ارتباطی را مسدود می‌کنند.

به کمک Data-driven marketingمی‌توانید از این سد غیر قابل نفوذ با موفقیت عبور نمایید. زیرا قبل از آن مشکلات و نیازهای مخاطبان را شناسایی کرده‌اید و محتوایی را به آن‌ها ارائه می‌دهید که با نیازهایشان هماهنگ باشد. مثلا به خوبی می‌دانید که مخاطب شما بیشتر با محتوای تبلیغاتی متنی ارتباط برقرار می‌کند یا ویدئویی. آگاهی از چنین مواردی موجب می‌شود که بتوانید تعامل مطلوبی با افراد داشته باشید و آن‌ها را به مشتریان وفادار خود تبدیل نمایید.

ابزارهای بازاریابی داده محور

پس از پاسخ به پرسش Data-driven marketing چیست؟ وقت آن رسیده که با مهم‌ترین ابزارهای این روش بازاریابی قدرتمند آشنا شوید. با توجه به اهمیت بازاریابی داده محور افراد به سراغ ابزارهایی می‌روند که بتوانند نتایج حاصل از این روش را آنالیز نمایند. ابزارهای بازاریابی داده محور عبارتند از:

• گوگل سرچ کنسول

یکی از قدرتمندترین ابزارهایی که در Data-driven marketing استفاده می‌شود، گوگل سرچ کنسول است. از طریق این ابزار پرکاربرد می‌‌فهمید که در بازه‌های زمانی مختلف چه تعداد کلیک از گوگل گرفته‌اید. همچنین درمی‌یابید که مخاطبان شما از طریق کدام یک از واژگان کلیدی به سایت هدایت شده‌اند.

• گوگل آنالیتیکس

اغراق نیست اگر بگوییم که مهم‌ترین و قوی‌ترین ابزار برای تجزیه و تحلیل داده‌های آماری، گوگل آنالیتیکس است. از آنجا که گوگل آنالیتیکس بستر مناسبی برای آنالیز اطلاعات فراهم می‌آورد، به طور گسترده‌ای در بازاریابی داده محور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این ابزار ارزشمندترین داده‌ها را در اختیار شما می‌گذارد؛ مثلاً می‌توانید بفهمید که نحوه تعامل کاربران با وب‌سایت چگونه است و از کدام قسمت‌ها بیشتر رضایت دارند. به واسطه اطلاعات مفیدی که گوگل آنالیتیکس ارائه می‌دهد، نقاط ضعف کمپین‌های بازاریابی خود را برطرف کرده و محصولاتی را که با نیازها و علایق مشتریان سازگار باشند، عرضه می‌کنید.

• گوگل ادوردز

طرز عملکرد گوگل ادوردز به این صورت است که در مقابل پرداخت مبلغی معین بابت هر کلیک سایت را نتایج جستجوی گوگل نشان می‌دهد. از طریق دیتاهایی که گوگل ادوردز نشان می‌دهد، می‌توانید استراتژی‌های بازاریابی خود را بهینه نمایید.

نحوه ایجاد استراتژی بازاریابی داده محور

برای راه‌اندازی استراتژی بازاریابی داده محور لازم است مراحل زیر را طی کنید:

گام اول: هدف‌گذاری

قبل از هر اقدامی نخست باید هدف خود را از جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مشخص کنید. اکنون با توجه به نوع هدف انتخاب شده می‌دانید که چه نوع اطلاعاتی را گردآوری نمایید و برای به دست آوردن آن‌ها به کجا مراجعه نمایید.

گام دوم: جمع‌آوری دیتا

پس از تعیین اهداف ضروری است اطلاعات موردنیاز را شناسایی کنید؛ یعنی ببینید که کدام دیتاها در پیشبرد استراتژی شما نقش دارند. سپس منبعی را که می‌توانید داده‌ها را از آن به دست بیاورید، بیابید.

گام سوم: سازماندهی اطلاعات

در این مرحله لازم است که ابتدا پلتفرم سازماندهی داده‌ها را برگزینید؛ سپس با استفاده از آن به جمع‌آوری منابع دیتا بپردازید.

گام چهارم: تشکیل تیم آنالیز داده

به وجود آوردن تیمی که بتواند داده‌ها و اطلاعات آماری را تجزیه و تحلیل کند، یکی از ضروریات راه‌اندازی استراتژی بازاریابی داده محور است.

گام پنجم: ارزیابی میزان پیشرفت

درمرحله نهایی باید ساز و کاری را طراحی کنید تا از طریق آن میزان پیشرفت پروژه را اندازه‌گیری نمایید. نظارت بر عملکرد کمک می‌کند تا بفهمید کدام یک از اقدامات شما در پیشرفت بازاریابی تاثیر چشمگیری داشته است.

چالش‌های Data-driven marketing

پیاده‌سازی استراتژی بازاریابی مبتنی بر داده ممکن است در بسیاری از مواقع چالش برانگیز باشد. از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها موارد زیر هستند:

جمع‌آوری اطلاعات

بسیاری از مدیران بازاریابی برای گردآوری داده‌ها با چالش روبرو می‌شوند؛ مثلاً نمی‌دانند که دیتاهای موردنیاز را از کجا پیدا کنند. برای غلبه بر این چالش روش‌های مختلفی مثل استفاده از انواع سوشال مدیا و… وجود دارد. شبکه‌های اجتماعی مختلف و تحلیل وب‌سایت‌ها بینش عمیقی را در مورد نحوه تعامل با مشتری در اختیار شما قرار می‌دهند.

ایجاد تیم حرفه‌ای

یکی دیگر از چالش‌های پیش‌روی بازاریابی داده محور این است که راه‌اندازی این استراتژی نیاز به تیمی با تجربه و حاذق دارد. تیمی که این کار را انجام می‌دهند باید بتوانند جامعه هدف را شناسایی کرده و داده‌های گردآوری شده را به خوبی تجزیه و تحلیل نمایند. چنانچه کادری که برای این نوع بازاریابی انتخاب می‌شود مهارت لازم را نداشته باشند، امکان دارد که نتایج مطلوبی به دست نیاید.

یکپارچه سازی اطلاعات

فرآیند یکپارچه سازی داده‌ها در Data-driven marketing اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر سازمانی یا شرکتی نتواند یکپارچه سازی اطلاعات را به خوبی انجام دهد، ممکن است که برای کل فرآیند گردآوری دیتا و شناخت جامعه هدف مشکل ایجاد شود. بسیاری از شرکت‌های بزرگ تنها به خاطر عدم ناتوانی در یکپارچه سازی داده‌ها در بازاریابی داده محور شکست می‌خورند.

بانک داده کامل و بی‌نقص

این‌که بازاریابی داده محور تا چه اندازه موفقیت‌آمیز باشد، بستگی به کیفیت اطلاعات جمع‌آوری شده دارد. داده‌ها در کنار کیفیت بالا و کاربردی بودن باید کامل نیز باشند؛ البته دستیابی به یک بانک اطلاعاتی کامل و  بی‌نقص راحت نیست.

متعهد بودن

راه‌اندازی یک استراتژی بازاریابی داده محور زمانی به نتیجه مطلوب می‌رسد که تیم بازاریابی تعهد کافی در به ثمر رساندن آن داشته باشند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ برنامه کاری قوی دارند و بودجه خوبی را نیز به انجام بازاریابی اختصاص می‌دهند. اما به دلیل نداشتن تعهد و مسئولیت کافی در اجرای برنامه‌ها ناتوان می‌مانند.

چگونه یک استراتژی  Data-driven marketingموفق داشته باشید

اهمیت بازاریابی داده محور در ارتقاء کسب و کار غیر قابل انکار است، اما مطلب مهم در مورد استراتژی  Data-driven marketing این است که اطلاعات تنها بخشی از این سیستم هستند. حال اگر این داده‌ها با مهارت و دقت کافی در کنار هم چیده شوند، در رشد و رونق کسب و کار تاثیر بسیار زیادی خواهند داشت. توجه به یک‌سری از نکات به شما کمک می‌کند تا بتوانید در بازاریابی داده محور موفق عمل نمایید.

یکی از این موارد این است که اطلاعات سایت خود را جدی بگیرید. وب‌سایت شما درواقع به منزله یک پل ارتباطی بین کسب و کار و مشتریان عمل می‌کند؛ بنابراین داده‌های آن اهمیت بسیار زیادی دارند. همواره باید بکوشید که وب‌سایت را کنترل کرده و از همه لحاظ آن را بهینه‌سازی نمایید. مثلاً ممکن است که عکسی را در سایت خود قرار داده باشید که موجب پایین آوردن ترافیک شود که در این صورت باید سریعا آن را حذف کنید.

نکته دیگر که در موفقیت‌آمیز بودن بازاریابی داده محور نقش دارد، این است که از اطلاعات به دست آمده درمورد کاربران برای رشد استراتژی کمک بگیرید. به‌عنوان مثال امکان دارد که مشتریان شما در یک موقعیت جغرافیایی خاص قرار گرفته باشند. بنابراین اگر تمرکز خود را در آن قسمت بگذارید، مطمئناً نتیجه را در رشد استراتژی لمس خواهید کرد.

جمع‌بندی

امیدواریم پس از مطالعه این مقاله متوجه شده باشید که بازاریابی داده محور چیست؟ در روش Data-driven marketing اطلاعاتی درباره مشتریان جمع‌آوری می‌شود تا کمپین‌های بازاریابی یک کسب و کار بر اساس آن  به وجود آید. تمرکز این راه‌کار بر روی شناخت مخاطبان است تا استراتژی‌های بازاریابی کاملاً در جهت برطرف کردن نیازهای جامعه هدف انجام گیرد. نتیجه نهایی کار نیز افزایش فروش و جلب رضایت مخاطبان خواهد بود.